شاهنامه فردوسی – خوان هفتم كشتن رستم ديو سپيد را

خوان هفتم كشتن رستم ديو سپيد را

و زان جايگه تنگ بسته كمر
بيامد پر از كينه و جنگ سر

چو رخش اندر آمد بران هفت كوه 
بران نرّه ديوان گشته گروه‏

         بنزديكى‏ء غار بى‏بن رسيد           
 بگرد اندرون لشكر ديو ديد

         باولاد گفت آنچ پرسيدمت           
 همه بر ره راستى ديدمت‏

         كنون چون گه رفتن آمد فراز           
 مرا راه بنماى و بگشاى راز

         بدو گفت اولاد چون آفتاب           
 شود گرم و ديو اندر آيد بخواب‏

         بريشان تو پيروز باشى بجنگ            
كنون يك زمان كرد بايد درنگ‏

         ز ديوان نبينى نشسته يكى           
 جز از جادوان پاسبان اندكى‏

         بدانگه تو پيروز باشى مگر           
 اگر يار باشدت پيروزگر

         نكرد ايچ رستم برفتن شتاب           
 بدان تا بر آمد بلند آفتاب‏

         سراپاى اولاد بر هم ببست           
 بخم كمند آنگهى بر نشست‏

         بر آهيخت جنگى نهنگ از نيام           
 بغرّيد چون رعد و بر گفت نام‏

         ميان سپاه اندر آمد چو گرد           
 سران را سر از تن همى دور كرد

         ناستاد كس پيش او در بجنگ           
 نجستند با او يكى نام و ننگ‏

         رهش باز دادند و بگريختند           
 بآورد با او نياويختند

         و زان جايگه سوى ديو سپيد            
بيامد بكردار تابنده شيد

         بكردار دوزخ يكى غار ديد           
 تن ديو از تيرگى ناپديد

         زمانى همى بود در چنگ تيغ            
نبد جاى ديدار و راه گريغ‏

         ازان تيرگى جاى ديده نديد            
زمانى بران جايگه آرميد

         چو مژگان بماليد و ديده بشست           
 دران جاى تاريك لختى بجست‏

         بتاريكى اندر يكى كوه ديد            
سراسر شده غار ازو ناپديد

         برنگ شبه روى و چون شير موى            
جهان پر ز پهناى و بالاى اوى‏

         سوى رستم آمد چو كوهى سياه            
از آهنش ساعد ز آهن كلاه‏

         ازو شد دل پيل تن پر نهيب           
 بترسيد كامد بتنگى نشيب‏

         بر آشفت برسان پيل ژيان            
يكى تيغ تيزش بزد بر ميان‏

         ز نيروى رستم ز بالاى اوى           
 بينداخت يك ران و يك پاى اوى‏

         بريده بر آويخت با او بهم           
 چو پيل سرافراز و شير دژم‏

         همى پوست كند اين از آن آن ازين            
همى گل شد از خون سراسر زمين‏

         بدل گفت رستم گر امروز جان            
بماند بمن زنده‏ام جاودان‏

         هميدون بدل گفت ديو سپيد            
كه از جان شيرين شدم نااميد

         گرايدونك از چنگ اين اژدها           
 بريده پى و پوست يابم رها

         نه كهتر نه برتر منش مهتران            
نبينند نيزم بمازندران‏

         همى گفت ازين گونه ديو سپيد            
همى داد دل را بدينسان نويد

         تهمتن بنيروى جان آفرين            
بكوشيد بسيار با درد و كين‏

         بزد دست و برداشتش نرّه شير            
بگردن بر آورد و افگند زير

         فرو برد خنجر دلش بر دريد            
جگرش از تن تيره بيرون كشيد

         همه غار يك سر پر از كشته بود           
 جهان همچو درياى خون گشته بود

         بيامد ز اولاد بگشاد بند            
بفتراك بر بست پيچان كمند

         باولاد داد آن كشيده جگر           
 سوى شاه كاوس بنهاد سر

         بدو گفت اولاد كاى نرّه شير            
جهانى بتيغ آوريدى بزير

         نشانهاى بند تو دارد تنم            
بزير كمند تو بد گردنم‏

         بچيزى كه دادى دلم را اميد           
 همى باز خواهد اميدم نويد

         به پيمان شكستن نه اندر خورى            
كه شير ژيانى و كى منظرى‏

         بدو گفت رستم كه مازندران            
سپارم ترا از كران تا كران‏

         ترا زين سپس بى‏نيازى دهم            
بمازندران سرفرازى دهم‏

         يكى كار پيشست و رنج دراز           
 كه هم با نشيب است و هم با فراز

         همى شاه مازندران را ز گاه            
ببايد ربودن فگندن بچاه‏

         سر ديو جادو هزاران هزار            
بيفگند بايد بخنجر بزار

         ازان پس اگر خاك را بسپرم            
و گر نه ز پيمان تو نگذرم‏

         رسيد آنگهى نزد كاوس كى           
 يل پهلو افروز فرخنده پى‏

         چنين گفت كاى شاه دانش پذير            
بمرگ بد انديش رامش پذير

         دريدم جگرگاه ديو سپيد           
 ندارد بدو شاه ازين پس اميد

         ز پهلوش بيرون كشيدم جگر           
 چه فرمان دهد شاه پيروزگر

         برو آفرين كرد كاوس شاه            
كه بى‏تو مبادا نگين و كلاه‏

         بران مام كو چون تو فرزند زاد            
نشايد جز از آفرين كرد ياد

         مرا بخت ازين هر دو فرخترست            
كه پيل هژبر افگنم كهترست‏

         برستم چنين گفت كاوس كى            
كه اى گرد و فرزانه نيك پى‏

         بچشم من اندر چكان خون اوى           
 مگر باز بينم ترا نيز روى‏

         بچشمش چو اندر كشيدند خون            
شد آن ديده تيره خورشيدگون‏

         نهادند زير اندرش تخت عاج            
بياويختند از بر عاج تاج‏

         نشست از بر تخت مازندران            
ابا رستم و نامور مهتران‏

         چو طوس و فريبرز و گودرز و گيو           
 چو رهام و گرگين و فرهاد نيو

         برين گونه يك هفته با رود و مى            
همى رامش آراست كاوس كى‏

         بهشتم نشستند بر زين همه           
 جهانجوى و گردنكشان و رمه‏

         همه بر كشيدند گرز گران           
 پراگنده در شهر مازندران‏

         برفتند يك سر بفرمان كى            
چو آتش كه بر خيزد از خشك نى‏

         ز شمشير تيز آتش افروختند            
همه شهر يك سر همى سوختند

         بلشكر چنين گفت كاوس شاه            
كه اكنون مكافات كرده گناه‏

         چنانچون سزا بُد بديشان رسيد            
ز كشتن كنون دست بايد كشيد

         ببايد يكى مرد با هوش و سنگ            
كجا بازداند شتاب از درنگ‏

         شود نزد سالار مازندران            
كند دلش بيدار و مغزش گران‏

         بران كار خشنود شد پور زال            
بزرگان كه بودند با او همال‏

         فرستاد نامه بنزديك اوى            
بر افروختن جان تاريك اوى‏


خوان نخست شاهنامه – جنگ رخش با شيرى

  دیوان حافظ - صبحدم مرغ چمن با گل نوخاسته گفت

خوان دوم شاهنامه – يافتن رستم چشمه آب

خوان سوم شاهنامه – جنگ رستم با اژدها

خوان چهارم شاهنامه – كشتن زنى جادو را

خوان پنجم شاهنامه – گرفتار شدن اولاد به دست رستم

خوان ششم شاهنامه – جنگ رستم و ارژنگ ديو


در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

رسم دو رنگی آیین ما نیست
یکرنگ باشد روز و شب من
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گرداننده

(گَ نَ دِ) (ص فا.) کسی که اداره کارها را به عهده دارد.

گرداگرد

(گَ گَ) (ص مر.) همیشه گردنده.

گرداگرد

(گِ گِ) (اِ مر.) اطراف، پیرامون.

گردباد

(گِ) (اِ.) بادی باحرکت چرخشی توأم رو به جلو و رو به بالا.

گردبان

(گَ) (اِ.) کوهان شتر.

گردبر

(گِ بُ) (ص فا.) = گردبرنده:
۱- افزار نجاران که بدان چوب‌ها را سوراخ کنند.
۲- مثقب، بیرم، برماه.
۳- دست افزاری که چرم - دوزان خیمه را بدان سوراخ کنند تا طناب از آن بگذرد.

گردسوز

(گِ) (اِمر.) نوعی چراغ نفتی.

گردش

(گَ دِ) (اِمص.)
۱- گردیدن، دور زدن.
۲- حرکت.
۳- تحول.
۴- پیچ و خم، چین و شکن.
۵- جابه جایی.
۶- رفتن به جایی برای هواخوری و تفریح یا تماشا.

گردشگاه

(~.) (اِمر.) جای تفریح و گردش.

گردشگر

(~. گَ) (اِ.) کسی که برای گردش و تماشای دیدنی‌ها به جایی سفر کند، سیاح، توریست.

گردشگری

(~. گَ) (حامص.) سفر کردن به کشورها و جاهای مختلف برای دیدن و تماشا کردن و تفریح و... ، توریسم.

گردل

(گِ دِ) (ص.) (عا.)
۱- خرد.
۲- آهسته. ؛ ~. ~ راه رفتن (کن.) خرامان و خوش طبع و مطبوع راه رفتن.

گردماه

(گِ) (اِمر.)
۱- قمر در شب‌های سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم که مدور باشد.
۲- ماه شب چهاردهم، بدر (خصوصاً).

گردمشت

(گِ مُ) (ص مر.)
۱- مُشت، پنجه جمع شده.
۲- قبضه، قبضه کمان.

گردن

(گَ دَ) (اِ.)
۱- بخشی از بدن جانداران که سر را به تنه وصل می‌کند.
۲- بخش باریکی که بدنه ظرفی را به دهانه آن متصل می‌کند. ؛ ~ از مو نازک تر کنایه از: اظهار عجز و غالباً در قبولِ ...

گردن افراز

(گَ دَ. اَ) (ص فا.)
۱- متکبر، خودپسند.
۲- گردنکش، عاصی.
۳- نیرومند، قوی.

گردن افراشتن

(~. اَ تَ) (مص ل.) طغیان کردن، سرکشی.

گردن برده

(گَ دَ. بُ دِ) (ص مر.) عاصی، غیرمنقاد؛ مق. گردن داده.

گردن بند

(~. بَ) (اِ.) پیرایه‌ای معمولاً از سنگ‌ها یا فلزهای قیمتی که آن را خانم‌ها به گردن می‌آویزند، گلوبند.

گردن تافتن

(~. تَ) (مص ل.) سرباز زدن، اعراض، سرپیچی.


دیدگاهتان را بنویسید