شاهنامه فردوسی – خواب ديدن سام از چگونگى كار پسر

خواب ديدن سام از چگونگى كار پسر

          شبى از شبان داغ دل خفته بود            ز كار زمانه بر آشفته بود

         چنان ديد در خواب كز هندوان            يكى مرد بر تازى اسپ دوان‏

         و را مژده دادى بفرزند او            بران برز شاخ برومند او

         چو بيدار شد موبدان را بخواند            ازين در سخن چند گونه براند

         چه گوييد گفت اندرين داستان            خردتان برين هست همداستان‏

         هر آن كس كه بودند پير و جوان            زبان برگشادند بر پهلوان‏

         كه بر سنگ و بر خاك شير و پلنگ            چه ماهى بدريا درون با نهنگ‏

  شاهنامه فردوسی - رزم كاوس با شاه هاماوران

         همه بچه را پروراننده‏اند            ستايش بيزدان رساننده‏اند

         تو پيمان نيكى دهش بشكنى            چنان بى‏گنه بچه را بفگنى‏

         بيزدان كنون سوى پوزش گراى            كه اويست بر نيكوئى رهنماى‏

         چو شب تيره شد راى خواب آمدش            از انديشه دل شتاب آمدش‏

         چنان ديد در خواب كز كوه هند            درفشى بر افراشتندى بلند

         جوانى پديد آمدى خوب روى            سپاهى گران از پس پشت اوى‏

         بدست چپش بر يكى موبدى            سوى راستش نامور بخردى‏

         يكى پيش سام آمدى زان دو مرد            زبان برگشادى بگفتار سرد

         كه اى مرد بى‏باك ناپاك راى            دل و ديده شسته ز شرم خداى‏

  شاهنامه فردوسی - پادشاهی كيومرث

         ترا دايه گر مرغ شايد همى            پس اين پهلوانى چه بايد همى‏

         گر آهوست بر مرد موى سپيد            ترا ريش و سر گشت چون خنگ بيد

         پس از آفريننده بيزار شو            كه در تنت هر روز رنگيست نو

         پسر گر بنزديك تو بود خوار            كنون هست پرورده كردگار

         كزو مهربانتر ورا دايه نيست            ترا خود بمهر اندرون مايه نيست‏

         بخواب اندرون بر خروشيد سام            چو شير ژيان كاندر آيد بدام‏

         چو بيدار شد بخردانرا بخواند            سران سپه را همه بر نشاند

         بيامد دمان سوى آن كوهسار            كه افگندگان را كند خواستار

  دیوان حافظ - صبا اگر گذری افتدت به کشور دوست

         سر اندر ثريّا يكى كوه ديد            كه گفتى ستاره بخواهد كشيد

         نشيمى ازو بر كشيده بلند            كه نايد ز كيوان برو بر گزند

         فرو برده از شيز و صندل عمود            يك اندر دگر ساخته چوب عود

         بدان سنگ خارا نگه كرد سام            بدان هيبت مرغ و هول كنام‏

         يكى كاخ بد تارك اندر سماك            نه از دست رنج و نه از آب و خاك‏

         ره بر شدن جست و كى بود راه            دد و دام را بر چنان جايگاه‏

         ابر آفريننده كرد آفرين            بماليد رخسارگان بر زمين‏

  دیوان حافظ - درد ما را نیست درمان الغیاث

         همى گفت كاى برتر از جايگاه            ز روشن روان و ز خورشيد و ماه‏

         گرين كودك از پاك پشت منست            نه از تخم بد گوهر آهرمنست‏

         ازين بر شدن بنده را دست گير            مرين پر گنه را تو اندر پذير

         چنين گفت سيمرغ با پور سام            كه اى ديده رنج نشيم و كنام‏

         پدر سام يل پهلوان جهان            سر افرازتر كس ميان مهان‏

         بدين كوه فرزند جوى آمدست            ترا نزد او آب روى آمدست‏

         روا باشد اكنون كه بر دارمت            بى‏آزار نزديك او آرمت‏

         بسيمرغ بنگر كه دستان چه گفت            كه سير آمدستى همانا ز جفت‏

  دیوان حافظ - میر من خوش می‌روی کاندر سر و پا میرمت

         نشيم تو رخشنده گاه منست            دو پرّ تو فرّ كلاه منست‏

         چنين داد پاسخ كه گر تاج و گاه            ببينى و رسم كيانى كلاه‏

         مگر كاين نشيمت نيايد بكار            يكى آزمايش كن از روزگار

         ابا خويشتن بر يكى پرّ من            خجسته بود سايه فرّ من‏

         گرت هيچ سختى بروى آورند            ور از نيك و بد گفت و گوى آورند

         بر آتش بر افگند يكى پرّ من            ببينى هم اندر زمان فرّ من‏

         كه در زير پرّت بپرورده‏ام            ابا بچّگانت بر آورده‏ام‏

         همان گه بيايم چو ابر سياه            بى‏آزارت آرم بدين جايگاه‏

  دیوان حافظ - صبحدم مرغ چمن با گل نوخاسته گفت

         فرامش مكن مهر دايه ز دل            كه در دل مرا مهر تو دلگسل‏

         دلش كرد پدرام و بر داشتش            گرازان بابر اندر افراشتش‏

         ز پروازش آورد نزد پدر            رسيده بزير برش موى سر

         تنش پيلوار و برخ چون بهار            پدر چون بديدش بناليد زار

         فرو برد سر پيش سيمرغ زود            نيايش همى بآفرين بر فزود

         سراپاى كودك همى بنگريد            همى تاج و تخت كئى را سزيد

         برو بازوى شير و خورشيد روى            دل پهلوان دست شمشير جوى‏

         سپيدش مژه ديدگان قيرگون            چو بسّد لب و رخ بمانند خون‏

  شاهنامه فردوسی - رسيدن زال به يارى مهراب

         دل سام شد چون بهشت برين            بر آن پاك فرزند كرد آفرين‏

         بمن اى پسر گفت دل نرم كن            گذشته مكن ياد و دل گرم كن‏

         منم كمترين بنده يزدان پرست            از آن پس كه آوردمت باز دست‏

         پذيرفته‏ام از خداى بزرگ            كه دل بر تو هرگز ندارم سترگ‏

         بجويم هواى تو از نيك و بد            ازين پس چه خواهى تو چونان سزد

         تنش را يكى پهلوانى قباى            بپوشيد و از كوه بگزارد پاى‏

         فرود آمد از كوه و بالاى خواست            همان جامه خسرو آراى خواست‏

  شاهنامه فردوسی - رسيدن زال به نزديك سام

         سپه يك سره پيش سام آمدند            گشاده دل و شادكام آمدند

         تبيره زنان پيش بردند پيل            بر آمد يكى گرد مانند نيل‏

         خروشيدن كوس با كرّ ناى            همان زنگ زرين و هندى دراى‏

         سواران همه نعره بر داشتند            بدان خرّمى راه بگذاشتند

         چو اندر هوا شب علم برگشاد            شد آن روى روميش زنگى نژاد

         بران دشت هامون فرود آمدند            بخفتند و يكبار دم بر زدند

         چو بر چرخ گردان درفشنده شيد            يكى خيمه زد از حرير سپيد

         بشادى بشهر اندرون آمدند            ابا پهلوانى فزون آمدند

      

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

دل بناکامی بنه گر کام جانت آرزوست
ترک مستوری بده گر عیش مستان بایدت
«خواجوی کرمانی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گرده

(گُ دِ) (اِ.)
۱- شانه، دوش.
۲- کلیه. ؛بر ~ی کسی سوار شدن کنایه از: اراده و اختیار او را به دست گرفتن.

گرده

(گَ دِ) (اِمر.)
۱- طرح یا تصویری که از طرح یا تصویر دیگری کپیه کنند.
۲- پودر، گردی که زنان برای بزک مورد استفاده قرار می‌دادند.

گرده بان

(گِ دِ) [ معر. ] (ص مر.) نگاهبان، نگهبان، حارس.

گردهم آیی

(گِ دِ هَ) (حامص.) کمیسیون، جلسه، همایش.

گردو

(گِ) (اِ.) تیره‌ای از گیاهان دولپه‌ای بی گلبرگ با میوه کوچک و کروی دارای پوسته‌ای سخت و ضخیم که مغز آن خوراکی و پُر روغن است.

گردوغند

(~. غَ) (ص مر.) (عا.) کسی که فربه و کوتاه باشد: گرد اندام.

گردون

(گَ) [ په. ]
۱- (ص فا.) هرچه دور خود بگردد.
۲- (اِ.) ارابه.
۳- آسمان، گنبد لاجوردی.

گردونه

(گَ نِ) (اِ.) ارابه، گاری، چرخ.

گردپا

(~.) (اِ.) = گردپای: پیرامون تخت، جای نشستن. ؛ ~ نشستن: مربع نشستن، چهار زانو نشستن.

گردک

(گِ دَ)
۱- (اِمصغ.) مصغر گرد به معنی خیمه کوچک.
۲- (اِ.) حجله عروس.

گردکان

(گِ دِ) (اِ.) گردو، جوز.

گردگاه

(گِ) (اِمر.) = گردگه:
۱- کمر، میان.
۲- لگن خاصره.

گردگیری

(~.) (حامص.)
۱- خاکروبی.
۲- (عا.) نزاع، زد و خورد.

گردیدن

(گَ دَ) [ په. ] (مص ل.)
۱- گشتن، شدن، چرخیدن.
۲- تغییر یافتن، تحول یافتن.
۳- حرکت کردن، راه پیمودن.
۴- متوجه بودن، روی آوردن.
۵- مقابله کردن، نبرد کردن.

گرز

(گُ) [ په. ] (اِ.) عمود آهنین، کوپال.

گرز گران

(گُ زِ گِ) (اِمر.) کوپال سنگین.

گرزمان

(گَ زْ) (اِ.) عرش اعظم، فلک.

گرزن

(گَ زَ) (اِ.) تاج، تاج مرصع. گرزین هم گفته شده.

گرزه

(گَ زِ) (اِ.) مار بزرگ، نوعی مار بد زهر و کشنده.

گرزه

(گِ زِ) (اِ.) موش.


دیدگاهتان را بنویسید