شاهنامه فردوسی – خواب ديدن سام از چگونگى كار پسر

خواب ديدن سام از چگونگى كار پسر

          شبى از شبان داغ دل خفته بود            ز كار زمانه بر آشفته بود

         چنان ديد در خواب كز هندوان            يكى مرد بر تازى اسپ دوان‏

         و را مژده دادى بفرزند او            بران برز شاخ برومند او

         چو بيدار شد موبدان را بخواند            ازين در سخن چند گونه براند

         چه گوييد گفت اندرين داستان            خردتان برين هست همداستان‏

         هر آن كس كه بودند پير و جوان            زبان برگشادند بر پهلوان‏

         كه بر سنگ و بر خاك شير و پلنگ            چه ماهى بدريا درون با نهنگ‏

  دیوان حافظ - خوش آمد گل وز آن خوش‌تر نباشد

         همه بچه را پروراننده‏اند            ستايش بيزدان رساننده‏اند

         تو پيمان نيكى دهش بشكنى            چنان بى‏گنه بچه را بفگنى‏

         بيزدان كنون سوى پوزش گراى            كه اويست بر نيكوئى رهنماى‏

         چو شب تيره شد راى خواب آمدش            از انديشه دل شتاب آمدش‏

         چنان ديد در خواب كز كوه هند            درفشى بر افراشتندى بلند

         جوانى پديد آمدى خوب روى            سپاهى گران از پس پشت اوى‏

         بدست چپش بر يكى موبدى            سوى راستش نامور بخردى‏

         يكى پيش سام آمدى زان دو مرد            زبان برگشادى بگفتار سرد

         كه اى مرد بى‏باك ناپاك راى            دل و ديده شسته ز شرم خداى‏

  دیوان حافظ - نیست در شهر نگاری که دل ما ببرد

         ترا دايه گر مرغ شايد همى            پس اين پهلوانى چه بايد همى‏

         گر آهوست بر مرد موى سپيد            ترا ريش و سر گشت چون خنگ بيد

         پس از آفريننده بيزار شو            كه در تنت هر روز رنگيست نو

         پسر گر بنزديك تو بود خوار            كنون هست پرورده كردگار

         كزو مهربانتر ورا دايه نيست            ترا خود بمهر اندرون مايه نيست‏

         بخواب اندرون بر خروشيد سام            چو شير ژيان كاندر آيد بدام‏

         چو بيدار شد بخردانرا بخواند            سران سپه را همه بر نشاند

         بيامد دمان سوى آن كوهسار            كه افگندگان را كند خواستار

  دیوان حافظ - دل ما به دور رویت ز چمن فراغ دارد

         سر اندر ثريّا يكى كوه ديد            كه گفتى ستاره بخواهد كشيد

         نشيمى ازو بر كشيده بلند            كه نايد ز كيوان برو بر گزند

         فرو برده از شيز و صندل عمود            يك اندر دگر ساخته چوب عود

         بدان سنگ خارا نگه كرد سام            بدان هيبت مرغ و هول كنام‏

         يكى كاخ بد تارك اندر سماك            نه از دست رنج و نه از آب و خاك‏

         ره بر شدن جست و كى بود راه            دد و دام را بر چنان جايگاه‏

         ابر آفريننده كرد آفرين            بماليد رخسارگان بر زمين‏

  دیوان حافظ - به کوی میکده هر سالکی که ره دانست

         همى گفت كاى برتر از جايگاه            ز روشن روان و ز خورشيد و ماه‏

         گرين كودك از پاك پشت منست            نه از تخم بد گوهر آهرمنست‏

         ازين بر شدن بنده را دست گير            مرين پر گنه را تو اندر پذير

         چنين گفت سيمرغ با پور سام            كه اى ديده رنج نشيم و كنام‏

         پدر سام يل پهلوان جهان            سر افرازتر كس ميان مهان‏

         بدين كوه فرزند جوى آمدست            ترا نزد او آب روى آمدست‏

         روا باشد اكنون كه بر دارمت            بى‏آزار نزديك او آرمت‏

         بسيمرغ بنگر كه دستان چه گفت            كه سير آمدستى همانا ز جفت‏

  دیوان حافظ - ساقی ار باده از این دست به جام اندازد

         نشيم تو رخشنده گاه منست            دو پرّ تو فرّ كلاه منست‏

         چنين داد پاسخ كه گر تاج و گاه            ببينى و رسم كيانى كلاه‏

         مگر كاين نشيمت نيايد بكار            يكى آزمايش كن از روزگار

         ابا خويشتن بر يكى پرّ من            خجسته بود سايه فرّ من‏

         گرت هيچ سختى بروى آورند            ور از نيك و بد گفت و گوى آورند

         بر آتش بر افگند يكى پرّ من            ببينى هم اندر زمان فرّ من‏

         كه در زير پرّت بپرورده‏ام            ابا بچّگانت بر آورده‏ام‏

         همان گه بيايم چو ابر سياه            بى‏آزارت آرم بدين جايگاه‏

  دیوان حافظ - آن ترک پری چهره که دوش از بر ما رفت

         فرامش مكن مهر دايه ز دل            كه در دل مرا مهر تو دلگسل‏

         دلش كرد پدرام و بر داشتش            گرازان بابر اندر افراشتش‏

         ز پروازش آورد نزد پدر            رسيده بزير برش موى سر

         تنش پيلوار و برخ چون بهار            پدر چون بديدش بناليد زار

         فرو برد سر پيش سيمرغ زود            نيايش همى بآفرين بر فزود

         سراپاى كودك همى بنگريد            همى تاج و تخت كئى را سزيد

         برو بازوى شير و خورشيد روى            دل پهلوان دست شمشير جوى‏

         سپيدش مژه ديدگان قيرگون            چو بسّد لب و رخ بمانند خون‏

  دیوان حافظ - دلی که غیب نمای است و جام جم دارد

         دل سام شد چون بهشت برين            بر آن پاك فرزند كرد آفرين‏

         بمن اى پسر گفت دل نرم كن            گذشته مكن ياد و دل گرم كن‏

         منم كمترين بنده يزدان پرست            از آن پس كه آوردمت باز دست‏

         پذيرفته‏ام از خداى بزرگ            كه دل بر تو هرگز ندارم سترگ‏

         بجويم هواى تو از نيك و بد            ازين پس چه خواهى تو چونان سزد

         تنش را يكى پهلوانى قباى            بپوشيد و از كوه بگزارد پاى‏

         فرود آمد از كوه و بالاى خواست            همان جامه خسرو آراى خواست‏

  شاهنامه فردوسی - رزم كاوس با شاه هاماوران

         سپه يك سره پيش سام آمدند            گشاده دل و شادكام آمدند

         تبيره زنان پيش بردند پيل            بر آمد يكى گرد مانند نيل‏

         خروشيدن كوس با كرّ ناى            همان زنگ زرين و هندى دراى‏

         سواران همه نعره بر داشتند            بدان خرّمى راه بگذاشتند

         چو اندر هوا شب علم برگشاد            شد آن روى روميش زنگى نژاد

         بران دشت هامون فرود آمدند            بخفتند و يكبار دم بر زدند

         چو بر چرخ گردان درفشنده شيد            يكى خيمه زد از حرير سپيد

         بشادى بشهر اندرون آمدند            ابا پهلوانى فزون آمدند

      

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

من و همصحبتی اهل ریا دورم باد
از گرانان جهان رطل گران ما را بس
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

چکه

(چِ کِ یا کَ) [ تر. ]
۱- (اِ.) کوچک، حقیر.
۲- (ص.) شوخ، مسخره.

چکوک

(چَ) (اِ.) = چعک. جغوک:گنجشک.

چکچک

(چَ چَ) (اِ.) سخن و خبری که در افواه افتد.

چکک

(چُ کُ) (اِ.) نک گنجشک.

چکی

(چَ) (ص نسب. ق.) (عا.) دادوستد اجناس و اشیاء وزن ناکرده و ناپیموده، یک جا و یکباره و به صورت کلی.

چکیدن

(چِ دَ) (مص ل.)
۱- چکه چکه آمدن آب از جایی یا چیزی.
۲- چکاندن.
۳- پاره شدن، ترکیدن.

چکیده

(چَ دِ) (ص مف.) افشره، عصاره.

چگال

(چَ) (اِ. ص.)
۱- سختی و به هم پیوستگی جسمی.
۲- هر جسمی که ذرات آن در هم فشرده باشد.

چگر

(چُ گُ) [ تر. ] (اِ.) نک چگور.

چگل

(چِ گِ) (اِ.) گل و لای، لجن.

چگلی

(چِ گِ) (ص نسب.) زیباروی، منسوب به شهر چگل که زیبارویانش معروف بودند.

چگور

(چُ) [ تر. ] (اِ.) نوعی ساز سیمی ساده که بین روستاییان و ترکان و ترکمانان رواج دارد و نوازنده آن را «عاشق» می‌نامند.

چگونه

(چِ نِ یا نَ) [ په. ] = چه گونه:
۱- (ادات استفهام) از چه نوع، در چه وضع.
۲- (ادات تعجب) چه جور، چه طور¿

چگونگی

(چِ نِ) [ په. ] (حامص.)
۱- کیفیت.
۲- وضع و حالت.

چی

[ تر. ] (پس. نسبت و اتصاف.) پسوندی است دال بر ورزنده کاری و شغلی و آن به کلمات ترکی: باشماق چی (کفش گر) یالان چی (دروغگوی، مقلد) و غیرترکی: ارابه چی، تماشاچی، درشکه چی پیوندد.

چیالک

(لَ) (اِ.) = چیلک: گیاهی است از تیره گل سرخیان که جزو گیاهان پایا است و دارای ساقه خزنده‌ای می‌باشد که جابجا از آن ریشه بیرون می‌زند و ضمناً از همان نقطه ساقه هوایی نیز خارج می‌گردد؛ توت فرنگی، چلم.

چیت

[ هند. ] (اِ.) پارچه نخی نازک و گلدار دارای رنگ‌های گوناگون.

چیدن

(دَ) [ په. ] (مص م.)
۱- کندن میوه و گل.
۲- برگزیدن.
۳- دانه برداشتن مرغ از زمین.
۴- بر نظم و ترتیب قرار دادن اشیاء.

چیده

(دِ) (ص مف.)
۱- گل یا میوه از درخت کنده شده.
۲- برگزیده، منتخب.
۳- گسترده و پهن شده به نظم.

چیر

[ په. ] (ص.) = چیره:
۱- پیروز.
۲- مسلط، غالب.


دیدگاهتان را بنویسید