شاهنامه فردوسی – آگاه شدن پشنگ از مرگ منوچهر

آگاه شدن پشنگ از مرگ منوچهر

پس آنگه ز مرگ منوچهر شاه            بشد آگهى تا بتوران سپاه‏

         ز نارفتن كار نوذر همان            يكايك بگفتند با بدگمان‏

         چو بشنيد سالار تركان پشنگ            چنان خواست كايد بايران بجنگ‏

         يكى ياد كرد از نيا زادشم            هم از تور بر زد يكى تيز دم‏

         ز كار منوچهر و از لشكرش            ز گردان و سالار و از كشورش‏

         همه نامداران كشورش را            بخواند و بزرگان لشكرش را

         چو ارجسپ و گرسيوز و بارمان            چو كلباد جنگى هژبر دمان‏

         سپهبدش چون ويسه تيز چنگ            كه سالار بُد بر سپاه پشنگ‏

  دیوان حافظ - حسنت به اتفاق ملاحت جهان گرفت

         جهان پهلوان پورش افراسياب            بخواندش درنگى و آمد شتاب‏

         سخن راند از تور و از سلم گفت            كه كين زير دامن نشايد نهفت‏

         كسى را كجا مغز جوشيده نيست            برو بر چنين كار پوشيده نيست‏

         كه با ما چه كردند ايرانيان            بدى را ببستند يك يك ميان‏

         كنون روز تندى و كين جستنست            رخ از خون ديده‏گه شستنست‏

         ز گفت پدر مغز افراسياب            بر آمد ز آرام و ز خورد و خواب‏

         بپيش پدر شد گشاده زبان            دل آگنده از كين كمر بر ميان‏

  شاهنامه فردوسی - كشته شدن نوذر به دست افراسياب

         كه شايسته جنگ شيران منم            هم آورد سالار ايران منم‏

         اگر زادشم تيغ برداشتى            جهان را بگرشاسپ نگذاشتى‏

         ميان را ببستى بكين آورى            بايران نكردى مگر سرورى‏

         كنون هر چه مانيده بود از نيا            ز كين جستن و چاره و كيميا

         گشادنش بر تيغ تيز منست            گه شورش و رستخيز منست‏

         بمغز پشنگ اندر آمد شتاب            چو ديد آن سهى قد افراسياب‏

         برو بازوى شير و هم زور پيل            و زو سايه گسترده بر چند ميل‏

         زبانش بكردار برنده تيغ            چو دريا دل و كف چو بارنده ميغ‏

  دیوان حافظ - سحر بلبل حکایت با صبا کرد

         بفرمود تا بر كشد تيغ جنگ            بايران شود با سپاه پشنگ‏

         سپهبد چو شايسته بيند پسر            سزد گر بر آرد بخورشيد سر

         پس از مرگ باشد سر او بجاى            ازيرا پسر نام زد رهنماى‏

         چو شد ساخته كار جنگ آزماى            بكاخ آمد اغريرث رهنماى‏

         بپيش پدر شد پر انديشه دل            كه انديشه دارد همى پيشه دل‏

         چنين گفت كاى كار ديده پدر            ز تركان بمردى بر آورده سر

         منوچهر از ايران اگر كم شدست            سپهدار چون سام نيرم شدست‏

         چو گرشاسپ و چون قارن رزم زن            جز اين نامداران آن انجمن‏

  دیوان حافظ - مردم دیده ما جز به رخت ناظر نیست

         تو دانى كه با سلم و تور سترگ            چه آمد از ان تيغ زن پير گرگ‏

         نيا زادشم شاه توران سپاه            كه ترگش همى سود بر چرخ و ماه‏

         ازين در سخن هيچ گونه نراند            بآرام بر نامه كين نخواند

         اگر ما نشوريم بهتر بود            كزين جنبش آشوب كشور بود

         پسر را چنين داد پاسخ پشنگ            كه افراسياب آن دلاور نهنگ‏

         يكى نرّه شيرست روز شكار            يكى پيل جنگى گه كارزار

         ترا نيز با او ببايد شدن            بهر بيش و كم راى فرّخ زدن‏

  دیوان حافظ - زلفت هزار دل به یکی تاره مو ببست

         نبيره كه كين نيا را نجست            سزد گر نخوانى نژادش درست‏

         چو از دامن ابر چين كم شود            بيابان ز باران پر از نم شود

         چراگاه اسپان شود كوه و دشت            گياها ز يال يلان بر گذشت‏

         جهان سربسر سبز گردد ز خويد            بهامون سراپرده بايد كشيد

         سپه را همه سوى آمل براند            دلى شاد بر سبزه و گل براند

         دهستان و گرگان همه زير نعل            بكوبيد و ز خون كنيد آب لعل‏

         منوچهر از آن جايگه جنگجوى            بكينه سوى تور بنهاد روى‏

  دیوان حافظ - خواب آن نرگس فتان تو بی چیزی نیست

         بكوشيد با قارن رزم زن            دگر گرد گرشاسپ زان انجمن‏

         مگر دست يابيد بر دشت كين            برين دو سرافراز ايران زمين‏

         روان نياگان ما خوش كنيد            دل بدسگالان پر آتش كنيد

         چنين گفت با نامور نامجوى            كه من خون بكين اندر آرم بجوى‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

آگه ز روزگار پریشان ما نبود
هر دل که روزگار پریشان نداشته است
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یتیمچه

(~ چ) (اِ.) بادمجان یا کدوی آب پز شده که آن را با ماست یا کشک خورند.

یحتمل

(یُ تَ مَ) [ ع. ] (ق.) شاید، احتمال دارد.

یحموم

(یَ) [ ع. ]
۱- (ص.) سیاه.
۲- (اِ.) دود.
۳- (اِخ.) نام اسب امام حسین و اسب هشام ابن عبدالملک.

یخ

(یَ) [ اوس. ] (اِ.) آبی که از سرما جامد شده باشد. ؛ ~ کسی نگرفتن کنایه از: الف - موفق نشدن. ب - مورد توجه قرار نگرفتن. ؛ ~کسی گرفتن کنایه از: کار او رونق ...

یخ بندان

(~. بَ) (اِمر.)
۱- شدت سرمای زمستان و یخ بستن آب.
۲- قسمتی از دوران چهارم زمین شناسی.

یخ دان

(~.) (اِمر.)
۱- ظرفی که یخ در آن نهند.
۲- ظرفی صندوق مانند که در سفر خوراکی‌ها را در آن نهند.
۳- هرچیز از مال و اسباب که ذخیره گذارند تا وقت حاجت به کار آید.

یخ در بهشت

(~. دَ. بِ هِ) (اِمر.)
۱- نوعی نوشیدنی که از شیر و شکر و نشاسته درست کنند.
۲- شربت آبلیمو.

یخ شکن

(~. ش کَ) (ص مر.)
۱- شکننده یخ. چکشی که بدان قالب یخ را شکنند.
۳- کشتی ای که بدان قطعات بزرگ یخ اقیانوس‌های منجمد را شکنند تا رفت و آمد کشتی‌ها در آن ممکن شود.

یخ کردن

(~. کَ دَ) (مص ل.)
۱- بسیار سرد شدن.
۲- (عا.) کنایه از: بسیار متعجب شدن.
۳- وا رفتن، دمغ شدن.

یخاری

(یُ) [ تر. ] (ق.) بالا.

یخلا بودن

(یُ. دَ) (ص.) (عا.) بی خیال، بی قید.

یخنی

(یَ) (اِ.)
۱- آبگوشت ساده.
۲- پخته.

یخه

(یَ خِ) (اِ.)
۱- گریبان، یقه.
۲- قسمتی از لباس که در دور گردن قرار می‌گیرد.

یخچال

(~.) (اِمر.)
۱- محل نگاهداری یخ.
۲- وسیله‌ای که با نیروی برق کار می‌کند و هرچه را در آن بگذارند سرد نگاه می‌دارد.

یخچه

(~ چ) (اِ.) تگرگ.

ید

(یَ) [ ع. ] (اِ.) دست. ج. ایدی. ایادی.

ید

(یُ) [ فر. ] (اِ.) جسمی است جامد، بلوری و خاکستری مایل به سیاه در آب حل نمی‌شود ولی در الکل محلول است و در داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ید طولی

(یَ دِ لا) [ ع. ] (ص مر.) مهارت، زبردستی، توانایی.

یده

(یَ دِ) (اِ.) ایجاد برف و باران با سحر و جادو.

یده چی

(~.) (ص مر.) جادوگری که ایجاد برف و باران با سحر و جادو را می‌داند.


دیدگاهتان را بنویسید