شاهنامه فردوسی – آمدن تهمينه دختر شاه سمنگان به نزد رستم‏‏‏

آمدن تهمينه دختر شاه سمنگان به نزد رستم‏

          چو يك بهره از تيره شب در گذشت            شباهنگ بر چرخ گردان بگشت‏

         سخن گفتن آمد نهفته براز            در خوابگه نرم كردند باز

         يكى بنده شمعى معنبر بدست            خرامان بيامد ببالين مست‏

         پس پرده اندر يكى ماه روى            چو خورشيد تابان پر از رنگ و بوى‏

         دو ابرو كمان و دو گيسو كمند            ببالا بكردار سرو بلند

         روانش خرد بود و تن جان پاك            تو گفتى كه بهره ندارد ز خاك‏

         از او رستم شير دل خيره ماند            برو بر جهان آفرين را بخواند

  دیوان حافظ - خسروا گوی فلک در خم چوگان تو باد

         بپرسيد زو گفت نام تو چيست            چه جويى شب تيره كام تو چيست‏

         چنين داد پاسخ كه تهمينه‏ام            تو گويى كه از غم بدو نيمه‏ام‏

         يكى دخت شاه سمنگان منم            ز پشت هژبر و پلنگان منم‏

         بگيتى ز خوبان مرا جفت نيست            چو من زير چرخ كبود اندكيست‏

         كس از پرده بيرون نديدى مرا            نه هرگز كس آوا شنيدى مرا

         بكردار افسانه از هر كسى            شنيدم همى داستانت بسى‏

         كه از شير و ديو و نهنگ و پلنگ            نترسى و هستى چنين تيز چنگ‏

  دیوان حافظ - همای اوج سعادت به دام ما افتد

         شب تيره تنها بتوران شوى            بگردى بران مرز و هم نغنوى‏

         بتنها يكى گور بريان كنى            هوا را بشمشير گريان كنى‏

         هر آن كس كه گرز تو بيند بچنگ            بدرّد دل شير و چنگ پلنگ‏

         برهنه چو تيغ تو بيند عقاب            نيارد بنخچير كردن شتاب‏

         نشان كمند تو دارد هژبر            ز بيم سنان تو خون بارد ابر

         چو اين داستانها شنيدم ز تو            بسى لب بدندان گزيدم ز تو

         بجستم همى كفت و يال و برت            بدين شهر كرد ايزد آبشخورت‏

         تراام كنون گر بخواهى مرا            نبيند جزين مرغ و ماهى مرا

  شاهنامه فردوسی - هنر نمودن زال در پيش منوچهر

         يكى آنك بر تو چنين گشته‏ام            خرد را ز بهر هوا كشته‏ام‏

         و ديگر كه از تو مگر كردگار            نشاند يكى پورم اندر كنار

         مگر چون تو باشد بمردى و زور            سپهرش دهد بهره كيوان و هور

         سه ديگر كه اسپت بجاى آورم            سمنگان همه زير پاى آورم‏

         چو رستم بر انسان پرى چهره ديد            ز هر دانشى نزد او بهره ديد

         و ديگر كه از رخش داد آگهى            نديد ايچ فرجام جز فرّهى

         بفرمود تا موبدى پر هنر            بيايد بخواهد و را از پدر

  دیوان حافظ - دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند

         چو بشنيد شاه اين سخن شاد شد            بسان يكى سرو آزاد شد

         بدان پهلوان داد آن دخت خويش            بدان سان كه بودست آيين و كيش‏

         بخشنودى و راى و فرمان اوى            بخوبى بياراست پيمان اوى‏

         چو بسپرد دختر بدان پهلوان            همه شاد گشتند پير و جوان‏

         ز شادى بسى زر بر افشاندند            ابر پهلوان آفرين خواندند

         كه اين ماه نو بر تو فرخنده باد            سر بدسگالان تو كنده باد

         چو انباز او گشت با او براز            ببود آن شب تيره دير و دراز

  دیوان حافظ - دل از من برد و روی از من نهان کرد

         چو خورشيد تابان ز چرخ بلند            همى خواست افگند رخشان كمند

         ببازوى رستم يكى مهره بود            كه آن مهره اندر جهان شهره بود

         بدو داد و گفتش كه اين را بدار            اگر دختر آرد ترا روزگار

         بگير و بگيسوى او بر بدوز            بنيك اختر و فال گيتى فروز

         ور ايدونك آيد ز اختر پسر            ببندش ببازو نشان پدر

         ببالاى سام نريمان بود            بمردى و خوى كريمان بود

         فرود آرد از ابر پرّان عقاب            نتابد بتندى بر او آفتاب‏

         همى بود آن شب بر ماه روى            همى گفت از هر سخن پيش اوى‏

  شاهنامه فردوسی - گفتار اندر مردن فريدون

         چو خورشيد رخشنده شد بر سپهر            بياراست روى زمين را بمهر

         بپدرود كردن گرفتش ببر            بسى بوسه دادش بچشم و بسر

         پرى چهره گريان ازو بازگشت            ابا انده و درد انباز گشت‏

         بر رستم آمد گرانمايه شاه            بپرسيدش از خواب و آرامگاه‏

         چو اين گفته شد مژده دادش برخش            برو شادمان شد دل تاج بخش‏

         بيامد بماليد و زين بر نهاد            شد از رخش رخشان و از شاه شاد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

در بوستان حریفان مانند لاله و گل
هر یک گرفته جامی بر یاد روی یاری
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گش

(گُ) (اِ.) هر یک از اخلاط چهارگانه صفرا، بلغم، خون، سودا.

گش

(گَ) (ص.) = کش: خوش، خوب، با ناز و تکبر، نازنین.

گش

(گِ) (اِ.) دل، قلب.

گشاد

(گُ)
۱- (ص.) پهن، فراخ. مق تنگ.
۲- دارای پهنا، قطر، گنجایش، ظرفیت یا وسعت بیش از حد معمول.
۳- (اِمص.) رها کردن تیر از شست.
۴- فتح، تسخیر.
۵- گشایش.
۶- حمله.
۷- (ق.) با فاصله از یکدیگر.
۸- (عا.) آن ...

گشادبازی

(~.) (اِ.) وضع یا عمل نسنجیده و همراه با بی احتیاطی، به ویژه بی حساب و کتاب خرج کردن و حساب دخل و خرج و سود و زیان خود را نداشتن.

گشادن

(گُ دَ)
۱- (مص م.) آزاد کردن، باز کردن.
۲- فتح کردن.
۳- جدا کردن.
۴- چاره کردن، حل کردن.
۵- روان کردن، جاری ساختن.
۶- گشودن یا گشوده شدن.
۷- خلاص کردن، رها کردن.
۸- شاد کردن.
۹- روان کردن (شکم و مانند آن).
۱۰ - راست شدن، ...

گشادنامه

(گُ. مِ) (اِمر.)
۱- فرمان پادشاهان.
۲- دیباچه کتاب.

گشاده

دست (~. دَ) (ص مر.) بخشنده، جوانمرد.

گشاده

(گُ دِ) (ص مف.)
۱- باز شده، مفتوح.
۲- فتح شده.
۳- جاری کرده، روان ساخته.
۴- شاد کرده.

گشاده دل

(~. دِ) (ص مر.) بشاش، جوانمرد.

گشاده رویی

(~.) (حامص.) خوشرویی، بشاشت.

گشاده زبان

(~. زَ) (ص.) خوش بیان.

گشاده شدن

(~. شُ دَ) (مص ل.) باز شدن، رها شدن.

گشاده میان

(~.) (ق.) بدون آمادگی، مقابل بسته میان.

گشاده کار

(~.) (ص مر.) کسی که در انجام کارها جسور است.

گشایش

(گُ یِ) (حامص.) گشودن، فتح.

گشاینده

(گُ یَ دِ) (ص فا.)
۱- باز کننده.
۲- فاتح.

گشت

(گَ) (مص مر. اِمص.)
۱- سیر و سیاحت.
۲- گردیدن، گشتن.
۳- گردش در شب جهت پاسبانی.
۴- تفرج، تماشا.
۵- جست و جو، تفحص.
۶- تغیر، تبدل.
۷- محو.

گشت

(گِ) (ق.) همه، همگی، کلاً.

گشت زدن

(گَ. زَ دَ) (مص ل.) سیر کردن، گردیدن، گردش کردن.


دیدگاهتان را بنویسید