شاهنامه فردوسی – خواليگرى كردن ابليس

خواليگرى كردن ابليس

      

جوانى بر آراست از خويشتن            سخن‏گوى و بينا دل و راى‏زن‏

         هميدون بضحاك بنهاد روى            نبودش بجز آفرين گفت و گوى‏

         بدو گفت اگر شاه را در خورم            يكى نامور پاك خواليگرم‏

         چو بشنيد ضحاك بنواختش            ز بهر خورش جايگه ساختش‏

         كليد خورش خانه پادشا            بدو داد دستور فرمان روا

         فراوان نبود آن زمان پرورش            كه كمتر بد از خوردنيها خورش‏

         ز هر گوشت از مرغ و از چارپاى            خورشگر بياورد يك يك بجاى‏

         بخونش بپرورد بر سان شير            بدان تا كند پادشا را دلير

  شاهنامه فردوسی - پيام فرستادن پسران نزد فريدون

         سخن هر چه گويدش فرمان كند            بفرمان او دل گروگان كند

         خورش زرده خايه دادش نخست            بدان داشتش يك زمان تندرست‏

         بخورد و برو آفرين كرد سخت            مزه يافت خواندش ورا نيك بخت‏

         چنين گفت ابليس نيرنگ‏ساز            كه شادان زى اى شاه گردن فراز

         كه فردات ازان گونه سازم خورش            كزو باشدت سر بسر پرورش‏

         برفت و همه شب سگالش گرفت            كه فردا ز خوردن چه سازد شگفت‏

         خورشها ز كبك و تذرو سپيد            بسازيد و آمد دلى پر اميد

         شه تازيان چون بنان دست برد            سر كم خرد مهر او را سپرد

  دیوان حافظ - صوفی بیا که آینه صافیست جام را

         سيم روز خوان را بمرغ و بره            بياراستش گونه‏گون يك سره‏

         بروز چهارم چو بنهاد خوان            خورش ساخت از پشت گاو جوان‏

         بدو اندرون زعفران و گلاب            همان سال خورده مى و مشك ناب‏

         چو ضحاك دست اندر آورد و خورد            شگفت آمدش زان هشيوار مرد

         بدو گفت بنگر كه از آرزوى            چه خواهى بگو با من اى نيك‏خوى‏

         خورشگر بدو گفت كاى پادشا            هميشه بزى شاد و فرمان روا

         مرا دل سراسر پر از مهر تست            همه توشه جانم از چهر تست‏

  دیوان حافظ - دلبر برفت و دلشدگان را خبر نکرد

         يكى حاجتستم بنزديك شاه            و گر چه مرا نيست اين پايگاه‏

         كه فرمان دهد تا سر كتف اوى            ببوسم بدو بر نهم چشم و روى‏

         چو ضحاك بشنيد گفتار اوى            نهانى ندانست بازار اوى‏

         بدو گفت دارم من اين كام تو            بلندى بگيرد ازين نام تو

         بفرمود تا ديو چون جفت او            همى بوسه داد از بر سفت او

         ببوسيد و شد بر زمين ناپديد            كس اندر جهان اين شگفتى نديد

         دو مار سيه از دو كتفش برست            غمى گشت و از هر سوى چاره جست‏

  دیوان حافظ - روزه یک سو شد و عید آمد و دل‌ها برخاست

         سرانجام ببريد هر دو ز كفت            سزد گر بمانى بدين در شگفت‏

         چو شاخ درخت آن دو مار سياه            بر آمد دگر باره از كتف شاه‏

         پزشكان فرزانه گرد آمدند            همه يك بيك داستانها زدند

         ز هر گونه نيرنگها ساختند            مر آن درد را چاره نشناختند

         بسان پزشكى پس ابليس تفت            بفرزانگى نزد ضحاك رفت‏

         بدو گفت كين بودنى كار بود            بمان تا چه گردد نبايد درود

         خورش ساز و آرامشان ده بخورد            نبايد جزين چاره نيز كرد

         بجز مغز مردم مده‏شان خورش            مگر خود بميرند ازين پرورش‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن كاوس به مازندران

         نگر تا كه ابليس ازين گفت‏گوى            چه كرد و چه خواست اندرين جستجوى‏

         مگر تا يكى چاره سازد نهان            كه پردخته گردد ز مردم جهان‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

تا عاشقان به بوی نسیمش دهند جان
بگشود نافه‌ای و در آرزو ببست
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

نیم تاج

(اِمر.) نوعی وسیله زینتی شبیه تاج نیمه که بر سر عروس می‌گذارند.

نیم ترک

(تَ) (اِمر.)
۱- خود و کلاه آهنی که در روز جنگ پوشند.
۲- خیمه کوچک.

نیم تنه

(تَ نِ) (اِمر.) لباس کوتاه مردانه یا زنانه.

نیم ته

(تَ) (ص مر.) = نیم تاه: تقسیم شده به دو بخش، نصف شده.

نیم خورده

(خُ دِ) (ص مف.)
۱- باقی مانده طعام.
۲- خاییده شده.

نیم خیز

(اِمر.) (عا.) برخاستن از روی زمین نه به کمال به نحوی که بدن خمیده نماید.

نیم دایره

(یِ رِ) [ فا - ع. ] (اِمر.) منحنی ای معادل نصف محیط دایره، قوسی بزرگ.

نیم دست

(دَ) (اِمر.) تخت، مسند کوچک.

نیم رخ

(رُ)(اِمر.)
۱- نصف چهره. مق تمام رخ.
۲- منظره هرچیز از جانبین.

نیم ساز

(اِمر.) خطی که زاویه را نصف کند.

نیم لنگ

(لَ) (اِ.)
۱- کمان دان، غلافِ کمان.
۲- ترکش، تیردان.

نیم من شدن

(مَ. شُ دَ) (عا.) عادلانه قضاوت کردن، انصاف دادن.

نیم وجبی

(وَ جَ)(ص نسب.)۱ - (عا.) بسیار کوتاه، کوتاه قد.
۲- آن چه که طول و ارتفاعش معادل نیم وجب باشد.

نیم پول

(اِمر.) واحد وجه و مسکوکی در ایران (عهد قاجاریه) و آن نصف یک پول و دو برابر یک جندک بود.

نیم چرخ

(چَ) (اِمر.) نوعی کمان.

نیم چرخ

(اِمر.) (عا.) برخاستن از روی زمین نه به کمال به نحوی که بدن خمیده نماید.

نیم کره

(کُ رَ یا رِ) (اِمر.) هر نیمه کره زمین که به وسیله خط استوا جدا شده.

نیمخت

(مَ) [ خوارزمی ] (اِ.) روز شانزدهم از ماه دهم خوارزمی و آن از ایام معروف مغان خوارزم بود.

نیمدار

(ص مر.) (عا.) چیز مستعمل اما قابل استفاده.

نیمرو

۱ - (ص مر.) دانه گوهر که یک طرف آن مدور و طرف دیگرش پهن باشد.
۲- نیم برشته ؛ تخم مرغِ ~ تخم مرغ سرخ شده در روغن.


دیدگاهتان را بنویسید