شاهنامه فردوسی – آشتى خواستن پشنگ از كى‏ قباد

آشتى خواستن پشنگ از كى‏ قباد

          سپهدار تركان دو ديده پر آب            شگفتى فرو ماند ز افراسياب‏

         يكى مرد با هوش را برگزيد            فرسته بايران چنانچون سزيد

         يكى نامه بنوشت ار تنگ‏وار            برو كرده صد گونه رنگ و نگار

         بنام خداوند خورشيد و ماه            كه او داد بر آفرين دستگاه‏

         وزو بر روان فريدون درود            كزو دارد اين تخم ما تار و پود

         گر از تور بر ايرج نيك بخت            بد آمد پديد از پى تاج و تخت‏

         بران بر همى راند بايد سخن            ببايد كه پيوند ماند ببن‏

  دیوان حافظ - تویی که بر سر خوبان کشوری چون تاج

         گر اين كينه از ايرج آمد پديد            منوچهر سرتاسر آن كين كشيد

         بران هم كه كرد آفريدون نخست            كجا راستى را ببخشش بجست‏

         سزد گر برانيم دل هم بران            نگرديم از آيين و راه سران‏

         ز جيحون و تا ماورالنّهر بر            كه جيحون ميانچيست اندر گذر

         بر و بوم ما بود هنگام شاه            نكردى بران مرز ايرج نگاه‏

         همان بخش ايرج ز ايران زمين            بداد آفريدون و كرد آفرين‏

         ازان گر بگرديم و جنگ آوريم            جهان بر دل خويش تنگ آوريم‏

         بود زخم شمشير و خشم خداى            نيابيم بهره بهر دو سراى‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن كاوس به مازندران

         و گر همچنان چون فريدون گرد            بتور و بسلم و به ايرج سپرد

         ببخشيم و زان پس نجوييم كين            كه چندين بلا خود نيرزد زمين‏

         سراينده از سال چون برف گشت            ز خون كيان خاك شنگرف گشت‏

         سرانجام هم جز ببالاى خويش            نيابد كسى بهره از جاى خويش‏

         بمانيم روز پسين زير خاك            سراپاى كرباس و جاى مغاك‏

         و گر آزمنديست و اندوه و رنج            شدن تنگ دل در سراى سپنج‏

         مگر رام گردد برين كى‏قباد            سر مرد بخرد نگردد ز داد

         كس از ما نبينند جيحون بخواب            و ز ايران نيايند ازين روى آب‏

  شاهنامه فردوسی - آمدن زال با نامه سام نزد منوچهر

         مگر با درود و سلام و پيام            دو كشور شود زين سخن شادكام‏

         چو نامه بمهر اندر آورد شاه            فرستاد نزديك ايران سپاه‏

         ببردند نامه بر كى‏قباد            سخن نيز ازين گونه كردند ياد

         چنين داد پاسخ كه دانى درست            كه از ما نبد پيش دستى نخست‏

         ز تور اندر آمد نخستين ستم            كه شاهى چو ايرج شد از تخت كم‏

         بدين روزگار اندر افراسياب            بيامد بتيزى و بگذاشت آب‏

         شنيدى كه با شاه نوذر چه كرد            دل دام و دد شد پر از داغ و درد

  شاهنامه فردوسی - آفرینش مردم

         ز كينه باغريرث پر خرد            نه آن كرد كز مردمى در خورد

         ز كردار بد گر پشيمان شويد            بنوّى ز سر باز پيمان شويد

         مرا نيست از كينه و آز رنج            بسيچيده‏ام در سراى سپنج‏

         شما را سپردم ازان روى آب            مگر يابد آرامش افراسياب‏

         بنوّى يكى باز پيمان نوشت            بباغ بزرگى درختى بكشت‏

         فرستاده آمد بسان پلنگ            رسانيد نامه بنزد پشنگ‏

         بنه بر نهاد و سپه را براند            همى گرد بر آسمان بر فشاند

         ز جيحون گذر كرد مانند باد            و زان آگهى شد بر كى ‏قباد

  شاهنامه فردوسی - پادشاهى گرشاسپ

         كه دشمن شد از پيش بى‏كارزار            بدان گشت شادان دل شهريار

         بدو گفت رستم كه اى شهريار            مجو آشتى در گه كارزار

         نبد پيشتر آشتى را نشان            بدين روز گرز من آوردشان‏

         چنين گفت با نامور كى‏قباد            كه چيزى نديدم نكوتر ز داد

         نبيره فريدون فرخ پشنگ            بسيرى همى سر بپيچد ز جنگ‏

         سزد گر هر آن كس كه دارد خرد            بكژّى و ناراستى ننگرد

         ز زاولستان تا بدرياى سند            نوشتيم عهدى ترا بر پرند

         سر تخت با افسر نيمروز            بدار و همى باش گيتى فروز

  شاهنامه فردوسی - گفتارى در بخت زال در نزد ستاره ‏شناسان

         وزين روى كابل بمهراب ده            سراسر سنانت بزهراب ده‏

         كجا پادشاهيست بى‏جنگ نيست            و گر چند روى زمين تنگ نيست‏

         سرش را بياراست با تاج زر            همان گردگاهش بزرّين كمر

         ز يك روى گيتى مرو را سپرد            ببوسيد روى زمين مرد گرد

         ازان پس چنين گفت فرّخ قباد            كه بى‏زال تخت بزرگى مباد

         بيك موى دستان نيرزد جهان            كه او ماندمان يادگار از مهان‏

         يكى جامه شهريارى بزر            ز ياقوت و پيروزه تاج و كمر

         نهادند مهد از بر پنج پيل            ز پيروزه رخشان بكردار نيل‏

  شاهنامه فردوسی - پاسخ شاه مازندران به كاوس

         بگسترد زربفت بر مهد بر            يكى گنج كش كس ندانست مر

         فرستاد نزديك دستان سام            كه خلعت مرا زين فزون بود كام‏

         اگر باشدم زندگانى دراز            ترا دارم اندر جهان بى‏ نياز

         همان قارن نيو و كشواد را            چو برزين و خرّاد پولاد را

         برافگند خلعت چنانچون سزيد            كسى را كه خلعت سزاوار ديد

         درم داد و دينار و تيغ و سپر            كرا در خور آمد كلاه و كمر

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

و گر کنم طلب نیم بوسه صد افسوس
ز حقه دهنش چون شکر فروریزد
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آبگینه

(نِ) [ په. ] (اِمر.)
۱- شیشه.
۲- پیمانه یا ظرف بلوری.
۳- الماس.
۴- تیغ.
۵- کنایه از: آسمان.

آبی

(ص نسب. اِ.)
۱- یکی از سه رنگ اصلی (زرد، قرمز، آبی).
۲- به، سفرجل.
۳- نوعی انگور.
۴- نوعی زراعت که آبیاری می‌شود، مقابلِ دیمی.

آبی

(ص. اِ.) = آبو: برادر مادر، خال، خالو.

آبیار

(ص مر.) میرآب. تقسیم کننده آب برای مزارع و باغ‌ها.

آتربان

(تُ) [ په. ] (اِمر.) در آیین زردشتی نگهبان آتش مقدس، آسروان.

آترمه

(رَ مِ) (اِ.) نک آدرم.

آتروپین

(تْ رُ) [ فر. ] (اِ.) شبه قلیایی است سمی که از مهرگیاه گرفته می‌شود و در پزشکی و کحالی استعمال می‌گردد.

آتریاد

(تِ) [ روس. ] (اِ.) یک دسته سرباز.

آتش

(تَ یا تِ) [ په. ] (اِ.) شعله و حرارتی که از سوختن اشیاء حاصل شود، آذر، آتیش. ؛آب در ~داشتن یا بودن کنایه از: کم شوق بودن. ؛ ~ کسی تند بودن کنایه از: سخت ...

آتش

پارسی (~ِ) (اِمر.)
۱- تبخال، تاول‌های روی لب.
۲- آتشی که پارسیان در آتشکده می‌افروختند.

آتش

بهار (~ِ بَ) (اِمر.) گل سرخ، لاله.

آتش افروختن

(~. اَ تَ)(مص م.) کنایه از: آشوب و فتنه به پا کردن.

آتش افروز

(~. اَ) (ص فا.)
۱- کسی که در جشن‌ها مردم را سرگرم کرده، آتش روشن می‌کند و شعله آن را در دهان خود فرو می‌برد و بیرون می‌آرد، و از مردم پول می‌گیرد.
۲- فتنه انگیز.
۳- چیزی که با آن آتش ...

آتش افروزی

(~. اَ) (حامص.) کنایه از: ایجاد فتنه و آشوب.

آتش انداز

(~. اَ) (ص فا.)
۱- کسی که کارش روشن کردن کوره آجرپزی و اجاق و تنور نانوایی و تون حمام و مانند آن بود.
۲- در قدیم کسی که به صف دشمن نفت و آتش پرتاب می‌کرد.

آتش باد

(~.) (اِمر.) باد گرم، باد مسموم.

آتش بازی

(~.) (حامص.)
۱- بازی با آتش.
۲- افروختن آلات و ادواتی که با باروت به صورت گوناگون ساخته می‌شود.

آتش بس

(~. بَ) (اِمر.) دستور خودداری از تیراندازی.

آتش زنه

(~. زَ نِ) (اِمر.) سنگ چخماق.

آتش نشان

(~. نِ) (ص فا. اِمر.)
۱- مأموری که وظیفه او خاموش کردن حریق است.
۲- دستگاهی شامل مواد شیمیایی برای خاموش کردن حریق.


دیدگاهتان را بنویسید