شاهنامه فردوسی – خواليگرى كردن ابليس

خواليگرى كردن ابليس

      

جوانى بر آراست از خويشتن            سخن‏گوى و بينا دل و راى‏زن‏

         هميدون بضحاك بنهاد روى            نبودش بجز آفرين گفت و گوى‏

         بدو گفت اگر شاه را در خورم            يكى نامور پاك خواليگرم‏

         چو بشنيد ضحاك بنواختش            ز بهر خورش جايگه ساختش‏

         كليد خورش خانه پادشا            بدو داد دستور فرمان روا

         فراوان نبود آن زمان پرورش            كه كمتر بد از خوردنيها خورش‏

         ز هر گوشت از مرغ و از چارپاى            خورشگر بياورد يك يك بجاى‏

         بخونش بپرورد بر سان شير            بدان تا كند پادشا را دلير

  دیوان حافظ - اگر چه باده فرح بخش و باد گل‌بیز است

         سخن هر چه گويدش فرمان كند            بفرمان او دل گروگان كند

         خورش زرده خايه دادش نخست            بدان داشتش يك زمان تندرست‏

         بخورد و برو آفرين كرد سخت            مزه يافت خواندش ورا نيك بخت‏

         چنين گفت ابليس نيرنگ‏ساز            كه شادان زى اى شاه گردن فراز

         كه فردات ازان گونه سازم خورش            كزو باشدت سر بسر پرورش‏

         برفت و همه شب سگالش گرفت            كه فردا ز خوردن چه سازد شگفت‏

         خورشها ز كبك و تذرو سپيد            بسازيد و آمد دلى پر اميد

         شه تازيان چون بنان دست برد            سر كم خرد مهر او را سپرد

  دیوان حافظ - صبحدم مرغ چمن با گل نوخاسته گفت

         سيم روز خوان را بمرغ و بره            بياراستش گونه‏گون يك سره‏

         بروز چهارم چو بنهاد خوان            خورش ساخت از پشت گاو جوان‏

         بدو اندرون زعفران و گلاب            همان سال خورده مى و مشك ناب‏

         چو ضحاك دست اندر آورد و خورد            شگفت آمدش زان هشيوار مرد

         بدو گفت بنگر كه از آرزوى            چه خواهى بگو با من اى نيك‏خوى‏

         خورشگر بدو گفت كاى پادشا            هميشه بزى شاد و فرمان روا

         مرا دل سراسر پر از مهر تست            همه توشه جانم از چهر تست‏

  دیوان حافظ - ای فروغ ماه حسن‌، از روی رخشان شما

         يكى حاجتستم بنزديك شاه            و گر چه مرا نيست اين پايگاه‏

         كه فرمان دهد تا سر كتف اوى            ببوسم بدو بر نهم چشم و روى‏

         چو ضحاك بشنيد گفتار اوى            نهانى ندانست بازار اوى‏

         بدو گفت دارم من اين كام تو            بلندى بگيرد ازين نام تو

         بفرمود تا ديو چون جفت او            همى بوسه داد از بر سفت او

         ببوسيد و شد بر زمين ناپديد            كس اندر جهان اين شگفتى نديد

         دو مار سيه از دو كتفش برست            غمى گشت و از هر سوى چاره جست‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن كى‏ كاوس به مازندران

         سرانجام ببريد هر دو ز كفت            سزد گر بمانى بدين در شگفت‏

         چو شاخ درخت آن دو مار سياه            بر آمد دگر باره از كتف شاه‏

         پزشكان فرزانه گرد آمدند            همه يك بيك داستانها زدند

         ز هر گونه نيرنگها ساختند            مر آن درد را چاره نشناختند

         بسان پزشكى پس ابليس تفت            بفرزانگى نزد ضحاك رفت‏

         بدو گفت كين بودنى كار بود            بمان تا چه گردد نبايد درود

         خورش ساز و آرامشان ده بخورد            نبايد جزين چاره نيز كرد

         بجز مغز مردم مده‏شان خورش            مگر خود بميرند ازين پرورش‏

  دیوان حافظ - ساقی ار باده از این دست به جام اندازد

         نگر تا كه ابليس ازين گفت‏گوى            چه كرد و چه خواست اندرين جستجوى‏

         مگر تا يكى چاره سازد نهان            كه پردخته گردد ز مردم جهان‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

از گرانسنگی نمی‌جنبم ز جای خویشتن
تیغ اگر چون کوه بر بالای سر باشد مرا
«صائب تبریزی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

نهیب

(نَ یا نِ) [ په. ] (اِ.)
۱- ترس، بیم.
۲- هیبت، عظمت.
۳- آواز مهیب، تشر.

نهیب دادن

(~. دَ) (مص ل.) (عا.) نعره کشیدن، فریاد زدن.

نهیدن

(نَ یا نِ دَ) (مص م.) گذاشتن، نهادن.

نهیق

(نَ) [ ع. ] (اِ.) بانگ خر.

نهیلیسم

(نِ) [ لا. ] (اِ.) هیچ انگاری ؛ برگرفته از «نیهیل» لاتین به معنای هیچ. این مکتب فلسفی منکر هر نوع ارزش اخلاقی و شک مطلق و نفی «وجود» است.

نهیه

(نُ یَ یا یِ) [ ع. نهیه ] (اِ.) عقل، خرد. ج. نهی.

نو

(ص.) [ په. ] (ص.) تازه، جدید.

نو

(نَ یا نُ) (اِمص.)
۱- ناله.
۲- جنبش، حرکت.
۳- لرزه، لرزش.

نوآموز

(نُ)(ص فا.)
۱- کودک تازه به دبستان رفته.
۲- کسی که تازه به یاد گرفتن کار یا هنری مشغول شده.

نوئل

(ئِ) [ فر. ] (اِ.) بیست و پنجم دسامبر عید میلاد مسیح.

نوا

(نَ) [ په. ] (اِ.)
۱- نغمه، سرود.
۲- مال، دارایی.
۳- نام مقامی از دوازده مقام موسیقی.
۴- گرو، گروگان.
۵- رونق.

نوا کردن

(نَ. کَ دَ) (مص ل.) دستگیری کردن، کمک کردن.

نواب

(نَ وّ) [ ع. ]
۱- (ص.) بسیار نیابت کننده.
۲- (اِ.) عنوانی که در زمان صفویه و قاجار به شاهزادگان اطلاق می‌شد.

نواب

(نُ وّ) [ ع. ] (اِ.) ج. نائب ؛ وکیل‌ها، گماشتگان.

نوابغ

(نَ بِ) [ ع. ] (ص.) جِ نابغه.

نواجد

(نَ جِ) [ ع. ] (اِ.) دندان‌های پس از دندان نیش.

نواحی

(نَ) [ ع. ] (اِ.) جِ ناحیه.
۱- کناره‌ها، کرانه‌ها.
۲- اطراف شهر و ده.
۳- حدود یک خط، حوزه.

نواخانه

(نَ نِ) (اِمر.) زندان، محبس.

نواخت

(نَ) (مص م.) نک. نواختن.

نواختن

(نَ تَ)(مص م.)
۱- نوازش کردن، دلجویی کردن.
۲- ساز زدن.
۳- زدن، کتک زدن.


دیدگاهتان را بنویسید