شاهنامه فردوسی – بند كردن فريدون ضحاك را

بند كردن فريدون ضحاك را

      

جهاندار ضحاك ازان گفت‏گوى            بجوش آمد و زود بنهاد روى‏

         چو شب گردش روز پرگار زد            فروزنده را مهره در قار زد

         بفرمود تا بر نهادند زين            بران بادپايان باريك بين‏

         بيامد دمان با سپاهى گران            همه نرّه ديوان جنگ آوران‏

         ز بى‏راه مر كاخ را بام و در            گرفت و بكين اندر آورد سر

         سپاه فريدون چو آگه شدند            همه سوى آن راه بى‏ره شدند

         ز اسپان جنگى فرو ريختند            در آن جاى تنگى بر آويختند

         همه بام و در مردم شهر بود            كسى كش ز جنگ آورى بهر بود

  شاهنامه فردوسی - پژوهش كردن موبدان از زال

         همه در هواى فريدون بدند            كه از درد ضحاك پر خون بدند

         ز ديوارها خشت و ز بام سنگ            بكوى اندرون تيغ و تير و خدنگ‏

         بباريد چون ژاله ز ابر سياه            پئى را نبد بر زمين جايگاه‏

         به شهر اندرون هر كه برنا بدند            چه پيران كه در جنگ دانا بدند

         سوى لشكر آفريدون شدند            ز نيرنگ ضحاك بيرون شدند

         خروشى برآمد ز آتشكده            كه بر تخت اگر شاه باشد دده‏

         همه پير و برناش فرمان بريم            يكايك ز گفتار او نگذريم‏

  دیوان حافظ - آن که رخسار تو را رنگ گل و نسرین داد

         نخواهيم بر گاه ضحاك را            مر آن اژدهادوش ناپاك را

         سپاهى و شهرى بكردار كوه            سراسر بجنگ اندر آمد گروه‏

         از آن شهر روشن يكى تيره گرد            برآمد كه خورشيد شد لاجورد

         پس آنگاه ضحاك شد چاره جوى            ز لشكر سوى كاخ بنهاد روى‏

         باهن سراسر بپوشيد تن            بدان تا نداند كسش ز انجمن‏

         بچنگ اندرون شست يازى كمند            برآمد بر بام كاخ بلند

         بديد آن سيه نرگس شهرناز            پر از جادوئى با فريدون براز

         دو رخساره روز و دو زلفش چو شب            گشاده بنفرين ضحاك لب‏

  شاهنامه فردوسی - آمدن رستم به نخجيرگاه‏

         بمغز اندرش آتش رشك خاست            بايوان كمند اندر افگند راست‏

         نه از تخت ياد و نه جان ارجمند            فرود آمد از بام كاخ بلند

         بدست اندرش آبگون دشنه بود            بخون پرى چهرگان تشنه بود

         ز بالا چو پى بر زمين بر نهاد            بيامد فريدون بكردار باد

         بران گرزه گاو سر دست برد            بزد بر سرش ترگ بشكست خرد

         بيامد سروش خجسته دمان            مزن گفت كو را نيامد زمان‏

         هميدون شكسته ببندش چو سنگ            ببر تا دو كوه آيدت پيش تنگ‏

         بكوه اندرون به بود بند او            نيايد برش خويش و پيوند او

  شاهنامه فردوسی - پادشاهى فريدون پانصد سال بود

         فريدون چو بشنيد ناسود دير            كمندى بياراست از چرم شير

         بتندى ببستش دو دست و ميان            كه نگشايد آن بند پيل ژيان‏

         نشست از بر تخت زرّين او            بيفگند ناخوب آيين او

         بفرمود كردن بدر بر خروش            كه هر كس كه داريد بيدار هوش‏

         نبايد كه باشيد با ساز جنگ            نه زين گونه جويد كسى نام و ننگ‏

         سپاهى نبايد كه با پيشه‏ور            بيك روى جويند هر دو هنر

         يكى كارورز و يكى گرزدار            سزاوار هر كس پديدست كار

         چو اين كار آن جويد آن كار اين            پر آشوب گردد سراسر زمين‏

  دیوان حافظ - رسید مژده که ایام غم نخواهد ماند

         ببند اندرست آنكه ناپاك بود            جهان را ز كردار او باك بود

         شما دير مانيد و خرّم بويد            برامش سوى ورزش خود شويد

         شنيدند يك سر سخنهاى شاه            از آن مرد پرهيز با دستگاه‏

         و زان پس همه نامداران شهر            كسى كش بد از تاج و ز گنج بهر

         برفتند با رامش و خواسته            همه دل بفرمانش آراسته‏

         فريدون فرزانه بنواختشان            بر اندازه بر پايگه ساختشان‏

         همه پندشان داد و كرد آفرين            همه ياد كرد از جهان آفرين‏

         همى گفت كين جايگاه منست            بنيك اختر بومتان روشنست‏

  دیوان حافظ - چه مستی است ندانم که رو به ما آورد

         كه يزدان پاك از ميان گروه            بر انگيخت ما را ز البرز كوه‏

         بدان تا جهان از بد اژدها            بفرمان گرز من آيد رها

         چو بخشايش آورد نيكى دهش            بنيكى ببايد سپردن رهش‏

         منم كدخداى جهان سربسر            نشايد نشستن بيك جاى بر

         و گرنه من ايدر همى بودمى            بسى با شما روز پيمودمى‏

         مهان پيش او خاك دادند بوس            ز درگاه برخاست آواى كوس‏

         دمادم برون رفت لشكر ز شهر            و زان شهر نايافته هيچ بهر

         ببردند ضحاك را بسته خوار            بپشت هيونى بر افگنده زار

  دیوان حافظ - سرو چمان من چرا میل چمن نمی‌کند

         همى راند ازين گونه تا شير خوان            جهان را چو اين بشنوى پير خوان‏

         بسا روزگارا كه بر كوه و دشت            گذشتست و بسيار خواهد گذشت‏

         بران گونه ضحاك را بسته سخت            سوى شير خوان برد بيدار بخت‏

         همى راند او را بكوه اندرون            همى خواست كارد سرش را نگون‏

         بيامد هم آنگه خجسته سروش            بخوبى يكى راز گفتش بگوش‏

         كه اين بسته را تا دماوند كوه            ببر همچنان تازيان بى‏گروه‏

         مبر جز كسى را كه نگريزدت            بهنگام سختى ببر گيردت‏

         بياورد ضحاك را چون نوند            بكوه دماوند كردش ببند

  دیوان حافظ - کسی که حسن و خط دوست در نظر دارد

         بكوه اندرون تنگ جايش گزيد            نگه كرد غارى بنش ناپديد

         بياورد مسمارهاى گران            بجايى كه مغزش نبود اندران‏

         فرو بست دستش بر آن كوه باز            بدان تا بماند بسختى دراز

         ببستش بر ان گونه آويخته            وزو خون دل بر زمين ريخته‏

         از و نام ضحاك چون خاك شد            جهان از بد او همه پاك شد

        گسسته شد از خويش و پيوند او            بمانده بدان گونه در بند او

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

لبریز اشکم جام کو؟ آن آب آتش فام کو؟
و آن مایهٔ آرام کو؟تا چاره سازد مشکلم
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

چمیده

(چَ دِ) (ص مف.) خم شده.

چمین

(چَ) (اِ.) نک چامین.

چنار

(چَ) (اِ.) از درختان بی میوه، دارای برگ‌های پهن و پنجه‌ای. یکی از درختان زیبا و پر دوام با تنه‌ای بسیار قطور. چنال، صنار، ارس.

چنان

(چُ یا چِ)(ق.) = چونان:
۱- آن سان، آن گونه.
۲- مثل آن، مانند آن.

چنان چه

(چِ یا چُ چِ)
۱- (ق تشب.) آن طور، آن سان.
۲- (حر رب.) از ادات شرط و تعلیق.

چنان که

(چِ یا چُ کِ) (ق تشب.) به طوری که، بدانسان که. آن طوری که.

چنبر

(چَ بَ) [ په. ] (اِ.)۱ - محیط دایره.
۲- حلقه، هر چیز دایره مانند.
۳- دو استخوان که بطور افقی بین استخوان جناغ و استخوان کتف قرار دارد.

چنبر زدن

(~. زَ دَ) (مص ل.) حلقه زدن.

چنبره

(چَ بَ رِ) (ص نسب.) به شکل چنبر، چنبر مانند.

چنبه

(چُ بِ) (اِ.) چماق، هر چوب درشت و ستبر.

چنبک

(چُ بَ)(اِ.)۱ - خیز، جست.
۲- چمباتمه.

چنته

(چِ تِ) (اِ.) کیسه‌ای که درویشان و شکارچیان با خود دارند و در آن توشه و لوازم خود را می‌گذارند.

چند

(چَ) [ په. ] (اِ.)
۱- عدد مبهم.
۲- (ادات استف.) در مقدار چه قدر¿ تا کی ¿

چند

(~.) (حراض.) معادل، مساوی، به اندازه.

چندال

(چَ)(اِ.) نام طبقه‌ای پست در هند که به کارهای پست و تمیز کردن شهرها می‌پردازند.

چندان

(چَ) (ق.)
۱- آن قدر، آن اندازه.
۲- تا آن زمان.

چنداول

(چَ وُ) (اِ.) = چندول. چندل: جمعی ا ز مردم که در عقب لشکرهای منظم حرکت می‌کردند؛ حشر، چریک.

چندبر

(چَ بَ) (اِمر.) سطحی که چند خط مستقیم بر آن محیط باشد، کثیرالاضلاع، چند ضلعی.

چندش

(چِ دِ) [ په. ] (اِمص.) (عا.) حالت بیزاری که از دیدن چیز ناپسند به انسان دست می‌دهد.

چندن

(چَ دَ) (اِ.) نک صندل.


دیدگاهتان را بنویسید