شاهنامه فردوسی – به زن خواستن كاوس سودابه دختر شاه هاماوران را

به زن خواستن كاوس سودابه دختر شاه هاماوران را

          ازان پس بكاوس گوينده گفت            كه او دخترى دارد اندر نهفت‏

         كه از سرو بالاش زيباترست            ز مشك سيه بر سرش افسرست‏

         ببالا بلند و بگيسو كمند            زبانش چو خنجر لبانش چو قند

         بهشتيست آراسته پر نگار            چو خورشيد تابان بخرم بهار

         نشايد كه باشد بجز جفت شاه            چه نيكو بود شاه را جفت ماه‏

         بجنبيد كاوس را دل ز جاى            چنين داد پاسخ كه اينست راى‏

         گزين كرد شاه از ميان گروه            يكى مرد بيدار دانش پژوه‏

  شاهنامه فردوسی - پرسيدن سهراب نام سرداران ايران را از هجير

         گرانمايه و گرد و مغزش گران            بفرمود تا شد بهاماوران‏

         چنين گفت رايش بمن تازه كن            بياراى مغزش بشيرين سخن‏

         بگويش كه پيوند ما در جهان            بجويند كار آزموده مهان‏

         كه خورشيد روشن ز تاج منست            زمين پايه تخت عاج منست‏

         هرانكس كه در سايه من پناه            نيابد از و كم شود پايگاه‏

         كنون با تو پيوند جويم همى            رخ آشتى را بشويم همى‏

         پس پرده تو يكى دخترست            شنيدم كه گاه مرا در خورست‏

         كه پاكيزه تخمست و پاكيزه تن            ستوده بهر شهر و هر انجمن‏

  شاهنامه فردوسی - درمان كردن ضحاك

         چو داماد يابى چو پور قباد            چنان دان كه خورشيد داد تو داد

         بشد مرد بيدار روشن روان            بنزديك سالار هاماوران‏

         زبان كرد گويا و دل كرد گرم            بياراست لب را بگفتار نرم‏

         ز كاوس دادش فراوان سلام            ازان پس بگفت آنچ بود از پيام‏

         چو بشنيد ازو شاه هاماوران            دلش گشت پر درد و سر شد گران‏

         همى گفت هر چند كو پادشاست            جهاندار و پيروز و فرمان رواست‏

         مرا در جهان اين يكى دخترست            كه از جان شيرين گرامى‏ترست‏

         فرستاده را گر كنم سرد و خوار            ندارم پى و مايه كارزار

  دیوان حافظ - سینه از آتش دل، در غم جانانه بسوخت

         همان به كه اين درد را نيز چشم            بپوشيم و بر دل بخوابيم خشم‏

         چنين گفت با مرد شيرين سخن            كه سر نيست اين آرزو را نه بن‏

         همى خواهد از من گرامى دو چيز            كه آن را سه ديگر ندانيم نيز

         مرا پشت گرمى بد از خواسته            بفرزند بودم دل آراسته‏

         بمن زين سپس جان نماند همى            وگر شاه ايران ستاند همى‏

         سپارم كنون هرچ خواهد بدوى            نتابم سر از راى و فرمان اوى‏

         غمى گشت و سودابه را پيش خواند            ز كاوس با او سخنها براند

  شاهنامه فردوسی - پيغام سلم و تور به نزديك فريدون

         بدو گفت كز مهتر سر فراز            كه هست از مهى و بهى بى‏نياز

         فرستاده چرب‏گوى آمدست            يكى نامه چون زند و استا بدست‏

         همى خواهد از من كه بى‏كام من            ببرّد دل و خواب و آرام من‏

         چه گويى تو اكنون هواى تو چيست            بدين كار بيدار راى تو چيست‏

         بدو گفت سودابه زين چاره نيست            ازو بهتر امروز غمخواره نيست‏

         كسى كو بود شهريار جهان            بر و بوم خواهد همى از مهان‏

         ز پيوند با او چرايى دژم            كسى نشمرد شادمانى بغم‏

  شاهنامه فردوسی - رشك بردن سلم بر ايرج

         بدانست سالار هاماوران            كه سودابه را آن نيامد گران‏

         فرستاده شاه را پيش خواند            و زان نامدارانش برتر نشاند

         ببستند بندى بر آيين خويش            بران سان كه بود آن زمان دين خويش‏

         بيك هفته سالار هاماوران            همى ساخت آن كار با مهتران‏

         بياورد پس خسرو خسته دل            پرستنده سيصد عمارى چهل‏

         هزار استر و اسپ و اشتر هزار            ز ديبا و دينار كردند بار

         عمارى بماه نو آراسته            پس پشت و پيش اندرون خواسته‏

         يكى لشكر آراسته چون بهشت            تو گفتى كه روى زمين لاله كشت‏

  دیوان حافظ - شکفته شد گل حمرا و گشت بلبل مست

         چو آمد بنزديك كاوس شاه            دل آرام با زيب و با فرّ و جاه‏

         دو ياقوت خندان دو نرگس دژم            ستون دو ابر و چو سيمين قلم‏

         نگه كرد كاوس و خيره بماند            بسودابه بر نام يزدان بخواند

         يكى انجمن ساخت از بخردان            ز بيدار دل پير سر موبدان‏

         سزا ديد سودابه را جفت خويش            ببستند عهدى بر آيين و كيش‏

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

من غلام هندوی آن سرو آزادم که او
بر سمن بنوشت خطی، از پی تحریر ما
«سلمان ساوجی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آتش نشاندن

(~. نِ دَ) (مص م.)
۱- خاموش کردن آتش.
۲- کنایه ا ز: فرو نشاندن خشم و غضب.
۳- خاموش کردن فتنه و آشوب.

آتش نشانی

(~. نِ) (اِ.) اداره و سازمانی که کارش فرونشاندن حریق است.

آتش پاره

(~. رِ) (اِمر.)
۱- پاره آتش، اخگر.
۲- کنایه از: کودک شریر.

آتش پرست

(~. پَ رَ) (اِمر.) پرستنده آتش. کسی که آتش را پرستش کند. زرتشتیان را به دلیل آن که آتش را گرامی و محترم می‌دارند آتش پرست می‌گویند: آذرپرست و آذرکیش هم گفته شده.

آتش گردان

(~. گَ) (اِمر.) ظرف کوچک سیمی که در آن چند تکه زغال افروخته قرار می‌دهند و در هوا می‌چرخانند تا مشتعل گردد؛ آتش چرخان، آتش سرخ کن.

آتش گیره

(~. رِ) (اِمر.) آن چه با آن آتش افروزند (پنبه، خار، هیزم)، آتش افروزنه.

آتش یافتن

(تَ. تَ)(مص ل.)
۱- گرم شدن.
۲- به شوق آمدن، شور و حال یافتن.

آتشبار

(~.) (اِفا.)
۱- ریزنده آتش (شخص یا شی ء).
۲- چخماق.
۳- تفنگ، توپ.
۴- یک واحد از توپخانه شامل چهار گروهان.

آتشبان

(~.) (ص مر.)
۱- نگهبان آتشکده.
۲- مالک دوزخ.

آتشخوار

(~. خا) (اِمر.)
۱- خورنده آتش.
۲- شترمرغ.
۳- کنایه از: آدم.

آتشدان

(~.)(اِمر.)
۱- منقل، اجاق.
۲- تنور.
۳- ظرفی مخصوص در آتشکده که در آن آتش مقدس افروزند.

آتشفشان

(~. فِ) (ص فا. اِمر.)
۱- آن چه آتش فشاند.
۲- کوهی که از دهانه آن مواد سیال سوزان و خاکستر و آتش بیرون آید.

آتشه

(تَ یا تِ ش ِ) (اِمر.) برق، آذرخش.

آتشپا

(~.)(ص مر.) تیزرو، بی قرار و آرام.

آتشک

(تَ شَ)(اِمر.)۱ - آبله فرنگی، سفلیس، کوفت.
۲- کرم شب تاب.

آتشکده

(تَ کَ دِ) (اِمر.) جایی که زردشتیان آتش مقدس را در آن نگه داری کنند، نیایشگاه زرتشتیان، آذرکده، آتشگاه.

آتشگاه

(~.) (اِمر.)
۱- آتشکده.
۲- آتشدان.

آتشی شدن

(تَ. شُ دَ) (عا.) عصبانی شدن.

آتشیزه

(تَ زِ) (اِمر.) کرم شب تاب.

آتشین

(تَ) (ص نسب.) آتشی، از آتش.


دیدگاهتان را بنویسید