شاهنامه فردوسی – آمدن كى ‏قباد به استخر پارس

آمدن كى‏ قباد به استخر پارس

          و زانجا سوى پارس اندر كشيد            كه در پارس بد گنجها را كليد

         نشستنگه آن گه باسطخر بود            كيان را بدان جايگه فخر بود

         جهانى سوى او نهادند روى            كه او بود سالار ديهيم جوى‏

         بتخت كيان اندر آورد پاى            بداد و به آيين فرخنده راى‏

         چنين گفت با نامور مهتران            كه گيتى مرا از كران تا كران‏

         اگر پيل با پشّه كين آورد            همه رخنه در داد و دين آورد

         نخواهم بگيتى جز از راستى            كه خشم خدا آورد كاستى‏

  دیوان حافظ - صوفی نهاد دام و سر حقه باز کرد

         تن آسانى از درد رنج منست            كجا خاك و آبست گنج منست‏

         سپاهى و شهرى همه يك سرند            همه پادشاهى مرا لشكرند

         همه در پناه جهاندار بيد            خردمند بيد و بى‏آزار بيد

         هر آن كس كه دارد خوريد و دهيد            سپاسى ز خوردن بمن بر نهيد

         هر آن كس كجا بازماند ز خورد            ندارد همى توشه كاركرد

         چراگاه‏شان بارگاه منست            هر آن كس كه اندر سپاه منست‏

         و زان رفته نام آوران ياد كرد            بداد و دهش گيتى آباد كرد

         برين گونه صد سال شادان بزيست            نگر تا چنين در جهان شاه كيست‏

  شاهنامه فردوسی - پاسخ نامه سام از منوچهر

         پسر بد مر او را خردمند چار            كه بودند زو در جهان يادگار

         نخستين چو كاؤس با آفرين            كى آرش دوم و دگر كى پشين‏

         چهارم كجا آرشش بود نام            سپردند گيتى به آرام و كام‏

         چو صد سال بگذشت با تاج و تخت            سرانجام تاب اندر آمد ببخت‏

         چو دانست كامد بنزديك مرگ            بپژمرد خواهد همى سبز برگ‏

         سر ماه كاؤس كى را بخواند            ز داد و دهش چند با او براند

         بدو گفت ما برنهاديم رخت            تو بسپار تابوت و بر دار تخت‏

  دیوان حافظ - مرا به رندی و عشق آن فضول عیب کند

         چنانم كه گويى ز البرز كوه            كنون آمدم شادمان با گروه‏

         چو بختى كه بى‏آگهى بگذرد            پرستنده او ندارد خرد

         تو گر دادگر باشى و پاك دين            ز هر كس نيابى بجز آفرين‏

         و گر آز گيرد سرت را بدام            بر آرى يكى تيغ تيز از نيام‏

         بگفت اين و شد زين جهان فراخ            گزين كرد صندوق بر جاى كاخ‏

         بسر شد كنون قصّه كى‏قباد            ز كاؤس بايد سخن كرد ياد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

چو دل در زلف تو بسته‌ست حافظ
بدین سان کار او در پا میفکن
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید