شاهنامه فردوسی – آشتى خواستن پشنگ از كى‏ قباد

آشتى خواستن پشنگ از كى‏ قباد

          سپهدار تركان دو ديده پر آب            شگفتى فرو ماند ز افراسياب‏

         يكى مرد با هوش را برگزيد            فرسته بايران چنانچون سزيد

         يكى نامه بنوشت ار تنگ‏وار            برو كرده صد گونه رنگ و نگار

         بنام خداوند خورشيد و ماه            كه او داد بر آفرين دستگاه‏

         وزو بر روان فريدون درود            كزو دارد اين تخم ما تار و پود

         گر از تور بر ايرج نيك بخت            بد آمد پديد از پى تاج و تخت‏

         بران بر همى راند بايد سخن            ببايد كه پيوند ماند ببن‏

  دیوان حافظ - جز آستان توام در جهان پناهی نیست

         گر اين كينه از ايرج آمد پديد            منوچهر سرتاسر آن كين كشيد

         بران هم كه كرد آفريدون نخست            كجا راستى را ببخشش بجست‏

         سزد گر برانيم دل هم بران            نگرديم از آيين و راه سران‏

         ز جيحون و تا ماورالنّهر بر            كه جيحون ميانچيست اندر گذر

         بر و بوم ما بود هنگام شاه            نكردى بران مرز ايرج نگاه‏

         همان بخش ايرج ز ايران زمين            بداد آفريدون و كرد آفرين‏

         ازان گر بگرديم و جنگ آوريم            جهان بر دل خويش تنگ آوريم‏

         بود زخم شمشير و خشم خداى            نيابيم بهره بهر دو سراى‏

  شاهنامه فردوسی - تاختن سهراب بر سپاه كاوس

         و گر همچنان چون فريدون گرد            بتور و بسلم و به ايرج سپرد

         ببخشيم و زان پس نجوييم كين            كه چندين بلا خود نيرزد زمين‏

         سراينده از سال چون برف گشت            ز خون كيان خاك شنگرف گشت‏

         سرانجام هم جز ببالاى خويش            نيابد كسى بهره از جاى خويش‏

         بمانيم روز پسين زير خاك            سراپاى كرباس و جاى مغاك‏

         و گر آزمنديست و اندوه و رنج            شدن تنگ دل در سراى سپنج‏

         مگر رام گردد برين كى‏قباد            سر مرد بخرد نگردد ز داد

         كس از ما نبينند جيحون بخواب            و ز ايران نيايند ازين روى آب‏

  شاهنامه فردوسی - گريختن افراسياب از رزمگاه‏‏‏

         مگر با درود و سلام و پيام            دو كشور شود زين سخن شادكام‏

         چو نامه بمهر اندر آورد شاه            فرستاد نزديك ايران سپاه‏

         ببردند نامه بر كى‏قباد            سخن نيز ازين گونه كردند ياد

         چنين داد پاسخ كه دانى درست            كه از ما نبد پيش دستى نخست‏

         ز تور اندر آمد نخستين ستم            كه شاهى چو ايرج شد از تخت كم‏

         بدين روزگار اندر افراسياب            بيامد بتيزى و بگذاشت آب‏

         شنيدى كه با شاه نوذر چه كرد            دل دام و دد شد پر از داغ و درد

  دیوان حافظ - آن پیک نامور که رسید از دیار دوست

         ز كينه باغريرث پر خرد            نه آن كرد كز مردمى در خورد

         ز كردار بد گر پشيمان شويد            بنوّى ز سر باز پيمان شويد

         مرا نيست از كينه و آز رنج            بسيچيده‏ام در سراى سپنج‏

         شما را سپردم ازان روى آب            مگر يابد آرامش افراسياب‏

         بنوّى يكى باز پيمان نوشت            بباغ بزرگى درختى بكشت‏

         فرستاده آمد بسان پلنگ            رسانيد نامه بنزد پشنگ‏

         بنه بر نهاد و سپه را براند            همى گرد بر آسمان بر فشاند

         ز جيحون گذر كرد مانند باد            و زان آگهى شد بر كى ‏قباد

  دیوان حافظ - زاهد خلوت‌نشین دوش به میخانه شد

         كه دشمن شد از پيش بى‏كارزار            بدان گشت شادان دل شهريار

         بدو گفت رستم كه اى شهريار            مجو آشتى در گه كارزار

         نبد پيشتر آشتى را نشان            بدين روز گرز من آوردشان‏

         چنين گفت با نامور كى‏قباد            كه چيزى نديدم نكوتر ز داد

         نبيره فريدون فرخ پشنگ            بسيرى همى سر بپيچد ز جنگ‏

         سزد گر هر آن كس كه دارد خرد            بكژّى و ناراستى ننگرد

         ز زاولستان تا بدرياى سند            نوشتيم عهدى ترا بر پرند

         سر تخت با افسر نيمروز            بدار و همى باش گيتى فروز

  دیوان حافظ - ای هدهد صبا به سبا می‌فرستمت

         وزين روى كابل بمهراب ده            سراسر سنانت بزهراب ده‏

         كجا پادشاهيست بى‏جنگ نيست            و گر چند روى زمين تنگ نيست‏

         سرش را بياراست با تاج زر            همان گردگاهش بزرّين كمر

         ز يك روى گيتى مرو را سپرد            ببوسيد روى زمين مرد گرد

         ازان پس چنين گفت فرّخ قباد            كه بى‏زال تخت بزرگى مباد

         بيك موى دستان نيرزد جهان            كه او ماندمان يادگار از مهان‏

         يكى جامه شهريارى بزر            ز ياقوت و پيروزه تاج و كمر

         نهادند مهد از بر پنج پيل            ز پيروزه رخشان بكردار نيل‏

  شاهنامه فردوسی - نامه نوشتن زال نزديك سام نمودن چگونگى كار

         بگسترد زربفت بر مهد بر            يكى گنج كش كس ندانست مر

         فرستاد نزديك دستان سام            كه خلعت مرا زين فزون بود كام‏

         اگر باشدم زندگانى دراز            ترا دارم اندر جهان بى‏ نياز

         همان قارن نيو و كشواد را            چو برزين و خرّاد پولاد را

         برافگند خلعت چنانچون سزيد            كسى را كه خلعت سزاوار ديد

         درم داد و دينار و تيغ و سپر            كرا در خور آمد كلاه و كمر

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

ببر ز خلق و چو عنقا قیاس کار بگیر
که صیت گوشه نشینان ز قاف تا قاف است
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

ابعاد

(اِ) [ ع. ]
۱- (مص م.) دور کردن، راندن.
۲- (مص ل.) دور رفتن.

ابعار

(اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ بعر؛ پشکل‌ها، سرگین‌ها.

ابعاض

(اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ بعض ؛ پاره‌ها، طایفه‌ها، افراد.

ابعد

(اَ عَ) [ ع. ] (ص.)
۱- دورتر، بعیدتر.
۲- خویش دور، بیگانه.
۳- خیانت گر، خائن.
۴- خیر، فایده. ج. اباعد.

ابغاض

(اِ) [ ع. ] (مص ل.)کینه ورزیدن، دشمنی کردن.

ابقاء

(اِ) [ ع. ] (مص م.)
۱- باقی گذاشتن ؛ به جای ماندن چیزی را، زنده داشتن.
۲- رعایت، مرحمت کردن.
۳- اصلاح کردن میان قومی.

ابقر

(اَ قَ) (اِ.) شوره.

ابل

(اِ بِ) [ ع. ] (اِ.) شُتر.

ابل

(اَ بُ) (عا.)
۱- مخفف ابوالفتح، ابوالقاسم و مانند آن‌ها.۲ - نره، احلیل (در تداول لات‌ها).

ابلاء

( اِ) [ ع. ] (مص ل.)
۱- عذر خود را بیان کردن.
۲- سوگند خوردن.
۳- ادا کردن.
۴- پذیرفتن.

ابلاغ

( اِ) [ ع. ] (مص م.)رسانیدن ج. ابلاغات.

ابلاغیه

(اِ یِّ یا یَُ) [ ع. ] (اِ.) ورقه‌ای که از طرف مقامات ذی صلاحیت صادر شود و مطلبی را ابلاغ کنند.

ابلغ

(اَ لَ) [ ع. ] (ص تف.) بلیغ تر، رساتر.

ابلق

(اَ لَ) [ ع. ] (ص.)
۱- دو رنگ.
۲- پیس، پیسه، سیاه و سفید.
۳- مجازاً روزگار، زمانه. ابلک هم گویند.

ابلق چشم

(~. چَ) [ ع - فا. ] (ص مر.) کسی که چشمش سیاه و سفید باشد.

ابله

(اَ لَ) [ ع. ] (ص.) کم خرد، نادان، ناآگاه، پَپَه، پخمه.

ابله گونه

(اَ لَ. نِ) (ص مر.) ساده لوح، پخمه.

ابلهانه

(اَ لَ نِ) [ ع - فا. ] (ص. ق.)از روی نادانی و نابخردی و حماقت.

ابلهی

(اَ لَ) [ ع - فا. ] (حامص.) بلاهت، ساده لوحی، کم خردی، نادانی.

ابلوج

(اِ) [ معر. ] (اِ.) قند سفید، شکر سفید.


دیدگاهتان را بنویسید