شاهنامه فردوسی – بند كردن فريدون ضحاك را

بند كردن فريدون ضحاك را

      

جهاندار ضحاك ازان گفت‏گوى            بجوش آمد و زود بنهاد روى‏

         چو شب گردش روز پرگار زد            فروزنده را مهره در قار زد

         بفرمود تا بر نهادند زين            بران بادپايان باريك بين‏

         بيامد دمان با سپاهى گران            همه نرّه ديوان جنگ آوران‏

         ز بى‏راه مر كاخ را بام و در            گرفت و بكين اندر آورد سر

         سپاه فريدون چو آگه شدند            همه سوى آن راه بى‏ره شدند

         ز اسپان جنگى فرو ريختند            در آن جاى تنگى بر آويختند

         همه بام و در مردم شهر بود            كسى كش ز جنگ آورى بهر بود

  شاهنامه فردوسی - پيروزى فريدون بر ضحاك و دست يافتن بر گنجهاى آن

         همه در هواى فريدون بدند            كه از درد ضحاك پر خون بدند

         ز ديوارها خشت و ز بام سنگ            بكوى اندرون تيغ و تير و خدنگ‏

         بباريد چون ژاله ز ابر سياه            پئى را نبد بر زمين جايگاه‏

         به شهر اندرون هر كه برنا بدند            چه پيران كه در جنگ دانا بدند

         سوى لشكر آفريدون شدند            ز نيرنگ ضحاك بيرون شدند

         خروشى برآمد ز آتشكده            كه بر تخت اگر شاه باشد دده‏

         همه پير و برناش فرمان بريم            يكايك ز گفتار او نگذريم‏

  دیوان حافظ - دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند

         نخواهيم بر گاه ضحاك را            مر آن اژدهادوش ناپاك را

         سپاهى و شهرى بكردار كوه            سراسر بجنگ اندر آمد گروه‏

         از آن شهر روشن يكى تيره گرد            برآمد كه خورشيد شد لاجورد

         پس آنگاه ضحاك شد چاره جوى            ز لشكر سوى كاخ بنهاد روى‏

         باهن سراسر بپوشيد تن            بدان تا نداند كسش ز انجمن‏

         بچنگ اندرون شست يازى كمند            برآمد بر بام كاخ بلند

         بديد آن سيه نرگس شهرناز            پر از جادوئى با فريدون براز

         دو رخساره روز و دو زلفش چو شب            گشاده بنفرين ضحاك لب‏

  دیوان حافظ - آن سیه‌چرده که شیرینی عالم با اوست

         بمغز اندرش آتش رشك خاست            بايوان كمند اندر افگند راست‏

         نه از تخت ياد و نه جان ارجمند            فرود آمد از بام كاخ بلند

         بدست اندرش آبگون دشنه بود            بخون پرى چهرگان تشنه بود

         ز بالا چو پى بر زمين بر نهاد            بيامد فريدون بكردار باد

         بران گرزه گاو سر دست برد            بزد بر سرش ترگ بشكست خرد

         بيامد سروش خجسته دمان            مزن گفت كو را نيامد زمان‏

         هميدون شكسته ببندش چو سنگ            ببر تا دو كوه آيدت پيش تنگ‏

         بكوه اندرون به بود بند او            نيايد برش خويش و پيوند او

  شاهنامه فردوسی - رفتن كى‏ كاوس به مازندران

         فريدون چو بشنيد ناسود دير            كمندى بياراست از چرم شير

         بتندى ببستش دو دست و ميان            كه نگشايد آن بند پيل ژيان‏

         نشست از بر تخت زرّين او            بيفگند ناخوب آيين او

         بفرمود كردن بدر بر خروش            كه هر كس كه داريد بيدار هوش‏

         نبايد كه باشيد با ساز جنگ            نه زين گونه جويد كسى نام و ننگ‏

         سپاهى نبايد كه با پيشه‏ور            بيك روى جويند هر دو هنر

         يكى كارورز و يكى گرزدار            سزاوار هر كس پديدست كار

         چو اين كار آن جويد آن كار اين            پر آشوب گردد سراسر زمين‏

  دیوان حافظ - دل و دینم شد و دلبر به ملامت برخاست

         ببند اندرست آنكه ناپاك بود            جهان را ز كردار او باك بود

         شما دير مانيد و خرّم بويد            برامش سوى ورزش خود شويد

         شنيدند يك سر سخنهاى شاه            از آن مرد پرهيز با دستگاه‏

         و زان پس همه نامداران شهر            كسى كش بد از تاج و ز گنج بهر

         برفتند با رامش و خواسته            همه دل بفرمانش آراسته‏

         فريدون فرزانه بنواختشان            بر اندازه بر پايگه ساختشان‏

         همه پندشان داد و كرد آفرين            همه ياد كرد از جهان آفرين‏

         همى گفت كين جايگاه منست            بنيك اختر بومتان روشنست‏

  شاهنامه فردوسی - نامه گژدهم به نزديك كاوس‏

         كه يزدان پاك از ميان گروه            بر انگيخت ما را ز البرز كوه‏

         بدان تا جهان از بد اژدها            بفرمان گرز من آيد رها

         چو بخشايش آورد نيكى دهش            بنيكى ببايد سپردن رهش‏

         منم كدخداى جهان سربسر            نشايد نشستن بيك جاى بر

         و گرنه من ايدر همى بودمى            بسى با شما روز پيمودمى‏

         مهان پيش او خاك دادند بوس            ز درگاه برخاست آواى كوس‏

         دمادم برون رفت لشكر ز شهر            و زان شهر نايافته هيچ بهر

         ببردند ضحاك را بسته خوار            بپشت هيونى بر افگنده زار

  دیوان حافظ - به ملازمان سلطان، که رساند این دعا را

         همى راند ازين گونه تا شير خوان            جهان را چو اين بشنوى پير خوان‏

         بسا روزگارا كه بر كوه و دشت            گذشتست و بسيار خواهد گذشت‏

         بران گونه ضحاك را بسته سخت            سوى شير خوان برد بيدار بخت‏

         همى راند او را بكوه اندرون            همى خواست كارد سرش را نگون‏

         بيامد هم آنگه خجسته سروش            بخوبى يكى راز گفتش بگوش‏

         كه اين بسته را تا دماوند كوه            ببر همچنان تازيان بى‏گروه‏

         مبر جز كسى را كه نگريزدت            بهنگام سختى ببر گيردت‏

         بياورد ضحاك را چون نوند            بكوه دماوند كردش ببند

  شاهنامه فردوسی - پيام فرستادن پسران نزد فريدون

         بكوه اندرون تنگ جايش گزيد            نگه كرد غارى بنش ناپديد

         بياورد مسمارهاى گران            بجايى كه مغزش نبود اندران‏

         فرو بست دستش بر آن كوه باز            بدان تا بماند بسختى دراز

         ببستش بر ان گونه آويخته            وزو خون دل بر زمين ريخته‏

         از و نام ضحاك چون خاك شد            جهان از بد او همه پاك شد

        گسسته شد از خويش و پيوند او            بمانده بدان گونه در بند او

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

صائب ز بزم عقده‌گشایان کناره کرد
ناز نسیم، غنچهٔ دلتنگ برنداشت
«صائب تبریزی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

پدری

(پِ دَ) (حامص.) پدر بودن، منسوب به پدر مانند خانه پدری.

پدمه

(پَ مِ) (اِ.)
۱- بهره، نصیب.
۲- غذا یا میوه‌ای که از یک مهمانی با خود بیاورند.
۳- هر چیز پیچیده در دستمال.

پدواز

(پَ) (اِمر.)
۱- جای نشستن.
۲- پاسخ، جواب، پتواز.
۳- سخن، گفتگو، مطلب.

پدید

(پَ) [ په. ] (ص مر.)
۱- پیدا، روشن، نمایان.
۲- برگزیده، مستثنی.

پدید آمدن

(~. مَ دَ) (مص ل.)
۱- آشکار گشتن.
۲- بوجود آمدن.
۳- معلوم شدن.

پدید آوردن

(~. وَ دَ) (مص م.)
۱- ایجاد کردن، پیدا کردن.
۲- ممتاز و مشخص کردن.

پدیدار

(پَ) (ص مر.) نمایان، آشکار، ظاهر.

پدیده

(پَ دِ) (اِ.)
۱- آن چه مشاهده یا به وسیله حواس ادارک می‌شود.
۲- چیز تازه پدید آمده، نوظهور، بی مانند در گذشته.

پدیسار

(پَ) (اِ.) از سر گرفتن.

پذرفت

(پِ رُ) (مص مر. اِ.) تعهد، وعد، ضمان.

پذرفتار

(پَ رُ) (ص فا.)
۱- ضامن، کفیل.
۲- فرمانبردار.

پذرفتار شدن

(~. شُ دَ) (مص م.) کفالت، ضمانت.

پذرفتن

(پَ رُ تَ) (مص م.) پذیرفتن.

پذرفتکار

(پَ رُ) (ص فا.)
۱- پذیرنده.
۲- معترف.

پذرفتکاری

(~.) (حامص.)
۱- پذیرش.
۲- فرمانبرداری.
۳- اقرار، اعتراف.

پذیرا

(پَ) (ص فا.)
۱- پذیرنده.
۲- فرمانبردار.
۳- روان شونده.
۴- پیشواز کننده.

پذیرایی

(پَ) (حامص.)
۱- قبول، قابلیت.
۲- خدمت کردن.

پذیرش

(پَ رِ) (اِمص.)
۱- فرمانبرداری.
۲- قبول.
۳- به رسمیت شناخته شدن نماینده یک دولت نزد دولتی دیگر.

پذیرفتار

(پَ رُ) (ص فا.)
۱- کفیل، ضامن.
۲- سردار، ریش سفید قوم.

پذیرفتن

(پَ رُ تَ) [ په. ]
۱- (مص م.)برداشتن، قبول کردن.
۲- به عهده گرفتن.
۳- استجابت.
۴- اقرار کردن.


دیدگاهتان را بنویسید