شاهنامه فردوسی – رفتن كنيزكان رودابه به ديدن زال زر

رفتن كنيزكان رودابه به ديدن زال زر

          پرستنده برخاست از پيش اوى            بدان چاره بى‏چاره بنهاد روى‏

         بديباى رومى بياراستند            سر زلف بر گل بپيراستند

         برفتند هر پنج تا رودبار            ز هر بوى و رنگى چو خرّم بهار

         مه فرودين و سر سال بود            لب رود لشكرگه زال بود

         همى گل چدند از لب رودبار            رخان چون گلستان و گل در كنار

         نگه كرد دستان ز تخت بلند            بپرسيد كين گل پرستان كيند

         چنين گفت گوينده با پهلوان            كه از كاخ مهراب روشن روان‏

         پرستندگان را سوى گلستان            فرستد همى ماه كابلستان‏

         بنزد پرى چهرگان رفت زال            كمان خواست از ترك و بفراخت يال‏

         پياده همى رفت جويان شكار            خشيشار ديد اندر آن رودبار

  شاهنامه فردوسی - آگاه شدن سلم و تور از منوچهر

         كمان ترك گلرخ بزه بر نهاد            بدست جهان پهلوان در نهاد

         نگه كرد تا مرغ برخاست ز آب            يكى تير بنداخت اندر شتاب‏

         ز پروازش آورد گردان فرود            چكان خون و وشّى شده آب رود

         بترك آنگهى گفت زان سو گذر            بياور تو آن مرغ افگنده پر

         بكشتى گذر كرد ترك سترگ            خراميد نزد پرستنده ترك‏

         پرستنده پرسيد كاى پهلوان            سخن گوى و بگشاى شيرين زبان‏

         كه اين شير بازو گو پيل تن            چه مردست و شاه كدام انجمن‏

         كه بگشاد زين گونه تير از كمان            چه سنجد بپيش اندرش بدگمان‏

         نديديم زيبنده‏تر زين سوار            بتير و كمان بر چنين كامگار

  شاهنامه فردوسی - باز آمدن كاوس به ايران زمين و گسى كردن رستم را

         پرى روى دندان بلب بر نهاد            مكن گفت ازين گونه از شاه ياد

         شه نيمروز ست فرزند سام            كه دستانش خوانند شاهان بنام‏

         بگرد جهان گر بگردد سوار            ازين سان نبيند يكى نامدار

         پرستنده با كودك ماه روى            بخنديد و گفتش كه چندين مگوى‏

         كه ماهيست مهراب را در سراى            بيك سر ز شاه تو برتر بپاى‏

         ببالاى ساج است و همرنگ عاج            يكى ايزدى بر سر از مشك تاج‏

         دو نرگس دژم و دو ابرو بخم            ستون دو ابرو چو سيمين قلم‏

         دهانش بتنگى دل مستمند            سر زلف چون حلقه پاى‏بند

         دو جادوش پر خواب و پر آب روى            پر از لاله رخسار و پر مشك موى‏

  شاهنامه فردوسی - آغاز داستان سهراب‏

         نفس را مگر بر لبش راه نيست            چنو در جهان نيز يك ماه نيست‏

         پرستندگان هر يكى آشكار            همى كرد وصف رخ آن نگار

         بدين چاره تا آن لب لعل فام            كند آشنا با لب پور سام‏

         چنين گفت با بندگان خوب چهر            كه با ماه خوبست رخشنده مهر

         و ليكن بگفتن مگر روى نيست            بود كاب را ره بدين جوى نيست‏

         دلاور كه پرهيز جويد ز جفت            بماند بآسانى اندر نهفت‏

         بدان تاش دختر نباشد ز بن            نبايد شنيدنش ننگ سخن‏

         چنين گفت مر جفت را باز نر            چو بر خايه بنشست و گسترد پر

         كزين خايه گر مايه بيرون كنم            ز پشت پدر خايه بيرون كنم‏

  دیوان حافظ - حسنت به اتفاق ملاحت جهان گرفت

         از يشان چو برگشت خندان غلام            بپرسيد از و نامور پور سام‏

         كه با تو چه گفت آن كه خندان شدى            گشاده لب و سيم دندان شدى‏

         بگفت آنچه بشنيد با پهلوان            ز شادى دل پهلوان شد جوان‏

         چنين گفت با ريدك ماه روى            كه رو مر پرستندگان را بگوى‏

         كه از گلستان يك زمان مگذريد            مگر با گل از باغ گوهر بريد

         درم خواست و دينار و گوهر ز گنج            گرانمايه ديباى زربفت پنج‏

         بفرمود كين نزد ايشان بريد            كسى را مگوييد و پنهان بريد

         نبايد شدن رويشان سوى كاخ باز            بدان تا پيامى فرستم براز

         برفتند زى ماه رخسار پنج            ابا گرم گفتار و دينار و گنج‏

  دیوان حافظ - صبحدم مرغ چمن با گل نوخاسته گفت

         بديشان سپردند زر و گهر            پيام جهان پهلوان زال زر

         پرستنده با ماه ديدار گفت            كه هرگز نماند سخن در نهفت‏

         مگر آنكه باشد ميان دو تن            سه تن نانهانست و چار انجمن‏

         بگوى اى خردمند پاكيزه راى            سخن گر برازست با ما سراى‏

         پرستنده گفتند يك با دگر            كه آمد بدام اندرون شير نر

         كنون كار رودابه و كام زال            بجاى آمد و اين بود نيك فال‏

         بيامد سيه چشم گنجور شاه            كه بود اندر آن كار دستور شاه‏

         سخن هر چه بشنيد از آن دلنواز            همى گفت پيش سپهبد براز

         سپهبد خراميد تا گلستان            بر امّيد خورشيد كابلستان‏

  شاهنامه فردوسی - آفرینش کیهان

         پرى روى گلرخ بتان طراز            برفتند و بردند پيشش نماز

         سپهبد بپرسيد از يشان سخن            ز بالا و ديدار آن سرو بن‏

         ز گفتار و ديدار و راى و خرد            بدان تا بخوى وى اندر خورد

         بگوئيد با من يكايك سخن            بكژى نگر نفگنيد ايچ بن‏

         اگر راستى‏تان بود گفت و گوى            بنزديك من‏تان بود آبروى‏

         و گر هيچ كژى گمانى برم            بزير پى پيلتان بسپرم‏

         رخ لاله رخ گشت چون سند روس            بپيش سپهبد زمين داد بوس‏

         چنين گفت كز مادر اندر جهان            نزايد كس اندر ميان مهان‏

         بديدار سام و ببالاى او            بپاكى دل و دانش و راى او

  شاهنامه فردوسی - پيغام سلم و تور به نزديك فريدون

         دگر چون تو اى پهلوان دلير            بدين برز بالا و بازوى شير

         همى مى چكد گوئى از روى تو            عبيرست گوئى مگر بوى تو

         سه ديگر چو رودابه ماه روى            يكى سرو سيمست با رنگ و بوى‏

         ز سر تا بپايش گلست و سمن            بسرو سهى بر سهيل يمن‏

         از آن گنبد سيم سر بر زمين            فرو هشته بر گل كمند از كمين‏

         بمشك و بعنبر سرش بافته            بياقوت و زمرد تنش تافته‏

         سر زلف و جعدش چو مشكين زره            فگندست گوئى گره بر گره‏

         ده انگشت برسان سيمين قلم            برو كرده از غاليه صد رقم‏

         بت‏آراى چون او نبيند بچين            برو ماه و پروين كنند آفرين‏

  دیوان حافظ - ای فروغ ماه حسن‌، از روی رخشان شما

         سپهبد پرستنده را گفت گرم            سخنهاى شيرين بآواى نرم‏

         كه اكنون چه چارست با من بگوى            يكى راه جستن بنزديك اوى‏

         كه ما را دل و جان پر از مهر اوست            همه آرزو ديدن چهر اوست‏

         پرستنده گفتا چو فرمان دهى            گذاريم تا كاخ سرو سهى‏

         ز فرخنده راى جهان پهلوان            ز گفتار و ديدار روشن روان‏

         فريبيم و گوئيم هر گونه            ميان اندرون نيست واژونه‏

         سر مشك‏بويش بدام آوريم            لبش زى لب پور سام آوريم‏

         خرامد مگر پهلوان با كمند            بنزديك ديوار كاخ بلند

         كند حلقه در گردن كنگره            شود شير شاد از شكار بره‏

         برفتند خوبان و برگشت زال            دلش گشت با كام و شادى همال‏

      

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

تا معطر کنم از لطف نسیم تو مشام
شمه‌ای از نفحات نفس یار بیار
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گوشت

(اِ.) بخش‌های نرم بدن جانوران به ویژه مهره داران که معمولاً زیر پوست قرا ر دارد این بخش از بدن جانوران حلال گوشت کاربُرد غذایی دارد.

گوشت

(گُ وِ) = گوش. گویش:
۱- (اِمص.) گفتن، گفتار.
۲- (اِ.) یکی از آوازهای شش گانه‌است که قدما آن را تشخیص داده‌اند، گواشت.

گوشت تلخ

(تَ) (ص مر.) (عا.) بداخلاق، بدمعاشرت.

گوشت کوب

(اِ.) ابزاری که به وسیله آن گوشت پخته ر ا در ظرفی می‌کوبند.

گوشتالو

(ص مر.) چاق، فربه.

گوشتخوار

(خا) (ص.)
۱- دارای عادت یا گرایش به خوردن مواد گوشتی.۲ - دارای ویژگی تغذیه از جانوران.

گوشتخواران

(خا) (اِ.) گروهی از پستانداران که فقط از گوشت تغذیه می‌کنند و اغلب دارای دندان‌ها و چنگال‌های قوی می‌باشند.

گوشخار

(اِ.) گوشواره.

گوشدار

(ص فا.) = گوش دارنده:
۱- دارای گوش، دارنده گوش، دارای آلت شنوایی.
۲- شنونده، سامع.
۳- آن که استراق سمع کند.
۴- متوجه، مراقب.
۵- محافظت کننده، نگهبان، حامی، حمایت کننده.

گوشزد

(زَ) (اِمص.) یادآوری، تذکر دادن، خاطرنشان ساختن.

گوشمالی

(حامص.) تنبیه.

گوشه

(ش) (اِ.)
۱- کنج، زاویه.
۲- هر یک از تقسیمات دستگاه موسیقی ایرانی.
۳- کنایه، حرف کنایه آمیز.
۴- کناره، لبه.
۵- جای خلوت، جای دور از مردم.

گوشه دار

(~.) (ص مر.)
۱- سخن همراه با طعنه و کنایه.
۲- زاویه دار.

گوشه زدن

(~. زَ دَ) (مص ل.) (عا.) طعنه و کنایه زدن.

گوشه پسله

(~. پَ لِ) (اِمر.) (عا.) جای دور افتاده.

گوشه چشم

(~. چَ) (اِمر.) کنایه از: توجه و التفات مختصر و کوتاه.

گوشه گرفتن

(~. گِ رِ تَ) (مص م.) گوشه - نشینی کردن.

گوشه گیر

(~.) (اِفا.) خلوت نشین، زاهد.

گوشواره

(رِ) (اِمر.) = گوشوار:
۱- زینتی که زنان در گوش آویزند.
۲- آن است که بر دو جانب در ورودی‌های ساختمان دو ستون بنا کرده و نیم آجر عقب تر سازند.

گوشوان

(مص مر.) = گوش بان: محافظ، مراقب، راعی.


دیدگاهتان را بنویسید