شاهنامه فردوسی – به زن خواستن كاوس سودابه دختر شاه هاماوران را

به زن خواستن كاوس سودابه دختر شاه هاماوران را

          ازان پس بكاوس گوينده گفت            كه او دخترى دارد اندر نهفت‏

         كه از سرو بالاش زيباترست            ز مشك سيه بر سرش افسرست‏

         ببالا بلند و بگيسو كمند            زبانش چو خنجر لبانش چو قند

         بهشتيست آراسته پر نگار            چو خورشيد تابان بخرم بهار

         نشايد كه باشد بجز جفت شاه            چه نيكو بود شاه را جفت ماه‏

         بجنبيد كاوس را دل ز جاى            چنين داد پاسخ كه اينست راى‏

         گزين كرد شاه از ميان گروه            يكى مرد بيدار دانش پژوه‏

  دیوان حافظ - یارم چو قدح به دست گیرد

         گرانمايه و گرد و مغزش گران            بفرمود تا شد بهاماوران‏

         چنين گفت رايش بمن تازه كن            بياراى مغزش بشيرين سخن‏

         بگويش كه پيوند ما در جهان            بجويند كار آزموده مهان‏

         كه خورشيد روشن ز تاج منست            زمين پايه تخت عاج منست‏

         هرانكس كه در سايه من پناه            نيابد از و كم شود پايگاه‏

         كنون با تو پيوند جويم همى            رخ آشتى را بشويم همى‏

         پس پرده تو يكى دخترست            شنيدم كه گاه مرا در خورست‏

         كه پاكيزه تخمست و پاكيزه تن            ستوده بهر شهر و هر انجمن‏

  دیوان حافظ - برو به کار خود ای واعظ این چه فریادست

         چو داماد يابى چو پور قباد            چنان دان كه خورشيد داد تو داد

         بشد مرد بيدار روشن روان            بنزديك سالار هاماوران‏

         زبان كرد گويا و دل كرد گرم            بياراست لب را بگفتار نرم‏

         ز كاوس دادش فراوان سلام            ازان پس بگفت آنچ بود از پيام‏

         چو بشنيد ازو شاه هاماوران            دلش گشت پر درد و سر شد گران‏

         همى گفت هر چند كو پادشاست            جهاندار و پيروز و فرمان رواست‏

         مرا در جهان اين يكى دخترست            كه از جان شيرين گرامى‏ترست‏

         فرستاده را گر كنم سرد و خوار            ندارم پى و مايه كارزار

  شاهنامه فردوسی - زادن منوچهر از مادرش‏

         همان به كه اين درد را نيز چشم            بپوشيم و بر دل بخوابيم خشم‏

         چنين گفت با مرد شيرين سخن            كه سر نيست اين آرزو را نه بن‏

         همى خواهد از من گرامى دو چيز            كه آن را سه ديگر ندانيم نيز

         مرا پشت گرمى بد از خواسته            بفرزند بودم دل آراسته‏

         بمن زين سپس جان نماند همى            وگر شاه ايران ستاند همى‏

         سپارم كنون هرچ خواهد بدوى            نتابم سر از راى و فرمان اوى‏

         غمى گشت و سودابه را پيش خواند            ز كاوس با او سخنها براند

  شاهنامه فردوسی - راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

         بدو گفت كز مهتر سر فراز            كه هست از مهى و بهى بى‏نياز

         فرستاده چرب‏گوى آمدست            يكى نامه چون زند و استا بدست‏

         همى خواهد از من كه بى‏كام من            ببرّد دل و خواب و آرام من‏

         چه گويى تو اكنون هواى تو چيست            بدين كار بيدار راى تو چيست‏

         بدو گفت سودابه زين چاره نيست            ازو بهتر امروز غمخواره نيست‏

         كسى كو بود شهريار جهان            بر و بوم خواهد همى از مهان‏

         ز پيوند با او چرايى دژم            كسى نشمرد شادمانى بغم‏

  شاهنامه فردوسی - پاسخ دادن فريدون پسران را

         بدانست سالار هاماوران            كه سودابه را آن نيامد گران‏

         فرستاده شاه را پيش خواند            و زان نامدارانش برتر نشاند

         ببستند بندى بر آيين خويش            بران سان كه بود آن زمان دين خويش‏

         بيك هفته سالار هاماوران            همى ساخت آن كار با مهتران‏

         بياورد پس خسرو خسته دل            پرستنده سيصد عمارى چهل‏

         هزار استر و اسپ و اشتر هزار            ز ديبا و دينار كردند بار

         عمارى بماه نو آراسته            پس پشت و پيش اندرون خواسته‏

         يكى لشكر آراسته چون بهشت            تو گفتى كه روى زمين لاله كشت‏

  دیوان حافظ - صوفی ار باده به اندازه خورد نوشش باد

         چو آمد بنزديك كاوس شاه            دل آرام با زيب و با فرّ و جاه‏

         دو ياقوت خندان دو نرگس دژم            ستون دو ابر و چو سيمين قلم‏

         نگه كرد كاوس و خيره بماند            بسودابه بر نام يزدان بخواند

         يكى انجمن ساخت از بخردان            ز بيدار دل پير سر موبدان‏

         سزا ديد سودابه را جفت خويش            ببستند عهدى بر آيين و كيش‏

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

یک جهان دل بین که از گیسوی او آویخته
یک چمن گل بین که در پیراهنی افتاده است
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

اباحت

(اِ حَ) [ ع. اباحه ] (مص م.)
۱- حلال کردن، روا دانستن.
۲- جایز.
۳- به تکلیف اعتقادی نداشتن و انجام محّرمات را جایز دانستن.

اباحتی

(اِ حَ) [ ع - فا. ] (ص نسب.) اباحی ؛ ملحدی که همه چیز را مباح شمارد و انجام محرمات را جایز می‌داند.

اباده

(اِ دِ یا دَ) [ ع. ] (مص م.) هلاک کردن، کشتن.

اباره

(اِ یا اَ رِ) [ ع. اباره ]
۱- (مص م.) مایه خرمابن نر را به خرمابن ماده رساند ن.
۲- هلاک کردن.
۳- (اِمص.) اصلاح کشت و زرع.

اباریق

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ ابریق ؛ کوزه‌ها.

اباز

( اِ) [ ع. ] (اِ.)
۱- ریسمانی که به وسیله آن خرده دست شتر بربندند تا دست از زمین برداشته دارد، بند.
۲- نام رگی است در پای.

اباشه

(اُ شَ یا ش ِ) [ ع. ] (اِ.) = اباش: جماعتی آمیخته از هر جنس مردم.

اباض

(اِ.) [ ع. ] (اِ.)
۱- ریسمانی که به وسیله آن خرده دست شتر بربندند تا دست از زمین برداشته دارد، بند.
۳- نام رگی است در پای.

اباطیل

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ باطل ؛ سخنان یاوه و بیهوده، چیزهای باطل.

اباعد

(اَ عِ) [ ع. ] (اِ.) جِ ابعد؛ بیگانگان، آنان که نسبت دور دارند.

اباقا

( اِ) [ تر - مغ. ] (اِ.) = آباقا: برادر مهتر یا کهتر پدر. آباقا.

ابام

( اَ) (اِ.)قرض، دین. وام و اوام نیز گویند.

ابان

( اَ) (اِ.) آبان، هشتمین ماه سال خورشیدی.

ابانت

(اِ نَ) [ ع. ابانه ] = ابانه:
۱- (مص م.) آشکار کردن، واضح ساختن.
۲- (مص ل.) پیدا شدن، ظهور.

ابتث

(اَ تَ) [ ع. ] (اِ.) اصطلاحاً حروف هجای عربی را که به ترتیب «الف»، «ب»، «ث» مرتب شده و به «ی» ختم می‌شود «ابتث» نامند؛ مق ابجد. و ترتیب آن‌ها از این قرار است: أ ب ...

ابتدا

(تِ) [ ع ابتداء. ] (مص ل.) (اِ.)
۱- شروع و اول هرکار و هرچیز، آغاز، نخست. اول، مبداء. مق انتها.
۲- آغاز کردن، شروع کردن.
۳- در علم نحو عاری کردن لفظ از عوامل لفظی برای اسناد. ؛~ به ساکن ...

ابتدا کردن

(اِ تِ. کَ دَ) [ ع - فا. ] (مص ل.) شروع کردن، آغاز کردن.

ابتداع

(اِ تِ) [ ع. ] (مص م.)
۱- نوآوردن، چیز تازه‌ای آوردن.
۲- بدعت نهادن.

ابتدایی

(اِ تِ) [ ع. ابتدائی ] (ص نسب.) مقدماتی، اولی، آغاز. ؛مدرسه ~مدرسه‌ای که در آن نخستین دوره تحصیل را فراگیرد.

ابتذال

(اِ تِ) [ ع. ]
۱- (مص م.) بسیار به کار بردن چیزی تا اندازه‌ای که از ارزش آن بکاهد.
۲- (اِمص.) بی ارزشی، پستی.


دیدگاهتان را بنویسید