شاهنامه فردوسی – بند كردن فريدون ضحاك را

بند كردن فريدون ضحاك را

      

جهاندار ضحاك ازان گفت‏گوى            بجوش آمد و زود بنهاد روى‏

         چو شب گردش روز پرگار زد            فروزنده را مهره در قار زد

         بفرمود تا بر نهادند زين            بران بادپايان باريك بين‏

         بيامد دمان با سپاهى گران            همه نرّه ديوان جنگ آوران‏

         ز بى‏راه مر كاخ را بام و در            گرفت و بكين اندر آورد سر

         سپاه فريدون چو آگه شدند            همه سوى آن راه بى‏ره شدند

         ز اسپان جنگى فرو ريختند            در آن جاى تنگى بر آويختند

         همه بام و در مردم شهر بود            كسى كش ز جنگ آورى بهر بود

  دیوان حافظ - روزه یک سو شد و عید آمد و دل‌ها برخاست

         همه در هواى فريدون بدند            كه از درد ضحاك پر خون بدند

         ز ديوارها خشت و ز بام سنگ            بكوى اندرون تيغ و تير و خدنگ‏

         بباريد چون ژاله ز ابر سياه            پئى را نبد بر زمين جايگاه‏

         به شهر اندرون هر كه برنا بدند            چه پيران كه در جنگ دانا بدند

         سوى لشكر آفريدون شدند            ز نيرنگ ضحاك بيرون شدند

         خروشى برآمد ز آتشكده            كه بر تخت اگر شاه باشد دده‏

         همه پير و برناش فرمان بريم            يكايك ز گفتار او نگذريم‏

  دیوان حافظ - منم که گوشه میخانه خانقاه من است

         نخواهيم بر گاه ضحاك را            مر آن اژدهادوش ناپاك را

         سپاهى و شهرى بكردار كوه            سراسر بجنگ اندر آمد گروه‏

         از آن شهر روشن يكى تيره گرد            برآمد كه خورشيد شد لاجورد

         پس آنگاه ضحاك شد چاره جوى            ز لشكر سوى كاخ بنهاد روى‏

         باهن سراسر بپوشيد تن            بدان تا نداند كسش ز انجمن‏

         بچنگ اندرون شست يازى كمند            برآمد بر بام كاخ بلند

         بديد آن سيه نرگس شهرناز            پر از جادوئى با فريدون براز

         دو رخساره روز و دو زلفش چو شب            گشاده بنفرين ضحاك لب‏

  شاهنامه فردوسی - مردانگى منوچهر و سپاه او در جنگ با تور

         بمغز اندرش آتش رشك خاست            بايوان كمند اندر افگند راست‏

         نه از تخت ياد و نه جان ارجمند            فرود آمد از بام كاخ بلند

         بدست اندرش آبگون دشنه بود            بخون پرى چهرگان تشنه بود

         ز بالا چو پى بر زمين بر نهاد            بيامد فريدون بكردار باد

         بران گرزه گاو سر دست برد            بزد بر سرش ترگ بشكست خرد

         بيامد سروش خجسته دمان            مزن گفت كو را نيامد زمان‏

         هميدون شكسته ببندش چو سنگ            ببر تا دو كوه آيدت پيش تنگ‏

         بكوه اندرون به بود بند او            نيايد برش خويش و پيوند او

  شاهنامه فردوسی - گرفتن رستم رخش را

         فريدون چو بشنيد ناسود دير            كمندى بياراست از چرم شير

         بتندى ببستش دو دست و ميان            كه نگشايد آن بند پيل ژيان‏

         نشست از بر تخت زرّين او            بيفگند ناخوب آيين او

         بفرمود كردن بدر بر خروش            كه هر كس كه داريد بيدار هوش‏

         نبايد كه باشيد با ساز جنگ            نه زين گونه جويد كسى نام و ننگ‏

         سپاهى نبايد كه با پيشه‏ور            بيك روى جويند هر دو هنر

         يكى كارورز و يكى گرزدار            سزاوار هر كس پديدست كار

         چو اين كار آن جويد آن كار اين            پر آشوب گردد سراسر زمين‏

  دیوان حافظ - در ازل پرتو حسنت ز تجلی دم زد

         ببند اندرست آنكه ناپاك بود            جهان را ز كردار او باك بود

         شما دير مانيد و خرّم بويد            برامش سوى ورزش خود شويد

         شنيدند يك سر سخنهاى شاه            از آن مرد پرهيز با دستگاه‏

         و زان پس همه نامداران شهر            كسى كش بد از تاج و ز گنج بهر

         برفتند با رامش و خواسته            همه دل بفرمانش آراسته‏

         فريدون فرزانه بنواختشان            بر اندازه بر پايگه ساختشان‏

         همه پندشان داد و كرد آفرين            همه ياد كرد از جهان آفرين‏

         همى گفت كين جايگاه منست            بنيك اختر بومتان روشنست‏

  دیوان حافظ -  هر که را با خط سبزت سر سودا باشد

         كه يزدان پاك از ميان گروه            بر انگيخت ما را ز البرز كوه‏

         بدان تا جهان از بد اژدها            بفرمان گرز من آيد رها

         چو بخشايش آورد نيكى دهش            بنيكى ببايد سپردن رهش‏

         منم كدخداى جهان سربسر            نشايد نشستن بيك جاى بر

         و گرنه من ايدر همى بودمى            بسى با شما روز پيمودمى‏

         مهان پيش او خاك دادند بوس            ز درگاه برخاست آواى كوس‏

         دمادم برون رفت لشكر ز شهر            و زان شهر نايافته هيچ بهر

         ببردند ضحاك را بسته خوار            بپشت هيونى بر افگنده زار

  دیوان حافظ - حال دل با تو گفتنم، هوس است

         همى راند ازين گونه تا شير خوان            جهان را چو اين بشنوى پير خوان‏

         بسا روزگارا كه بر كوه و دشت            گذشتست و بسيار خواهد گذشت‏

         بران گونه ضحاك را بسته سخت            سوى شير خوان برد بيدار بخت‏

         همى راند او را بكوه اندرون            همى خواست كارد سرش را نگون‏

         بيامد هم آنگه خجسته سروش            بخوبى يكى راز گفتش بگوش‏

         كه اين بسته را تا دماوند كوه            ببر همچنان تازيان بى‏گروه‏

         مبر جز كسى را كه نگريزدت            بهنگام سختى ببر گيردت‏

         بياورد ضحاك را چون نوند            بكوه دماوند كردش ببند

  شاهنامه فردوسی - نامگذارى رستم

         بكوه اندرون تنگ جايش گزيد            نگه كرد غارى بنش ناپديد

         بياورد مسمارهاى گران            بجايى كه مغزش نبود اندران‏

         فرو بست دستش بر آن كوه باز            بدان تا بماند بسختى دراز

         ببستش بر ان گونه آويخته            وزو خون دل بر زمين ريخته‏

         از و نام ضحاك چون خاك شد            جهان از بد او همه پاك شد

        گسسته شد از خويش و پيوند او            بمانده بدان گونه در بند او

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

مست بگذشت و نظر بر من درویش انداخت
گفت ای چشم و چراغ همه شیرین سخنان
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

کیله

(کَ لَ یا لِ) [ ع. کیله ] (اِ.)
۱- پیمانه.
۲- در فارسی پیمانه‌ای باشد که با آن غله و آرد و چیزهای دیگر را وزن کنند.

کیلو

[ فر. ] (اِ.) به معنی هزار است و برای تعیین واحدهای دستگاه متری به کار می‌رود: کیلوگرم، کیلومتر.

کیلوس

[ معر. ] (اِ.) مواد غذایی داخل معده که با شیره معده و دیاستازهای معده آمیخته و مخلوط شده و به صورت مایعی کمابیش غلیظ در آمده، قیلوس.

کیلومتر

(مِ) (اِمر.) واحد مسافت معادل ۱۰۰۰ متر. ؛ ~ مربع واحد سطح معادل یک میلیون مترمربع.

کیلوگرم

(گِ رَ) [ فر. ] (اِمر.) واحدی عمده برای وزن و آن معادل هزارگرم است.

کیلکا

(کِ) (اِ.) ماهی کوچک خوراکی از تیره شُک ماهیان.

کیمال

(کِ) (اِ.) جانوری که از پوستش پوستین سازند.

کیماک

(اِ.) قیماق، سرشیر.

کیماک

(اِ.) تنگ، نوار پهنی که بر بالای بار اسب و خر می‌بندند.

کیمخت

(مُ) (اِ.) پوست کفل اسب و خر که آن را به نحوی خاص دباغت کنند، ساغری.

کیموس

[ معر. ] (اِ.)
۱- مواد غذایی موجود در معده که با ترشحات و عصیر معدی آغشته شده. کیموس کم و بیش حالت مایعی غلیظ را دارد؛ ج. (ع.) کیموسات.
۲- استحاله طعام است در معده - - بعد از هضم ...

کیمونو

(مُ نُ) (اِ.) لباس بلند سنتی ژاپنی با آستین‌های گشاد و کمربند پارچه‌ای که به عنوان لباس رو می‌پوشند.

کیمیا

[ یو. ]
۱- (اِ.) ماده‌ای که به عقیده قدما می‌توانست مس را تبدیل به طلا کند.
۲- مکر و حیله.
۳- (کن.) عشق، عاشقی.
۴- (ص.) هر چیز نادر و نایاب، دست نیافتنی.
۵- در تصوف نظر پیرو مرشد کامل.

کیمیاگر

(گَ) [ یو - فا. ] (ص فا.) کسی که به علم کیمیا اشتغال داشته باشد.

کین

(اِمص.) عداوت، دشمنی.

کین ایرج

(رَ) (اِمر.) = کینه ایرج: نام لحن نوزدهم از سی لحن باربد.

کین توزی

(حامص.) دشمنی، انتقام جویی.

کین خواستن

(خا تَ) (مص م.)انتقام جُستن.

کین خواهی

(خا) (حامص.) انتقام جویی.

کین سیاوش

(وُ) (اِمر.) = کینه سیاوش: نام لحن بیستم از سی لحن باربد.


دیدگاهتان را بنویسید