شاهنامه فردوسی – رفتن كنيزكان رودابه به ديدن زال زر

رفتن كنيزكان رودابه به ديدن زال زر

          پرستنده برخاست از پيش اوى            بدان چاره بى‏چاره بنهاد روى‏

         بديباى رومى بياراستند            سر زلف بر گل بپيراستند

         برفتند هر پنج تا رودبار            ز هر بوى و رنگى چو خرّم بهار

         مه فرودين و سر سال بود            لب رود لشكرگه زال بود

         همى گل چدند از لب رودبار            رخان چون گلستان و گل در كنار

         نگه كرد دستان ز تخت بلند            بپرسيد كين گل پرستان كيند

         چنين گفت گوينده با پهلوان            كه از كاخ مهراب روشن روان‏

         پرستندگان را سوى گلستان            فرستد همى ماه كابلستان‏

         بنزد پرى چهرگان رفت زال            كمان خواست از ترك و بفراخت يال‏

         پياده همى رفت جويان شكار            خشيشار ديد اندر آن رودبار

  شاهنامه فردوسی - راى زدن رودابه با كنيزكان

         كمان ترك گلرخ بزه بر نهاد            بدست جهان پهلوان در نهاد

         نگه كرد تا مرغ برخاست ز آب            يكى تير بنداخت اندر شتاب‏

         ز پروازش آورد گردان فرود            چكان خون و وشّى شده آب رود

         بترك آنگهى گفت زان سو گذر            بياور تو آن مرغ افگنده پر

         بكشتى گذر كرد ترك سترگ            خراميد نزد پرستنده ترك‏

         پرستنده پرسيد كاى پهلوان            سخن گوى و بگشاى شيرين زبان‏

         كه اين شير بازو گو پيل تن            چه مردست و شاه كدام انجمن‏

         كه بگشاد زين گونه تير از كمان            چه سنجد بپيش اندرش بدگمان‏

         نديديم زيبنده‏تر زين سوار            بتير و كمان بر چنين كامگار

  شاهنامه فردوسی - رزم سهراب با گردآفريد

         پرى روى دندان بلب بر نهاد            مكن گفت ازين گونه از شاه ياد

         شه نيمروز ست فرزند سام            كه دستانش خوانند شاهان بنام‏

         بگرد جهان گر بگردد سوار            ازين سان نبيند يكى نامدار

         پرستنده با كودك ماه روى            بخنديد و گفتش كه چندين مگوى‏

         كه ماهيست مهراب را در سراى            بيك سر ز شاه تو برتر بپاى‏

         ببالاى ساج است و همرنگ عاج            يكى ايزدى بر سر از مشك تاج‏

         دو نرگس دژم و دو ابرو بخم            ستون دو ابرو چو سيمين قلم‏

         دهانش بتنگى دل مستمند            سر زلف چون حلقه پاى‏بند

         دو جادوش پر خواب و پر آب روى            پر از لاله رخسار و پر مشك موى‏

  دیوان حافظ - روزه یک سو شد و عید آمد و دل‌ها برخاست

         نفس را مگر بر لبش راه نيست            چنو در جهان نيز يك ماه نيست‏

         پرستندگان هر يكى آشكار            همى كرد وصف رخ آن نگار

         بدين چاره تا آن لب لعل فام            كند آشنا با لب پور سام‏

         چنين گفت با بندگان خوب چهر            كه با ماه خوبست رخشنده مهر

         و ليكن بگفتن مگر روى نيست            بود كاب را ره بدين جوى نيست‏

         دلاور كه پرهيز جويد ز جفت            بماند بآسانى اندر نهفت‏

         بدان تاش دختر نباشد ز بن            نبايد شنيدنش ننگ سخن‏

         چنين گفت مر جفت را باز نر            چو بر خايه بنشست و گسترد پر

         كزين خايه گر مايه بيرون كنم            ز پشت پدر خايه بيرون كنم‏

  دیوان حافظ - ز گریه مردم چشمم نشسته در خون است

         از يشان چو برگشت خندان غلام            بپرسيد از و نامور پور سام‏

         كه با تو چه گفت آن كه خندان شدى            گشاده لب و سيم دندان شدى‏

         بگفت آنچه بشنيد با پهلوان            ز شادى دل پهلوان شد جوان‏

         چنين گفت با ريدك ماه روى            كه رو مر پرستندگان را بگوى‏

         كه از گلستان يك زمان مگذريد            مگر با گل از باغ گوهر بريد

         درم خواست و دينار و گوهر ز گنج            گرانمايه ديباى زربفت پنج‏

         بفرمود كين نزد ايشان بريد            كسى را مگوييد و پنهان بريد

         نبايد شدن رويشان سوى كاخ باز            بدان تا پيامى فرستم براز

         برفتند زى ماه رخسار پنج            ابا گرم گفتار و دينار و گنج‏

  دیوان حافظ - سر ارادت ما و آستان حضرت دوست

         بديشان سپردند زر و گهر            پيام جهان پهلوان زال زر

         پرستنده با ماه ديدار گفت            كه هرگز نماند سخن در نهفت‏

         مگر آنكه باشد ميان دو تن            سه تن نانهانست و چار انجمن‏

         بگوى اى خردمند پاكيزه راى            سخن گر برازست با ما سراى‏

         پرستنده گفتند يك با دگر            كه آمد بدام اندرون شير نر

         كنون كار رودابه و كام زال            بجاى آمد و اين بود نيك فال‏

         بيامد سيه چشم گنجور شاه            كه بود اندر آن كار دستور شاه‏

         سخن هر چه بشنيد از آن دلنواز            همى گفت پيش سپهبد براز

         سپهبد خراميد تا گلستان            بر امّيد خورشيد كابلستان‏

  شاهنامه فردوسی - شكيبايى ايرج و برترى عقلش

         پرى روى گلرخ بتان طراز            برفتند و بردند پيشش نماز

         سپهبد بپرسيد از يشان سخن            ز بالا و ديدار آن سرو بن‏

         ز گفتار و ديدار و راى و خرد            بدان تا بخوى وى اندر خورد

         بگوئيد با من يكايك سخن            بكژى نگر نفگنيد ايچ بن‏

         اگر راستى‏تان بود گفت و گوى            بنزديك من‏تان بود آبروى‏

         و گر هيچ كژى گمانى برم            بزير پى پيلتان بسپرم‏

         رخ لاله رخ گشت چون سند روس            بپيش سپهبد زمين داد بوس‏

         چنين گفت كز مادر اندر جهان            نزايد كس اندر ميان مهان‏

         بديدار سام و ببالاى او            بپاكى دل و دانش و راى او

  شاهنامه فردوسی - باز آمدن كاوس به ايران زمين و گسى كردن رستم را

         دگر چون تو اى پهلوان دلير            بدين برز بالا و بازوى شير

         همى مى چكد گوئى از روى تو            عبيرست گوئى مگر بوى تو

         سه ديگر چو رودابه ماه روى            يكى سرو سيمست با رنگ و بوى‏

         ز سر تا بپايش گلست و سمن            بسرو سهى بر سهيل يمن‏

         از آن گنبد سيم سر بر زمين            فرو هشته بر گل كمند از كمين‏

         بمشك و بعنبر سرش بافته            بياقوت و زمرد تنش تافته‏

         سر زلف و جعدش چو مشكين زره            فگندست گوئى گره بر گره‏

         ده انگشت برسان سيمين قلم            برو كرده از غاليه صد رقم‏

         بت‏آراى چون او نبيند بچين            برو ماه و پروين كنند آفرين‏

  شاهنامه فردوسی - رسيدن زال به نزديك سام

         سپهبد پرستنده را گفت گرم            سخنهاى شيرين بآواى نرم‏

         كه اكنون چه چارست با من بگوى            يكى راه جستن بنزديك اوى‏

         كه ما را دل و جان پر از مهر اوست            همه آرزو ديدن چهر اوست‏

         پرستنده گفتا چو فرمان دهى            گذاريم تا كاخ سرو سهى‏

         ز فرخنده راى جهان پهلوان            ز گفتار و ديدار روشن روان‏

         فريبيم و گوئيم هر گونه            ميان اندرون نيست واژونه‏

         سر مشك‏بويش بدام آوريم            لبش زى لب پور سام آوريم‏

         خرامد مگر پهلوان با كمند            بنزديك ديوار كاخ بلند

         كند حلقه در گردن كنگره            شود شير شاد از شكار بره‏

         برفتند خوبان و برگشت زال            دلش گشت با كام و شادى همال‏

      

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

به وجه مرحمت ای ساکنان صدر جلال
ز روی حافظ و این آستانه یاد آرید
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گفتن

(گُ تَ) [ په. ] (مص م.)
۱- صحبت کردن، حرف زدن.
۲- به نظم درآوردن، سرودن.
۳- معتقد بودن.
۴- آواز خواندن.
۵- پنداشتن، تصور کردن.
۶- نامیدن.

گفتگو

(گُ تُ) (حامص.) = گفت و گوی: مباحثه، مجادله، مکالمه.

گل

(گُ) [ په. ] (اِ.)
۱- عضو تولید مثلی و تکثیر گیاهان که از برگ‌های تغییر شکل یافته به وجود آمده‌است. گل ممکن است سلول‌های هر دو جنس نر و ماده را شامل باشد و یا فقط ممکن است سلول‌های یک ...

گل

باقالی (گُ) (ص.) دارای خال‌ها یا لکه‌های رنگی در یک زمینه مشخص.

گل

(~.) [ انگ. ] (اِ.)
۱- دروازه، در بازی‌هایی مانند فوتبال، جایی که باید توپ داخل آن شود تا امتیاز به دست بیاید.
۲- امتیازی که پس از عبور توپ از دروازه یا سبد یک تیم به تیم مقابل تعلق گیرد.

گل

(گِ) [ په. ] (اِ.) خاک آمیخته با آب. ؛ در جایی را ~گرفتن کنایه از: جایی را یک باره تعطیل کردن.

گل

(گَ) (اِ.) (عا.) گردن، گلو.

گل آذین

(گُ) (اِمر.)
۱- آرایش و چگونگی قرار گرفتن گل‌ها بر روی ساقه گیاهان.
۲- نامی از نام‌های زنان.

گل آرایی

(~.) (حامص.) هنر ترکیب و تنظیم گل و متفرعات آن از قبیل برگ و شاخه در گلدان به کمک عناصر و عواملی از قبیل سنگ ریزه و کنده درخت و امثال آن به نحو متناسب.

گل افشان

(گُ. اَ) = گل افشاننده:
۱- (ص فا.) افشاننده گل، گل ریز.
۲- (حامص.) گل افشاندن خاصه در ایام جشن (مانند نوروز).
۳- (اِمر.) نوعی آتشبازی.
۴- مخملک، سرخک و آبله مرغان.

گل انداختن

(~. اَ تَ) (مص ل.)(عا.)
۱- سرخ شدن، برافروخته شدن.
۲- گرم شدن (گفتگو).
۳- نقش انداختن.

گل اندود کردن

(گِ. اَ. کَ دَ) (مص م.) مالیدن گل بر بام و غیره.

گل بیز

(گُ) (ص فا.)
۱- گل افشان، گلریز.
۲- معطر، خوشبو.

گل خواندن

(~. خا دَ) (مص ل.) در اصطلاح قماربازان همه نقد خود را یکباره بر داو نهادن، در این موقع کلمه «گل» را بر زبان رانند.

گل خوچه

(~. چَ یا چِ) (اِ.) نک غلغلج، غلغلک.

گل ریزان

(~.)(ص مر.) مراسم گلریزی به سر عروس و د اماد یا به سر پهلوان در زورخانه.

گل سرسبد

(گُ لِ سَ. سَ بَ)(ص مر.)کنایه از: آدم محبوب و برگزیده.

گل سوری

(~) (اِمر.) گل سرخ.

گل فروشی

(~. فُ) (اِ.)
۱- عمل فروختن گل.
۲- فروشگاهی که در آن گل می‌فروشند.

گل قند

(~. قَ) [ فا - معر. ] (اِمر.) نوعی مربا که از برگ‌های گل سرخ و شکر (یا قند) در آفتاب پرورش دهند و آن به منظور تقویت و لینت مزاج تجویز می‌شده، گلشکر، گلنگبین.


دیدگاهتان را بنویسید