شاهنامه فردوسی – اندر خواب ديدن ضحاك فريدون را

اندر خواب ديدن ضحاك فريدون را

      

چو از روزگارش چهل سال ماند            نگر تا بسر برش يزدان چه راند

         در ايوان شاهى شبى ديرياز            بخواب اندرون بود با ارنواز

         چنان ديد كز كاخ شاهنشهان            سه جنگى پديد آمدى ناگهان‏

         دو مهتر يكى كهتر اندر ميان            ببالاى سرو و بفرّ كيان‏

         كمر بستن و رفتن شاهوار            بچنگ اندرون گرزه گاوسار

         دمان پيش ضحاك رفتى بجنگ            نهادى بگردن برش پالهنگ‏

         همى تاختى تا دماوند كوه            كشان و دوان از پس اندر گروه‏

         بپيچيد ضحاك بيدادگر            بدرّيدش از هول گفتى جگر

  دیوان حافظ -  صبا به تهنیت پیر می‌فروش آمد

         يكى بانگ برزد بخواب اندرون            كه لرزان شد آن خانه صد ستون‏

         بجستند خورشيد رويان ز جاى            از آن غلغل نامور كدخداى‏

         چنين گفت ضحاك را ارنواز            كه شاها چبودت نگوئى براز

         كه خفته بآرام در خان خويش            برين سان بترسيدى از جان خويش‏

         زمين هفت كشور بفرمان تست            دد و دام و مردم به پيمان تست‏

         بخورشيد رويان جهاندار گفت            كه چونين شگفتى بشايد نهفت‏

         كه گر از من اين داستان بشنويد            شودتان دل از جان من نااميد

         بشاه گرانمايه گفت ارنواز            كه بر ما ببايد گشادنت راز

  دیوان حافظ - خلوت گزیده را به تماشا چه حاجت است

         توانيم كردن مگر چاره            كه بى‏چاره نيست پتياره‏

         سپهبد گشاد آن نهان از نهفت            همه خواب يك يك بديشان بگفت‏

         چنين گفت با نامور ماه روى            كه مگذار اين را ره چاره جوى‏

         نگين زمانه سر تخت تست            جهان روشن از نامور بخت تست‏

         تو دارى جهان زير انگشترى            دد و مردم و مرغ و ديو و پرى‏

         ز هر كشورى گردكن مهتران            از اختر شناسان و افسونگران‏

         سخن سربسر موبدانرا بگوى            پژوهش كن و راستى باز جوى‏

         نگه كن كه هوش تو بر دست كيست            ز مردم شمار ار ز ديو و پريست‏

  دیوان حافظ - دل سراپرده محبت اوست

         چو دانسته شد چاره ساز آن زمان            بخيره مترس از بد بدگمان‏

         شه پر منش را خوش آمد سخن            كه آن سرو سيمين بر افگند بن‏

         جهان از شب تيره چون پرّ زاغ            هم آنگه سر از كوه بر زد چراغ‏

         تو گفتى كه بر گنبد لاژورد            بگسترد خورشيد ياقوت زرد

         سپهبد بهر جا كه بد موبدى            سخن دان و بيدار دل بخردى‏

         ز كشور بنزديك خويش آوريد            بگفت آن جگر خسته خوابى كه ديد

         نهانى سخن كردشان آشكار            ز نيك و بد و گردش روزگار

  شاهنامه فردوسی - لشكر كشيدن زال سوى افراسياب

         كه بر من زمانه كى آيد بسر            كرا باشد اين تاج و تخت و كمر

         گر اين راز با من ببايد گشاد            و گر سر بخوارى ببايد نهاد

         لب موبدان خشك و رخساره تر            زبان پر ز گفتار با يكديگر

         كه گر بودنى باز گوئيم راست            بجانست پيكار و جان بى‏بهاست‏

         و گر نشنود بودنيها درست            ببايد هم اكنون ز جان دست شست‏

         سه روز اندرين كار شد روزگار            سخن كس نيارست كرد آشكار

         بروز چهارم بر آشفت شاه            بر آن موبدان نماينده راه‏

  دیوان حافظ - اگر چه عرض هنر پیش یار بی‌ادبیست

         كه گر زنده‏تان دار بايد بسود            و گر بودنيها ببايد نمود

         همه موبدان سر فگنده نگون            پر از هول دل ديدگان پر ز خون‏

         از آن نامداران بسيار هوش            يكى بود بينا دل و تيز گوش‏

         خردمند و بيدار و زيرك بنام            كزان موبدان او زدى پيش گام‏

         دلش تنگ‏تر گشت و ناباك شد            گشاده زبان پيش ضحاك شد

         بدو گفت پردخته كن سر ز باد            كه جز مرگ را كس ز مادر نزاد

         جهاندار پيش از تو بسيار بود            كه تخت مهى را سزاوار بود

  دیوان حافظ - به جان خواجه و حق قدیم و عهد درست

         فراوان غم و شادمانى شمرد            برفت و جهان ديگرى را سپرد

         اگر باره آهنينى بپاى            سپهرت بسايد نمانى بجاى‏

         كسى را بود زين سپس تخت تو            بخاك اندر آرد سر و بخت تو

         كجا نام او آفريدون بود            زمين را سپهرى همايون بود

         هنوز آن سپهبد ز مادر نزاد            نيامد گه پرسش و سرد باد

         چو او زايد از مادر پر هنر            بسان درختى شود بارور

         بمردى رسد بر كشد سر بماه            كمر جويد و تاج و تخت و كلاه‏

         ببالا شود چون يكى سرو برز            بگردن بر آرد ز پولاد گرز

  شاهنامه فردوسی - خواليگرى كردن ابليس

         زند بر سرت گرزه گاوسار            بگيردت زار و ببندت خوار

         بدو گفت ضحاك ناپاك دين            چرا بنددم از منش چيست كين‏

         دلاور بدو گفت گر بخردى            كسى بى‏بهانه نسازد بدى‏

         بر آيد بدست تو هوش پدرش            از آن درد گردد پر از كينه سرش‏

         يكى گاو بر مايه خواهد بدن            جهانجوى را دايه خواهد بدن‏

         تبه گردد آن هم بدست تو بر            بدين كين كشد گرزه گاوسر

         چو بشنيد ضحاك بگشاد گوش            ز تخت اندر افتاد و زو رفت هوش‏

         گرانمايه از پيش تخت بلند            بتابيد روى از نهيب گزند

  شاهنامه فردوسی - ستايش سلطان محمود

         چو آمد دل نامور باز جاى            بتخت كيان اندر آورد پاى‏

         نشان فريدون بگرد جهان            همى باز جست آشكار و نهان‏

         نه آرام بودش نه خواب و نه خورد            شده روز روشن برو لاژورد

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

ساقی به صوت این غزلم کاسه می‌گرفت
می‌گفتم این سرود و می ناب می‌زدم
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آنه

(نِ یا نَ) (پس.)
۱- پسوند ساختن قید از صفت: مردانه، دلیرانه.
۲- گاه به آخر اسم و صفت ملحق گردد به معنای ذیل: مانند، مثل، لایق، متعلق به، منسوب به، در حال، در وقت، به صفت.

آنوریسم

(نِ) [ یو. ] (اِ.) غده متشکل از خون که غالباً به شریان مربوط است و محتویات آن ممکن است خون مایع یا خون منعقد باشد؛ آنوریسما و انوریسم نیز گویند.

آنچ

(اِ اشاره مر. حر ربط.) مخفف آن چه.

آنچت

(چِ) (اِ اشاره مر + ضم.) مخفف آن چه تو را.

آنژین

[ فر. ] (اِ.) گلو درد چرکی که با تب همراه است.

آنژیوکت

(یُ کَ) [ انگ. ] (اِ.) لوله لاستیکی باریکی که در مسیر رگ قرار می‌دهند و مایعات درمانی نظیر سرم را از طریق آن به بیمار می‌دهند.

آنژیوگرافی

(یُ گِ) [ فر. ] (اِمص.) تصویر - برداری از رگ‌ها با استفاده از اشعه ایکس همراه با تزریق مواد رنگی به خون برای پی بردن به نقایص موجود در رگ‌ها، رگ نگاری (فره).

آنک

(نَ) کلمه‌ای است دال بر اشاره به دور اعم از مکان و زمان. مق اینک.

آنک

(~.) (اِ.) آبله.

آنگلوفیل

(لُ) [ فر. ] (ص. اِ.) کسی که طرف دار انگلستان است، انگلیس دوست.

آنیلین

[ فر. ] (اِ.) مایعی است بی رنگ و با بوی نامطبوع که در هوا کدر می‌شود و درآب کم محلول است و آن یکی از ترکیبات بنزین است و نشانه آن در شیمی ۲ NH 5 H ...

آنین

(اِ.) خُم کوچک سفالین که دوغ را در آن می‌ریختند و آرام آرام تکان می‌دادند تا کره از آن جدا شود.

آنیه

[ ع. ] (اِ.) جِ اناء؛ ظرف‌ها، آبدان‌ها.

آنیون

(یُ) [ فر. ] (اِ.) یون مثبت. مق. کاتیون.

آه

(صت.) کلمه‌ای است که برای نشان دادن درد، رنج، اسف و اندوه به کار می‌برند. آوه، آوخ، آخ و وای نیز گویند. ؛ ~ در بساط نداشتن کنایه از: از هر گونه امکان مالی محروم بودن.

آهار

(اِ.)مایعی که از نشاسته یا کتیرا درست می‌کنند و به پارچه می‌زنند تا سفت و براق شود.

آهار

(اِ.) گیاهی از تیره مرکبان جزو دسته پیوسته گلبرگ‌ها که اصل آن از مکزیک است و دارای گونه‌های متعدد زینتی است.

آهار مهره

(مُ رِ) (اِمر.) آهار زدن و با مهره روشن و صیقلی کردن.

آهاردن

(دَ) (مص م.) آهار زدن. آهار کردن.

آهازیدن

(دَ) (مص م.) آهیختن، آختن، برکشیدن.


دیدگاهتان را بنویسید