شاهنامه فردوسی – خواليگرى كردن ابليس

خواليگرى كردن ابليس

      

جوانى بر آراست از خويشتن            سخن‏گوى و بينا دل و راى‏زن‏

         هميدون بضحاك بنهاد روى            نبودش بجز آفرين گفت و گوى‏

         بدو گفت اگر شاه را در خورم            يكى نامور پاك خواليگرم‏

         چو بشنيد ضحاك بنواختش            ز بهر خورش جايگه ساختش‏

         كليد خورش خانه پادشا            بدو داد دستور فرمان روا

         فراوان نبود آن زمان پرورش            كه كمتر بد از خوردنيها خورش‏

         ز هر گوشت از مرغ و از چارپاى            خورشگر بياورد يك يك بجاى‏

         بخونش بپرورد بر سان شير            بدان تا كند پادشا را دلير

  دیوان حافظ - شاهد آن نیست که مویی و میانی دارد

         سخن هر چه گويدش فرمان كند            بفرمان او دل گروگان كند

         خورش زرده خايه دادش نخست            بدان داشتش يك زمان تندرست‏

         بخورد و برو آفرين كرد سخت            مزه يافت خواندش ورا نيك بخت‏

         چنين گفت ابليس نيرنگ‏ساز            كه شادان زى اى شاه گردن فراز

         كه فردات ازان گونه سازم خورش            كزو باشدت سر بسر پرورش‏

         برفت و همه شب سگالش گرفت            كه فردا ز خوردن چه سازد شگفت‏

         خورشها ز كبك و تذرو سپيد            بسازيد و آمد دلى پر اميد

         شه تازيان چون بنان دست برد            سر كم خرد مهر او را سپرد

  دیوان حافظ - منم که گوشه میخانه خانقاه من است

         سيم روز خوان را بمرغ و بره            بياراستش گونه‏گون يك سره‏

         بروز چهارم چو بنهاد خوان            خورش ساخت از پشت گاو جوان‏

         بدو اندرون زعفران و گلاب            همان سال خورده مى و مشك ناب‏

         چو ضحاك دست اندر آورد و خورد            شگفت آمدش زان هشيوار مرد

         بدو گفت بنگر كه از آرزوى            چه خواهى بگو با من اى نيك‏خوى‏

         خورشگر بدو گفت كاى پادشا            هميشه بزى شاد و فرمان روا

         مرا دل سراسر پر از مهر تست            همه توشه جانم از چهر تست‏

  دیوان حافظ -  نقدها را بود آیا که عیاری گیرند

         يكى حاجتستم بنزديك شاه            و گر چه مرا نيست اين پايگاه‏

         كه فرمان دهد تا سر كتف اوى            ببوسم بدو بر نهم چشم و روى‏

         چو ضحاك بشنيد گفتار اوى            نهانى ندانست بازار اوى‏

         بدو گفت دارم من اين كام تو            بلندى بگيرد ازين نام تو

         بفرمود تا ديو چون جفت او            همى بوسه داد از بر سفت او

         ببوسيد و شد بر زمين ناپديد            كس اندر جهان اين شگفتى نديد

         دو مار سيه از دو كتفش برست            غمى گشت و از هر سوى چاره جست‏

  شاهنامه فردوسی - آگاهى يافتن سيندخت از كار رودابه

         سرانجام ببريد هر دو ز كفت            سزد گر بمانى بدين در شگفت‏

         چو شاخ درخت آن دو مار سياه            بر آمد دگر باره از كتف شاه‏

         پزشكان فرزانه گرد آمدند            همه يك بيك داستانها زدند

         ز هر گونه نيرنگها ساختند            مر آن درد را چاره نشناختند

         بسان پزشكى پس ابليس تفت            بفرزانگى نزد ضحاك رفت‏

         بدو گفت كين بودنى كار بود            بمان تا چه گردد نبايد درود

         خورش ساز و آرامشان ده بخورد            نبايد جزين چاره نيز كرد

         بجز مغز مردم مده‏شان خورش            مگر خود بميرند ازين پرورش‏

  شاهنامه فردوسی - گفتار اندر زادن زال

         نگر تا كه ابليس ازين گفت‏گوى            چه كرد و چه خواست اندرين جستجوى‏

         مگر تا يكى چاره سازد نهان            كه پردخته گردد ز مردم جهان‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

پرواز من به بال و پر توست، زینهار
مشکن مرا که میشکنی بال خویش را
«صائب شیرازی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

کرد

(کَ)
۱- (مص مر.) کردن، عمل آوردن.
۲- (اِمص.) کردار، عمل.

کرد

(کَ یا کِ) (اِ.) = کردو:
۱- شاخه‌ای که در وقت پیراستن از درخت بریده می‌شود.
۲- قطعه زمینی که کناره‌های آن را بلند کنند تا آب در آن نشیند و در میان آن سبزی کارند یا زراعت کنند.

کرد و مرد

(کُ یا کِ یا کَ دُ مُ) (ص مر.) پست و فرومایه، خرد و ناچیز.

کردار

(کِ) [ په. ] (اِ مص.) کار، عمل.

کردر

(کَ دَ) (اِ.)
۱- دره.
۲- بیابان، زمین سخت و هموار.

کردن

(کَ دَ) (مص م.)
۱- انجام دادن، به جا آوردن.
۲- ساختن، بنا کردن.
۳- آماده کردن.

کردنگ

(کَ دَ) (ص.)
۱- ابله، احمق.
۲- بد - هیکل، بداندام.

کرده

(کَ دِ) (ص مف.)
۱- انجام داده، پرداخته.
۲- ساخته شده.

کرده کار

(کَ دِ) (ص مر.) کارآزموده و باتجربه.

کردو

(کَ) (اِ.)
۱- شاخه‌ای که از درخت بریده باشند.
۲- بخشی از مزرعه که کنارهای آن را بلند کنند تا آب در آن نشیند و در میان آن سبزی کارند یا زراعت کنند.

کردوس

(کُ دُ) [ ع. کردوسه ] (اِ.) گله بزرگ اسبان.

کردگار

(کِ) (ص.)
۱- بسیار کننده، فعال.
۲- دانسته و عمداً.
۳- یکی از نام‌های خداوند متعال.

کردگر

(کَ گَ) (ص.) کننده، فاعل.

کردیت

(کِ رِ دِ) [ فر. ] (اِ.) اعتماد، اعتبار.

کرز

(کَ رَ) [ ع. ] (اِ.) آلبالو.

کرز

(کُ) (اِ.) = کرزه: زمینی که به جهت سبزی کاشتن یا زراعت دیگر هموار کنند و کناره‌های آن را بلند سازند.

کرزه

(کُ زِ) (اِ.) نک کرته.

کرس

(~.) (اِ.) موی پیچیده و پُرشکن. کُرسه و گروس هم گفته شده.

کرس

(کُ) (اِ.) چرک، چرک لباس یا بدن.

کرسان

(کَ) (اِمر.) ظرفی مدور و صندوق مانند که از گل یا چوب سازند و نان و حلوا و میوه و مانند آن در آن نهند.


دیدگاهتان را بنویسید