شاهنامه فردوسی – آگاه شدن پشنگ از مرگ منوچهر

آگاه شدن پشنگ از مرگ منوچهر

پس آنگه ز مرگ منوچهر شاه            بشد آگهى تا بتوران سپاه‏

         ز نارفتن كار نوذر همان            يكايك بگفتند با بدگمان‏

         چو بشنيد سالار تركان پشنگ            چنان خواست كايد بايران بجنگ‏

         يكى ياد كرد از نيا زادشم            هم از تور بر زد يكى تيز دم‏

         ز كار منوچهر و از لشكرش            ز گردان و سالار و از كشورش‏

         همه نامداران كشورش را            بخواند و بزرگان لشكرش را

         چو ارجسپ و گرسيوز و بارمان            چو كلباد جنگى هژبر دمان‏

         سپهبدش چون ويسه تيز چنگ            كه سالار بُد بر سپاه پشنگ‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن زال به رسولى نزد منوچهر

         جهان پهلوان پورش افراسياب            بخواندش درنگى و آمد شتاب‏

         سخن راند از تور و از سلم گفت            كه كين زير دامن نشايد نهفت‏

         كسى را كجا مغز جوشيده نيست            برو بر چنين كار پوشيده نيست‏

         كه با ما چه كردند ايرانيان            بدى را ببستند يك يك ميان‏

         كنون روز تندى و كين جستنست            رخ از خون ديده‏گه شستنست‏

         ز گفت پدر مغز افراسياب            بر آمد ز آرام و ز خورد و خواب‏

         بپيش پدر شد گشاده زبان            دل آگنده از كين كمر بر ميان‏

  شاهنامه فردوسی - تاخته كردن شماساس و خزروان به زابلستان

         كه شايسته جنگ شيران منم            هم آورد سالار ايران منم‏

         اگر زادشم تيغ برداشتى            جهان را بگرشاسپ نگذاشتى‏

         ميان را ببستى بكين آورى            بايران نكردى مگر سرورى‏

         كنون هر چه مانيده بود از نيا            ز كين جستن و چاره و كيميا

         گشادنش بر تيغ تيز منست            گه شورش و رستخيز منست‏

         بمغز پشنگ اندر آمد شتاب            چو ديد آن سهى قد افراسياب‏

         برو بازوى شير و هم زور پيل            و زو سايه گسترده بر چند ميل‏

         زبانش بكردار برنده تيغ            چو دريا دل و كف چو بارنده ميغ‏

  شاهنامه فردوسی - داستان ضحاك با پدرش

         بفرمود تا بر كشد تيغ جنگ            بايران شود با سپاه پشنگ‏

         سپهبد چو شايسته بيند پسر            سزد گر بر آرد بخورشيد سر

         پس از مرگ باشد سر او بجاى            ازيرا پسر نام زد رهنماى‏

         چو شد ساخته كار جنگ آزماى            بكاخ آمد اغريرث رهنماى‏

         بپيش پدر شد پر انديشه دل            كه انديشه دارد همى پيشه دل‏

         چنين گفت كاى كار ديده پدر            ز تركان بمردى بر آورده سر

         منوچهر از ايران اگر كم شدست            سپهدار چون سام نيرم شدست‏

         چو گرشاسپ و چون قارن رزم زن            جز اين نامداران آن انجمن‏

  دیوان حافظ - صوفی بیا که آینه صافیست جام را

         تو دانى كه با سلم و تور سترگ            چه آمد از ان تيغ زن پير گرگ‏

         نيا زادشم شاه توران سپاه            كه ترگش همى سود بر چرخ و ماه‏

         ازين در سخن هيچ گونه نراند            بآرام بر نامه كين نخواند

         اگر ما نشوريم بهتر بود            كزين جنبش آشوب كشور بود

         پسر را چنين داد پاسخ پشنگ            كه افراسياب آن دلاور نهنگ‏

         يكى نرّه شيرست روز شكار            يكى پيل جنگى گه كارزار

         ترا نيز با او ببايد شدن            بهر بيش و كم راى فرّخ زدن‏

  دیوان حافظ - خواب آن نرگس فتان تو بی چیزی نیست

         نبيره كه كين نيا را نجست            سزد گر نخوانى نژادش درست‏

         چو از دامن ابر چين كم شود            بيابان ز باران پر از نم شود

         چراگاه اسپان شود كوه و دشت            گياها ز يال يلان بر گذشت‏

         جهان سربسر سبز گردد ز خويد            بهامون سراپرده بايد كشيد

         سپه را همه سوى آمل براند            دلى شاد بر سبزه و گل براند

         دهستان و گرگان همه زير نعل            بكوبيد و ز خون كنيد آب لعل‏

         منوچهر از آن جايگه جنگجوى            بكينه سوى تور بنهاد روى‏

  دیوان حافظ - دل ما به دور رویت ز چمن فراغ دارد

         بكوشيد با قارن رزم زن            دگر گرد گرشاسپ زان انجمن‏

         مگر دست يابيد بر دشت كين            برين دو سرافراز ايران زمين‏

         روان نياگان ما خوش كنيد            دل بدسگالان پر آتش كنيد

         چنين گفت با نامور نامجوى            كه من خون بكين اندر آرم بجوى‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

چون خاک در هوای تو از پا فتاده‌ام
چون اشک در قفای تو با سر دویده‌ام
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گرداننده

(گَ نَ دِ) (ص فا.) کسی که اداره کارها را به عهده دارد.

گرداگرد

(گَ گَ) (ص مر.) همیشه گردنده.

گرداگرد

(گِ گِ) (اِ مر.) اطراف، پیرامون.

گردباد

(گِ) (اِ.) بادی باحرکت چرخشی توأم رو به جلو و رو به بالا.

گردبان

(گَ) (اِ.) کوهان شتر.

گردبر

(گِ بُ) (ص فا.) = گردبرنده:
۱- افزار نجاران که بدان چوب‌ها را سوراخ کنند.
۲- مثقب، بیرم، برماه.
۳- دست افزاری که چرم - دوزان خیمه را بدان سوراخ کنند تا طناب از آن بگذرد.

گردسوز

(گِ) (اِمر.) نوعی چراغ نفتی.

گردش

(گَ دِ) (اِمص.)
۱- گردیدن، دور زدن.
۲- حرکت.
۳- تحول.
۴- پیچ و خم، چین و شکن.
۵- جابه جایی.
۶- رفتن به جایی برای هواخوری و تفریح یا تماشا.

گردشگاه

(~.) (اِمر.) جای تفریح و گردش.

گردشگر

(~. گَ) (اِ.) کسی که برای گردش و تماشای دیدنی‌ها به جایی سفر کند، سیاح، توریست.

گردشگری

(~. گَ) (حامص.) سفر کردن به کشورها و جاهای مختلف برای دیدن و تماشا کردن و تفریح و... ، توریسم.

گردل

(گِ دِ) (ص.) (عا.)
۱- خرد.
۲- آهسته. ؛ ~. ~ راه رفتن (کن.) خرامان و خوش طبع و مطبوع راه رفتن.

گردماه

(گِ) (اِمر.)
۱- قمر در شب‌های سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم که مدور باشد.
۲- ماه شب چهاردهم، بدر (خصوصاً).

گردمشت

(گِ مُ) (ص مر.)
۱- مُشت، پنجه جمع شده.
۲- قبضه، قبضه کمان.

گردن

(گَ دَ) (اِ.)
۱- بخشی از بدن جانداران که سر را به تنه وصل می‌کند.
۲- بخش باریکی که بدنه ظرفی را به دهانه آن متصل می‌کند. ؛ ~ از مو نازک تر کنایه از: اظهار عجز و غالباً در قبولِ ...

گردن افراز

(گَ دَ. اَ) (ص فا.)
۱- متکبر، خودپسند.
۲- گردنکش، عاصی.
۳- نیرومند، قوی.

گردن افراشتن

(~. اَ تَ) (مص ل.) طغیان کردن، سرکشی.

گردن برده

(گَ دَ. بُ دِ) (ص مر.) عاصی، غیرمنقاد؛ مق. گردن داده.

گردن بند

(~. بَ) (اِ.) پیرایه‌ای معمولاً از سنگ‌ها یا فلزهای قیمتی که آن را خانم‌ها به گردن می‌آویزند، گلوبند.

گردن تافتن

(~. تَ) (مص ل.) سرباز زدن، اعراض، سرپیچی.


دیدگاهتان را بنویسید