شاهنامه فردوسی – نامگذارى رستم

نامگذارى رستم

بيامد يكى موبدى چرب دست            مر آن ماه رخ را بمى كرد مست‏

         بكافيد بى‏رنج پهلوى ماه            بتابيد مر بچه را سر ز راه‏

         چنان بى‏گزندش برون آوريد            كه كس در جهان اين شگفتى نديد

         يكى بچه بد چون گوى شيرفش            ببالا بلند و بديدار كش‏

         شگفت اندر و مانده بد مرد و زن            كه نشنيد كس بچه پيل تن‏

         همان دردگاهش فرو دوختند            بدارو همه درد بسپوختند

         شبانروز مادر ز مى خفته بود            ز مى خفته و هش از و رفته بود

  شاهنامه فردوسی - داستان ابو منصور بن محمد

         چو از خواب بيدار شد سرو بن            بسيندخت بگشاد لب بر سخن‏

         برو زرّ و گوهر بر افشاندند            ابر كردگار آفرين خواندند

         مر آن بچه را پيش او تاختند            بسان سپهرى بر افراختند

         بخنديد از آن بچه سرو سهى            بديد اندرو فرّ شاهنشهى‏

         برستم بگفتا غم آمد بسر            نهادند رستمش نام پسر

         يكى كودكى دوختند از حرير            ببالاى آن شير ناخورده شير

         درون وى آگنده موى سمور            برخ بر نگاريده ناهيد و هور

         ببازوش بر اژدهاى دلير            بچنگ اندرش داده چنگال شير

  شاهنامه فردوسی - خوان پنجم گرفتار شدن اولاد به دست رستم

         بزير كش اندر گرفته سنان            بيك دست كوپال و ديگر عنان‏

         نشاندندش آنگه بر اسپ سمند            بگرد اندرش چاكران نيز چند

         چو شد كار يك سر همه ساخته            چنانچون ببايست پرداخته‏

         هيون تكاور بر انگيختند            بفرمان بران بر درم ريختند

         پس آن صورت رستم گرزدار            ببردند نزديك سام سوار

         يكى جشن كردند در گلستان            ز زاولستان تا بكابلستان‏

         همه دشت پر باده و ناى بود            بهر كنج صد مجلس آراى بود

         بزاولستان از كران تا كران            نشسته بهر جاى رامشگران‏

         نبد كهتر از مهتران بر فرود            نشسته چنانچون بود تار و پود

  دیوان حافظ - گفتم کی ام دهان و لبت کامران کنند

         پس آن پيكر رستم شير خوار            ببردند نزديك سام سوار

         ابر سام يل موى بر پاى خاست            مرا ماند اين پرنيان گفت راست‏

         اگر نيم ازين پيكر آيد تنش            سرش ابر سايد زمين دامنش‏

         و زان پس فرستاده را پيش خواست            درم ريخت تا بر سرش گشت راست‏

         بشادى بر آمد ز درگاه كوس            بياراست ميدان چو چشم خروس‏

         مى آورد و رامشگران را بخواند            بخواهندگان بر درم برفشاند

         بياراست جشنى كه خورشيد و ماه            نظاره شدند اندران بزمگاه‏

         پس آن نامه زال پاسخ نوشت            بياراست چون مرغزار بهشت‏

  شاهنامه فردوسی - آگه شدن منوچهر از كار سام و زال زر

         نخست آفرين كرد بر كردگار            بران شادمان گردش روزگار

         ستودن گرفت آنگهى زال را            خداوند شمشير و كوپال را

         پس آمد بدان پيكر پرنيان            كه يال يلان داشت و فرّ كيان‏

         بفرمود كين را چنين ارجمند            بداريد كز دم نيابد گزند

         نيايش همى كردم اندر نهان            شب و روز با كردگار جهان‏

         كه زنده ببيند جهان بين من            ز تخم تو گردى بآيين من‏

         كنون شد مرا و ترا پشت راست            نبايد جز از زندگانيش خواست‏

         فرستاده آمد چو باد دمان            بر زال روشن دل و شادمان‏

  دیوان حافظ - خمی که ابروی شوخ تو در کمان انداخت

         چو بشنيد زال اين سخنهاى نغز            كه روشن روان اندر آيد بمغز

         بشاديش بر شادمانى فزود            برافراخت گردن بچرخ كبود

         همى گشت چندى برو بر جهان            برهنه شد آن روزگار نهان‏

         برستم همى داد ده دايه شير            كه نيروى مردست و سرمايه شير

         چو از شير آمد سوى خوردنى            شد از نان و از گوشت افزودنى‏

         بدى پنج مرده مر او را خورش            بماندند مردم از ان پرورش‏

         چو رستم بپيمود بالاى هشت            بسان يكى سرو آزاد گشت‏

         چنان شد كه رخشان ستاره شود            جهان بر ستاره نظاره شود

  شاهنامه فردوسی - آفرینش مردم

         تو گفتى كه سام يلستى بجاى            ببالا و ديدار و فرهنگ و راى‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

خورشید چو آن خال سیه دید به دل گفت
ای کاج که من بودمی آن هندوی مقبل
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گشت کردن

(~. کَ دَ) (مص ل.) سیر کردن، گردیدن.

گشتا

(گُ) (اِ.) بهشت.

گشتن

(گَ تَ) [ په. ] (مص ل.)
۱- دور زدن، گردیدن.
۲- تغییر کردن.
۳- شدن.
۴- جستجو کردن.
۵- گردش، سیر کردن.
۶- چرخیدن، دور زدن.
۷- مراجعت کردن.
۸- جنگ کردن، مبارزه کردن،
۹- انتقال یافتن، رسیدن.
۱۰ - زایل شدن، غروب کردن.

گشته

(گَ تِ) (ص مف.)
۱- گردیده.
۲- تغییر یافته، عوض شده.
۳- گردش کرده، سیر کرده. گشتی (گَ) (اِ.) پاسبان شب، پلیس.

گشن

(گَ شَ) (ص.) بسیار، انبوه.

گشنه

(گُ نِ) (ص.) (عا.) گرسنه.

گشنگی

(گُ نِ) (حامص.) گرسنگی.

گشنی

(گُ) (حامص.) جفت گیری حیوان نر با ماده.

گشنیدن

(گُ دَ) (مص ل.) آمیختن نر و ماده.

گشنیز

(گِ) [ په. ] (اِ.)
۱- گیاهی است یک ساله با گل‌های سفید و چتری، از سبزی‌های خوردنی که مزه آن تند است.
۲- ورقی دربازی که خال‌های آن شبیه برگ گشنیز است، خاج.

گشودن

(گُ دَ) (مص م.) باز کردن.

گشوده

(گُ دَ یا دِ) (ص مف.) باز شده، وا شده.

گشودگی

(گُ دِ) (حامص.) گشایش.

گشی

(گَ) (حامص.) = کشی:
۱- خوشی، خوشحالی، شادمانی.
۲- خرامیدگی، رفتار توأم با ناز.

گفت

(گُ) (مص مر.) کلام، قول، گفتار.

گفت و شنود

(گُ تُ شُ) (اِمص.)
۱- گفتن و شنیدن مکالمه.
۲- مباحثه، جر و بحث.

گفت و شنید

(~ُ ش) (اِمص.) نک گفت و شنود.

گفتار

(گُ) (حامص.) سخن، حدیث.

گفتاردرمانی

(~. دَ) (حامص.)
۱- معالجه بیماری‌های روانی از راه گفت و گوی پزشک و بیمار.
۲- استفاده از روش‌های توان بخشی برای درمان اختلال‌های تکلم.

گفتمان

(گُ تِ) (اِمص.) گفت و گو، مباحثه.


دیدگاهتان را بنویسید