شاهنامه فردوسی – رفتن زال به نزد رودابه

رفتن زال به نزد رودابه

      

   ‏

چو خورشيد تابنده شد ناپديد            در حجره بستند و گم شد كليد

         پرستنده شد سوى دستان سام            كه شد ساخته كار بگذار گام‏

         سپهبد سوى كاخ بنهاد روى            چنانچون بود مردم جفت جوى‏

         بر آمد سيه چشم گلرخ ببام            چو سرو سهى بر سرش ماه تام‏

         چو از دور دستان سام سوار            پديد آمد آن دختر نامدار

         دو بيجاده بگشاد و آواز داد            كه شاد آمدى اى جوانمرد شاد

         درود جهان آفرين بر تو باد            خم چرخ گردان زمين تو باد

  دیوان حافظ - باغ مرا چه حاجت سرو و صنوبر است

         پياده بدين سان ز پرده سراى            برنجيدت اين خسروانى دو پاى‏

         سپهبد كزان گونه آوا شنيد            نگه كرد و خورشيد رخ را بديد

         شده بام از آن گوهر تابناك            بجاى گل سرخ ياقوت خاك‏

         چنين داد پاسخ كه اى ماه چهر            درودت ز من آفرين از سپهر

         چه مايه شبان ديده اندر سماك            خروشان بدم پيش يزدان پاك‏

         همى خواستم تا خداى جهان            نمايد مرا رويت اندر نهان‏

         كنون شاد گشتم بآواز تو            بدين خوب گفتار با ناز تو

         يكى چاره راه ديدار جوى            چه پرسى تو بر باره و من بكوى‏

  دیوان حافظ - خسروا گوی فلک در خم چوگان تو باد

         پرى روى گفت سپهبد شنود            سر شعر گلنار بگشاد زود

         كمندى گشاد او ز سرو بلند            كس از مشك زان سان نپيچد كمند

          خم اندر خم و مار بر مار بر            بران غبغبش نار بر نار بر

         بدو گفت بر تاز و بركش ميان            بر شير بگشاى و چنگ كيان‏

         بگير اين سيه گيسو از يك سوم            ز بهر تو بايد همى گيسوم‏

         نگه كرد زال اندران ماه روى            شگفتى بماند اندران روى و موى‏]

         چنين داد پاسخ كه اين نيست داد            چنين روز خورشيد روشن مباد

  شاهنامه فردوسی - زادن سهراب از مادرش تهمينه‏

         كه من دست را خيره بر جان زنم            برين خسته دل تيز پيكان زنم‏

         كمند از رهى بستد و داد خم            بيفگند خوار و نزد ايچ دم‏

         بحلقه در آمد سر كنگره            بر آمد ز بن تا بسر يك سره‏

         چو بر بام آن باره بنشست باز            بر آمد پرى روى و بردش نماز

         گرفت آن زمان دست دستان بدست            برفتند هر دو بكردار مست‏

         فرود آمد از بام كاخ بلند            بدست اندرون دست شاخ بلند

         سوى خانه زرنگار آمدند            بران مجلس شاهوار آمدند

  شاهنامه فردوسی - رفتن هوشنگ و گيومرت به جنگ ديو سياه

         بهشتى بد آراسته پر ز نور            پرستنده بر پاى و بر پيش حور

         شگفت اندر و مانده بد زال زر            بر آن روى و آن موى و بالا و فر

         ابا ياره و طوق و با گوشوار            ز دينار و گوهر چو باغ بهار

         دو رخساره چون لاله اندر سمن            سر جعد زلفش شكن بر شكن‏

         همان زال با فرّ شاهنشهى            نشسته بر ماه با فرهى‏

         حمايل يكى دشنه اندر برش            ز ياقوت سرخ افسرى بر سرش‏

         همى بود بوس و كنار و نبيد            مگر شير كو گور را نشكريد

  شاهنامه فردوسی - گفتارى در بخت زال در نزد ستاره ‏شناسان

         سپهبد چنين گفت با ماه روى            كه اى سرو سيمين بر و رنگ بوى‏

         منوچهر اگر بشنود داستان            نباشد برين كار همداستان‏

         همان سام نيرم برآرد خروش            ازين كار بر من شود او بجوش‏

         و ليكن نه پر مايه جانست و تن            همان خوار گيرم بپوشم كفن‏

         [ پذيرفتم از دادگر داورم            كه هرگز ز پيمان تو نگذرم‏

         شوم پيش يزدان ستايش كنم            چو ايزد پرستان نيايش كنم‏

         مگر كو دل سام و شاه زمين            بشويد ز خشم و ز پيكار و كين‏

         جهان آفرين بشنود گفت من            مگر كاشكارا شوى جفت من‏

  شاهنامه فردوسی - پاسخ دادن فريدون پسران را

         بدو گفت رودابه من همچنين            پذيرفتم از داور كيش و دين‏

         كه بر من نباشد كسى پادشا            جهان آفرين بر زبانم گوا

         جز از پهلوان جهان زال زر            كه با تخت و تاجست و با زيب و فر

         همى مهرشان هر زمان بيش بود            خرد دور بود آرزو پيش بود

         چنين تا سپيده بر آمد ز جاى            تبيره بر آمد ز پرده سراى‏

         پس آن ماه را شيد پدرود كرد            بر خويش تار و برش پود كرد

         ز بالا كمند اندر افگند زال            فرود آمد از كاخ فرخ همال‏

  دیوان حافظ - اگر روم ز پی‌اش فتنه‌ها برانگیزد

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

به گرد خاطر ما آرزو نمی‌گردید
لب تو ریخت به دل، رنگ صد هوس ما را
«صائب تبریزی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

ابکار

(اِ) [ ع. ]
۱- (مص ل.) پگاه برخاستن.
۲- (مص م.) بامداد از خواب بیدار کردن.
۳- (اِ.) بامداد.

ابکاره

(اَ رِ) (اِ.) = ابکار:
۱- کشت و زرع، کشاورزی.
۲- مزرعه، کشت.

ابکم

(اَ کَ) [ ع. ] (ص.) گنگ.

ابی

( اَ) [ ع - فا. ] (ص نسب.) (مرکب از اب: پدر + یای نسبت: پدری) پدری، صلبی.

ابی

(اَ بِ یّ) [ ع. ] (ص.) ابا کننده، سرکش، انکار کننده.

ابی

( اَ) [ په. ] (ق.) بی، بدون.

ابیات

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ بیت.
۱- خانه‌ها.
۲- سخنان منظوم.

ابیب

(اَ) [ معر. ] (اِ.) نامی است که عرب به ماه اپیفی که در تقویم مصریان یا قبطیان معمول بوده داده‌است، نام ماه اول سال عبرانیان که سپس نام نیسان گرفت تقریباً معادل با آوریل.

ابیت

(اَ یَّ) (مص ل.)
۱- مقام بلند و رفیع طلبیدن.
۲- از کارهای پست دوری کردن.

ابیز

(اَ) (اِ.) جرقه، شراره آتش.

ابیض

(اَ یَ) [ ع. ] (ص.)۱ - سفید، سپیدرنگ.
۲- (کن.) شمشیر.
۳- جوانی.
۴- مرد پاک ناموس.

ابیضاض

(اِ) [ ع. ] (مص ل.) سپید شدن، سخت سپید شدن.

ابیو

(اَ) (ص.) = آبی: نیلگون، کبود، ازرق، آسمان گون.

ات

( اَ) (ضم متصل.) ضمیر متصل دوم شخص مفرد، مفعولی و اضافی در آخر کلمه: گفتمت (تو را گفتم)، کتابت: کتاب تو.

اتا

(اَ) [ تر. ] (اِ.) پدر.

اتابک

(اَ بَ) [ تر. ] (ص مر.)
۱- پدربزرگ، عنوانی که در دستگاه حکومتی سلجوقی به غلامان ترکی که از خود شایستگی نشان می‌دادند داده می‌شد و به عنوان مربی شاهزادگان تعیین می‌شدند.
۲- وزیر بزرگ.

اتاشه

(اَ ش ِ) [ فر. ] (اِ.) آتاشه ؛ وابسته، کارمند سفارتخانه که وظیفه‌ای خاص به عهده او محول است: اتاشه مطبوعاتی، اتاشه تجارتی، اتاشه نظامی.

اتاق

( اُ) [ تر. ] (اِ.)
۱- خانه، چهاردیواری دارای سقف.
۲- خیمه. اطاق، اوتاغ و اوتاق هم گویند.

اتاقه

(اُ قِ یا قَ) [ تر. آتاغه ] (اِ.) تاجی که از پرهای بعض مرغان سازند. این کلمه با فعل زدن و افتادن و داشتن صرف شود.

اتالیق

(اَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- شوهر مادر، قائم مقام پدر.
۲- لالا، لله، مؤدب.
۳- نگهبان، حامی، حافظ.
۴- منصبی در عهد صفویه.


دیدگاهتان را بنویسید