شاهنامه فردوسی – آمدن زال به نزد مهراب كابلى

آمدن زال به نزد مهراب كابلى

      

          چنان بد كه روزى چنان كرد راى            كه در پادشاهى بجنبد ز جاى‏

         برون رفت با ويژه گردان خويش            كه با او يكى بودشان راى و كيش‏

         سوى كشور هندوان كرد راى            سوى كابل و دنبر و مرغ و ماى‏

         بهر جايگاهى بياراستى            مى و رود و رامشگران خواستى‏

         گشاده در گنج و افگنده رنج            بر آيين و رسم سراى سپنج‏

         ز زابل بكابل رسيد آن زمان            گرازان و خندان و دل شادمان‏

         يكى پادشا بود مهراب نام            زبردست با گنج و گسترده كام‏

  شاهنامه فردوسی - پند دادن زال كاوس را

         ببالا بكردار آزاده سرو            برخ چون بهار و برفتن تذرو

         دل بخردان داشت و مغز ردان            دو كتف يلان و هش موبدان‏

         ز ضحاك تازى گهر داشتى            بكابل همه بوم و بر داشتى‏

         همى داد هر سال مر سام ساو            كه با او برزمش نبود ايچ تاو

         چو آگه شد از كار دستان سام            ز كابل بيامد بهنگام بام‏

         ابا گنج و اسپان آراسته            غلامان و هر گونه خواسته‏

         ز دينار و ياقوت و مشك و عبير            ز ديباى زربفت و چينى حرير

  دیوان حافظ - اگر آن ترک شیرازی به‌‌ دست‌ آرد دل ما را

         يكى تاج با گوهر شاهوار            يكى طوق زرّين زبرجدنگار

         چو آمد بدستان سام آگهى            كه مهراب آمد بدين فرّهى

         پذيره شدش زال و بنواختش            بآيين يكى پايگه ساختش‏

         سوى تخت پيروزه باز آمدند            گشاده دل و بزم ساز آمدند

         يكى پهلوانى نهادند خوان            نشستند بر خوان با فرخان‏

         گسارنده مى مى‏آورد و جام            نگه كرد مهراب را پور سام‏

         خوش آمد هماناش ديدار او            دلش تيزتر گشت در كار او

         چو مهراب برخاست از خوان زال            نگه كرد زال اندر آن برز و يال‏

  شاهنامه فردوسی - بخش كردن فريدون جهان را بر پسران

         چنين گفت با مهتران زال زر            كه زيبنده‏تر زين كه بندد كمر

         يكى نامدار از ميان مهان            چنين گفت كاى پهلوان جهان‏

         پس پرده او يكى دخترست            كه رويش ز خورشيد روشن‏ترست‏

         ز سر تا بپايش بكردار عاج            برخ چون بهشت و ببالا چو ساج‏

         بران سفت سيمينش مشكين كمند            سرش گشته چون حلقه پاى‏بند

         رخانش چو گلنار و لب ناردان            ز سيمين برش رسته دو ناروان‏

         دو چشمش بسان دو نرگس بباغ            مژه تيرگى برده از پرّ زاغ‏

         دو ابرو بسان كمان طراز            برو توز پوشيده از مشك ناز

  دیوان حافظ - نفس باد صبا مشک‌فشان خواهد شد

         بهشتيست سرتاسر آراسته            پر آرايش و رامش و خواسته‏

         بر آورد مر زال را دل بجوش            چنان شد كزو رفت آرام و هوش‏

         شب آمد پر انديشه بنشست زال            بناديده بر گشت بى‏خورد و هال‏

         چو زد بر سر كوه بر تيغ شيد            چو ياقوت شد روى گيتى سپيد

         در بار بگشاد دستان سام            برفتند گردان بزرّين نيام‏

         در پهلوان را بياراستند            چو بالاى پر مايگان خواستند

         برون رفت مهراب كابل خداى            سوى خيمه زال زابل خداى‏

         چو آمد بنزديكى بارگاه            خروش آمد از در كه بگشاى راه‏

  دیوان حافظ - ای نسیم سحر آرامگه یار کجاست

         بر پهلوان اندرون رفت گو            بسان درختى پر از بار نو

         دل زال شد شاد و بنواختش            ازان انجمن سر بر افراختش‏

         بپرسيد كز من چه خواهى بخواه            ز تخت و ز مهر و ز تيغ و كلاه‏

         بدو گفت مهراب كاى پادشا            سر افراز و پيروز و فرمان‏روا

         مرا آرزو در زمانه يكيست            كه آن آرزو بر تو دشوار نيست‏

         كه آيى بشادى سوى خان من            چو خورشيد روشن كنى جان من‏

         چنين داد پاسخ كه اين راى نيست            بخان تو اندر مرا جاى نيست‏

  دیوان حافظ -  دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند

         نباشد بدين سام همداستان            همان شاه چون بشنود داستان‏]

         كه ما مى‏گساريم و مستان شويم            سوى خانه بت‏پرستان شويم‏

         جزان هر چه گويى تو پاسخ دهم            بديدار تو راى فرّخ نهم‏

         چو بشنيد مهراب كرد آفرين            بدل زال را خواند ناپاك دين‏

         خرامان برفت از بر تخت اوى            همى آفرين خواند بر بخت اوى‏

         چو دستان سام از پسش بنگريد            ستودش فراوان چنانچون سزيد

         از ان كو نه هم دين و هم راه بود            زبان از ستودنش كوتاه بود

         برو هيچكس چشم نگماشتند            مر او را ز ديوانگان داشتند

  شاهنامه فردوسی - گرفتار شدن نوذر به دست افراسياب

         چو روشن دل پهلوان را بدوى            چنان گرم ديدند با گفت و گوى‏

         مر او را ستودند يك يك مهان            همان كز پس پرده بودش نهان‏

         ز بالا و ديدار و آهستگى            ز بايستگى هم ز شايستگى‏

          دل زال يكباره ديوانه گشت            خرد دور شد عشق فرزانه گشت‏

         سپهدار تازى سر راستان            بگويد برين بر يكى داستان‏

         كه تا زنده‏ام چرمه جفت منست            خم چرخ گردان نهفت منست‏

         عروسم نبايد كه رعنا شوم            بنزد خردمند رسوا شوم‏

         از انديشگان زال شد خسته دل            بر ان كار بنهاد پيوسته دل‏

  شاهنامه فردوسی - فرستادن فريدون جندل را به يمن

         همى بود پيچان دل از گفت گوى            مگر تيره گردد ازين آبروى‏

         همى گشت يك چند بر سر سپهر            دل زال آگنده يك سر بمهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

خوش بسوز از غمش ای شمع که اینک من نیز
هم بدین کار کمربسته و برخاسته‌ام
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یا کریم

(کَ) (اِ.) نوعی کبوتر که آوازش مانند تلفظ «یا کریم» است.

یائسه

(~.) [ ع. یائسه ] (ص.)
۱- یائس.
۲- زنی که دیگر عادت ماهانه نشود.

یائسگی

(ئِ س) [ ع - فا. ] (حامص.) پایان دوران تولیدمثل و قطع عادت ماهانه در زنان.

یاالله

(اَ لْ لا) [ ع. ] (ندا.)
۱- لفظی است که مردان هنگام ورود به خانه گویند، تا اگر زن نامحرم در خانه هست روی خود را بپوشاند.
۲- لفظی است که هنگام ورود شخص محترمی به مجلسی گویند و آن علامت ...

یاب

(ص.) نابود، ضایع، بیهوده.

یاب

(اِفا.) در ترکیب، به صورت مزید مؤخر به معنی یابنده آید: دیریاب، فلزیاب.

یابر

(ب) (اِ.) زمین یا دهی که پادشاه برای امرار معاش به کسی می‌داد.

یابس

(ب) [ ع. ] (اِفا.) خشک، سخت. ؛رطب و ~ به هم بافتن کنایه از: سخنان در هم و برهم و بی معنی گفتن.

یابنده

(بَ د) (اِفا.)
۱- دریابنده، درک کننده.
۲- پیدا کننده.

یابو

(اِ.)
۱- اسب باری، اسب بارکش.
۲- (عا.) نادان، نفهم. ؛ ~ برداشتن کسی کنایه از: مالی یا امتیازی به دست آوردن و خود را بزرگ پنداشتن.

یابیدن

(دَ) (مص م.) یافتن، پیدا کردن.

یاتاغان

[ تر. ] (اِ.)= یاتاقان. یاطاقان: وسیله‌ای فلزی یا لاستیکی یا چرمی، که از ساییده شدن بازوی چرخ خودرو جلوگیری می‌کند.

یاختن

(تَ)
۱- (مص م.) آختن، بیرون کشیدن.
۲- (مص ل.) قصد کردن.
۳- گراییدن، متمایل شدن.

یاخته

(تِ)
۱- (ص مف.) آخته، بیرون کشیده.
۲- (اِ.) سلول، سلول بدن موجودات زنده که دارای دو قسمت مهم سیتوپلاسم و هسته می‌باشد. یاخته‌ها در حقیقت کوچکترین قسمت ساختمانی موجود زنده هستند که دارای تمام خواص و تظاهرات حیاتی می‌باشند.

یاد

(اِ.)
۱- حافظه، ذهن.
۲- آموزش، تعلیم.
۳- بیداری.
۴- اندیشه، فکر.
۵- خاطر. ؛ ~ کسی دادن کسی را آموزس دادن.

یاد

(پس.) دارای معنی قبول فعل: بنیاد، فریاد، زامیاد.

یاد آمدن

(مَ دَ) (مص ل.) به خاطر آمدن.

یاد آوردن

(وَ دَ) (مص م.) به خاطر آوردن، متذکر کردن.

یاد دادن

(دَ) (مص م.) آموختن، آموزاندن.

یاد کردن

(کَ دَ) (مص م.)
۱- یادآوری کردن، به خاطر آوردن.
۲- (عا.) به دیدار کسی رفتن.


دیدگاهتان را بنویسید