شاهنامه فردوسی – خواليگرى كردن ابليس

خواليگرى كردن ابليس

      

جوانى بر آراست از خويشتن            سخن‏گوى و بينا دل و راى‏زن‏

         هميدون بضحاك بنهاد روى            نبودش بجز آفرين گفت و گوى‏

         بدو گفت اگر شاه را در خورم            يكى نامور پاك خواليگرم‏

         چو بشنيد ضحاك بنواختش            ز بهر خورش جايگه ساختش‏

         كليد خورش خانه پادشا            بدو داد دستور فرمان روا

         فراوان نبود آن زمان پرورش            كه كمتر بد از خوردنيها خورش‏

         ز هر گوشت از مرغ و از چارپاى            خورشگر بياورد يك يك بجاى‏

         بخونش بپرورد بر سان شير            بدان تا كند پادشا را دلير

  دیوان حافظ - آن شب قدری که گویند اهل خلوت امشب است

         سخن هر چه گويدش فرمان كند            بفرمان او دل گروگان كند

         خورش زرده خايه دادش نخست            بدان داشتش يك زمان تندرست‏

         بخورد و برو آفرين كرد سخت            مزه يافت خواندش ورا نيك بخت‏

         چنين گفت ابليس نيرنگ‏ساز            كه شادان زى اى شاه گردن فراز

         كه فردات ازان گونه سازم خورش            كزو باشدت سر بسر پرورش‏

         برفت و همه شب سگالش گرفت            كه فردا ز خوردن چه سازد شگفت‏

         خورشها ز كبك و تذرو سپيد            بسازيد و آمد دلى پر اميد

         شه تازيان چون بنان دست برد            سر كم خرد مهر او را سپرد

  شاهنامه فردوسی - گفتار اندر زادن رستم

         سيم روز خوان را بمرغ و بره            بياراستش گونه‏گون يك سره‏

         بروز چهارم چو بنهاد خوان            خورش ساخت از پشت گاو جوان‏

         بدو اندرون زعفران و گلاب            همان سال خورده مى و مشك ناب‏

         چو ضحاك دست اندر آورد و خورد            شگفت آمدش زان هشيوار مرد

         بدو گفت بنگر كه از آرزوى            چه خواهى بگو با من اى نيك‏خوى‏

         خورشگر بدو گفت كاى پادشا            هميشه بزى شاد و فرمان روا

         مرا دل سراسر پر از مهر تست            همه توشه جانم از چهر تست‏

  دیوان حافظ - نقد صوفی نه همه صافی بی‌غش باشد

         يكى حاجتستم بنزديك شاه            و گر چه مرا نيست اين پايگاه‏

         كه فرمان دهد تا سر كتف اوى            ببوسم بدو بر نهم چشم و روى‏

         چو ضحاك بشنيد گفتار اوى            نهانى ندانست بازار اوى‏

         بدو گفت دارم من اين كام تو            بلندى بگيرد ازين نام تو

         بفرمود تا ديو چون جفت او            همى بوسه داد از بر سفت او

         ببوسيد و شد بر زمين ناپديد            كس اندر جهان اين شگفتى نديد

         دو مار سيه از دو كتفش برست            غمى گشت و از هر سوى چاره جست‏

  دیوان حافظ - به دام زلف تو دل مبتلای خویشتن است

         سرانجام ببريد هر دو ز كفت            سزد گر بمانى بدين در شگفت‏

         چو شاخ درخت آن دو مار سياه            بر آمد دگر باره از كتف شاه‏

         پزشكان فرزانه گرد آمدند            همه يك بيك داستانها زدند

         ز هر گونه نيرنگها ساختند            مر آن درد را چاره نشناختند

         بسان پزشكى پس ابليس تفت            بفرزانگى نزد ضحاك رفت‏

         بدو گفت كين بودنى كار بود            بمان تا چه گردد نبايد درود

         خورش ساز و آرامشان ده بخورد            نبايد جزين چاره نيز كرد

         بجز مغز مردم مده‏شان خورش            مگر خود بميرند ازين پرورش‏

  دیوان حافظ - به سر جام جم آنگه نظر توانی کرد

         نگر تا كه ابليس ازين گفت‏گوى            چه كرد و چه خواست اندرين جستجوى‏

         مگر تا يكى چاره سازد نهان            كه پردخته گردد ز مردم جهان‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

جواب آن غزل مولوی است این صائب
ز عمر یکشبه کم گیر و زنده‌دار، مخسب
«صائب تبریزی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

مکحول

(مَ) [ ع. ] (اِمف.) سرمه کشیده.

مکدر

(مُ کَ دَّ) [ ع. ] (اِمف.) تیره شده، تیره.

مکدر کردن

(~. کَ دَ) [ ع - فا. ] (مص م.)
۱- تیره کردن.
۲- افسرده کردن، غمگین کردن.

مکذب

(مُ کَ ذِّ) [ ع. ] (اِ فا.) تکذیب کننده، انکارکننده.

مکذب

(مُ کَ ذَّ) [ ع. ] (اِمف.) تکذیب شده، دروغ زن دانسته.

مکذوب

(مَ) [ ع. ] (اِ.) کذب، دروغ. ج. مکاذیب.

مکر

(مَ) [ ع. ] (اِ.) فریب، حیله.

مکر

(مِ کَ رّ) [ ع. ] (ص.)
۱- سخت حمله کننده در جنگ.
۲- شدید.

مکرر

(مُ کَ رَّ) [ ع. ]
۱- (اِمف.) تکرار شده.
۲- (ق.) به دفعات، بارها.

مکرراً

(مُ کَ رَّ رَ نْ) [ ع. ] (ق.) بارها، به تکرار.

مکرعه

(مَ رَ عَ یا ع) [ ع. مکرعه ] (اِ.) مشک آب.

مکرم

(مُ رَ) [ ع. ] (اِمف.)
۱- اکرام شده، بزرگ داشته، احترام کرده.
۲- احسان کرده.

مکرم

(مُ رِ) [ ع. ] (اِفا.)
۱- اکرام کننده، احترام کننده.
۲- احسان کننده.

مکرم

(مُ کَ رَّ) [ ع. ] (ص.) بزرگ داشته شده، عزیز.

مکرمت

(مَ رُ مَ) [ ع. مکرمه ] (اِمص.) بزرگی، جوانمردی.

مکره

(مُ رِ) [ ع. ] (اِفا.) اکراه نماینده، ناخوش دارنده.

مکروب

(مَ) [ ع. ] (اِمف.) اندوهگین، غمگین، اندوهناک.

مکروم

(مَ) [ ع. کرم ] (اِمف.) تاک کاشته.

مکروه

(مَ) [ ع. ]
۱- (ص.) ناپسند، زشت.
۲- یکی از احکام خمسه تکلیفی است و آن امری است که ترکش راجح و فعلش مرجوح است مانند نماز در حمام و خریدن گوشت حیواناتی که عادتاً نمی‌خورند، چون اسب و غیره.

مکس

(مَ) [ ع. ] (مص ل.)
۱- گرد آوردن مال.
۲- باج گرفتن.
۳- زیان آوردن.


دیدگاهتان را بنویسید