شاهنامه فردوسی – آمدن سام به ديدن رستم

آمدن سام به ديدن رستم

          چو آگاهى آمد بسام دلير            كه شد پور دستان همانند شير

         كس اندر جهان كودك نارسيد            بدين شير مردى و گردى نديد

         بجنبيد مر سام را دل ز جاى            بديدار آن كودك آمدش راى‏

         سپه را بسالار لشكر سپرد            برفت و جهان ديدگان را ببرد

         چو مهرش سوى پور دستان كشيد            سپه را سوى زاولستان كشيد

         چو زال آگهى يافت بر بست كوس            ز لشكر زمين گشت چون آبنوس‏

         خود و گرد مهراب كابل خداى            پذيره شدن را نهادند راى‏

  دیوان حافظ - تویی که بر سر خوبان کشوری چون تاج

         بزد مهره در جام و برخاست غو            بر آمد ز هر دو سپه دار و رو

         يكى لشكر از كوه تا كوه مرد            زمين قيرگون و هوا لاژورد

         خروشيدن تازى اسپان و پيل            همى رفت آواز تا چند ميل‏

         يكى ژنده پيلى بياراستند            برو تخت زرّين بپيراستند

         نشست از بر تخت زر پور زال            ابا بازوى شير و با كتف و يال‏

         بسر برش تاج و كمر بر ميان            سپر پيش و در دست گرز گران‏

         چو از دور سام يل آمد پديد            سپه بر دو رويه رده بر كشيد

  دیوان حافظ - ساقی بیا که یار ز رخ پرده برگرفت

         فرود آمد از باره مهراب و زال            بزرگان كه بودند بسيار سال‏

         يكايك نهادند سر بر زمين            ابر سام يل خواندند آفرين‏

         چو گل چهره سام يل بشكفيد            چو بر پيل بر بچّه شير ديد

         چنان همش بر پيل پيش آوريد            نگه كرد و با تاج و تختش بديد

         يكى آفرين كرد سام دلير            كه تهما هژبرا بزى شاد دير

         ببوسيد رستمش تخت اى شگفت            نيا را يكى نو ستايش گرفت‏

         كه اى پهلوان جهان شاد باش            ز شاخ توام من تو بنياد باش‏

  شاهنامه فردوسی - پيروز نامه منوچهر نزد فريدون

         يكى بنده‏ام نامور سام را            نشايم خور و خواب و آرام را

         همى پشت زين خواهم و درع و خود            همى تير ناوك فرستم درود

         بچهر تو ماند همى چهره‏ام            چو آن تو باشد مگر زهره‏ام‏

         و زان پس فرود آمد از پيل مست            سپهدار بگرفت دستش بدست‏

         همى بر سر و چشم او داد بوس            فرو ماند پيلان و آواى كوس‏

         سوى كاخ از ان پس نهادند روى            همه راه شادان و با گفت و گوى‏

         همه كاخها تخت زرّين نهاد            نشستند و خوردند و بودند شاد

  دیوان حافظ - پیش از اینت بیش از این اندیشه عشاق بود

         بر آمد برين بر يكى ماهيان            برنجى نبستند هرگز ميان‏

         بخوردند باده بآواى رود            همى گفت هر يك بنوبت سرود

         بيك گوشه تخت دستان نشست            دگر گوشه رستمش گرزى بدست‏

          بپيش اندرون سام گيهان‏گشاى            فرو هشته از تاج پرّ هماى‏

         ز رستم همى در شگفتى بماند            برو هر زمان نام يزدان بخواند

         بدان بازوى و يال و آن پشت و شاخ            ميان چون قلم سينه و بر فراخ‏

         دو رانش چو ران هيونان ستبر            دل شير نر دارد و زور ببر

         بدين خوب‏روئى و اين فرّ و يال            ندارد كس از پهلوانان همال‏

  دیوان حافظ - بلبلی خون دلی خورد و گلی حاصل کرد

         بدين شادمانى كنون مى خوريم            بمى جان اندوه را بشكريم‏

         بزال آنگهى گفت تا صد نژاد            بپرسى كس اين را ندارد بياد

         كه كودك ز پهلو برون آورند            بدين نيكوئى چاره چون آورند

         بسيمرغ بادا هزار آفرين            كه ايزد و را ره نمود اندرين‏

         كه گيتى سپنجست پر آى و رو            كهن شد يكى ديگر آرند نو

         بمى دست بردند و مستان شدند            ز رستم سوى ياد دستان شدند

         همى خورد مهراب چندان نبيد            كه چون خويشتن كس بگيتى نديد

         همى گفت ننديشم از زال زر            نه از سام و نز شاه با تاج و فر

  دیوان حافظ - بنفشه دوش به گل گفت و خوش نشانی داد

         من و رستم و اسب شبديز و تيغ            نيارد برو سايه گسترد ميغ‏

         كنم زنده آيين ضحاك را            بپى مشك سارا كنم خاك را

         پر از خنده گشته لب زال و سام            ز گفتار مهراب دل شادكام‏

         سر ماه نو هرمز مهر ماه            بران تخت فرخنده بگزيد راه‏

         بسازيد سام و برون شد بدر            يكى منزلى زال شد با پدر

         همى رفت بر پيل رستم دژم            بپدرود كردن نيا را بهم‏

         چنين گفت مر زال را كاى پسر            نگر تا نباشى جز از دادگر

  شاهنامه فردوسی - گرفتار شدن نوذر به دست افراسياب

         بفرمان شاهان دل آراسته            خرد را گزين كرده بر خواسته‏

         همه ساله بر بسته دست از بدى            همه روز جسته ره ايزدى‏

         چنان دان كه بر كس نماند جهان            يكى بايدت آشكار و نهان‏

         برين پند من باش و مگذر ازين            بجز بر ره راست مسپر زمين‏

         كه من در دل ايدون گمانم همى            كه آمد بتنگى زمانم همى‏

         دو فرزند را كرد پدرود و گفت            كه اين پندها را نبايد نهفت‏

         بر آمد ز درگاه زخم دراى            ز پيلان خروشيدن كرّ ناى‏

  شاهنامه فردوسی - بند كردن فريدون ضحاك را

         سپهبد سوى باختر كرد روى            زبان گرم گوى و دل آزرم جوى‏

         برفتند با او دو فرزند او            پر از آب رخ دل پر از پند او

         دو منزل برفتند و گشتند باز            كشيد آن سپهبد براه دراز

         زان روى زال سپهبد براه            سوى سيستان باز برد آن سپاه‏

         شب و روز با رستم شير مرد            همى كرد شادى و هم باده خورد

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

ساختم با آتش دل لاله زاری شد مرا
سوختم خار تعلق نوبهاری شد مرا
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آیینه بندان

(~. بَ)(اِمر.)آراستن در و دیوار خانه با نهادن آیینه‌های بسیار بر آن. آیینه - بندی نیز گویند.

آیینه خانه

(~. نِ) (اِمر.)اتاقی که آن را آیینه - کاری کرده باشند.

آیینه دار

(~.) (ص مر.)
۱- کسی که آیینه را در پیش عروس یا هر کس دیگر نگه دارد تا خود را در آن ببیند.
۲- سلمانی، آرایشگر.

آیینه دق

(~ء دِ) (اِمر.)
۱- آیینه‌ای که چهره انسان را زرد و نحیف نشان دهد.
۲- کنایه از: آدم عبوس و ترشرو.

آیینه سکندر

(~ء س ِ کَ دَ) (اِمر.) آیینه‌ای که ارسطو برای اسکندر ساخت و آن را بالای مناره اسکندریه نصب کرده بودند.

آیینه پیل

(~ء) (اِمر.)
۱- طبل یا دُهُل بزرگ که آن را بر پیل می‌نواختند.
۲- جرس و زنگی که بر پیل می‌آویختند.

آیینه کاری

(~.) (حامص.) (اِمر.) نوعی تزیین داخلی ساختمان، با چسباندن قطعه‌های کوچک آیینه به شکل‌های هندسی و گل و بته‌های مختلف.

آیینه کسی بودن

(~ء کَ. دَ) (مص ل.) به طور محض در همه حرکات مقلد کسی بودن و از خود ابتکاری نداشتن.

آییژ

(اِ.) شراره، شرر آتش.

ا

[ اَ ] (پیشوند) همزه ٔمفتوحه در زبانهای باستانی ما علامت سلب و نفی بوده

ائمه

(اَ ئِ مِّ) [ ع. ائمه ] (اِ.) جِ امام ؛ پیشوایان، سران. ؛~ اطهار امامان شیعه. ؛~ جماعت پیش نمازان. ؛~ُالاسماء هفت اسم اول خداوند که «اسماء الهی» نامیده می‌شوند و عبارتند از: حی، ...

اب

( اَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- پدر، ج. آباء.
۲- کشیش.

ابا

( اَ) [ په. ] (حر اض.) با، همراه.

ابا

( ~.) [ ع. ] (اِ.) پدر.

ابا

(اَ یا اِ) [ په. ] (اِ.) = وا: آش. به حذف همزه نیز خوانده می‌شود مانند: جوجه با، شوربا.

ابا

(اِ) [ ع. ]
۱- (مص ل.) سرباز زدن، سر - پیچیدن.
۲- خودداری کردن.
۳- (اِمص.) سرکشی، نافرمانی.
۴- نخوت، تکبر.

ابا داشتن

(اِ. تَ) [ ع - فا. ] (مص ل.) امتناع ورزیدن.

ابا کردن

(اِ. کَ دَ) [ ع - فا. ] (مص ل.) سرباز زدن، امتناع کردن.

ابابیل

(اَ) [ ع. ] (اِ.)۱ - دسته‌های پراکنده، دسته - دسته، گروه مرغان.
۲- پرستوها، چلچله‌ها.

اباتت

(اِ تَ) [ ع. اباته ] (مص ل.) = اباته: شب را در جایی گذراندن، شب را در جایی به سر بردن، بیتوته کردن.


دیدگاهتان را بنویسید