جنگ نوذر با افراسياب سديگر بار

          ازان پس بياسود لشكر دو روز            سه ديگر چو بفروخت گيتى فروز

         نبد شاه را روزگار نبرد            ببيچارگى جنگ بايست كرد

         ابا لشكر نوذر افراسياب            چو درياى جوشان بُد و رود آب‏

         خروشيدن آمد ز پرده سراى            ابا ناله كوس و هندى دراى‏

         تبيره بر آمد ز درگاه شاه            نهادند بر سر ز آهن كلاه‏

         بپرده سراى رد افراسياب            كسى را سر اندر نيامد بخواب‏

         همه شب همى لشكر آراستند            همى تيغ و ژوپين بپيراستند

         زمين كوه تا كوه جوشن وران            برفتند با گرزهاى گران‏

         نبد كوه پيدا ز ريگ و ز شخ            ز دريا بدريا كشيدند نخ‏

         بياراست قارن بقلب اندرون            كه با شاه باشد سپه را ستون‏

         چپ شاه گرد تليمان بخاست            چو شاپور نستوه بر دست راست‏

         ز شبگير تا خور ز گردون بگشت            نبد كوه پيدا نه دريا نه دشت‏

         دل تيغ گفتى ببالد همى            زمين زير اسپان بنالد همى‏

         چو شد نيزه‏ها بر زمين سايه‏دار            شكست اندر آمد سوى مايه‏دار

         چو آمد ببخت اندرون تيرگى            گرفتند تركان برو چيرگى‏

         بران سو كه شاپور نستوه بود            پراگنده شد هرك انبوه بود

         همى بود شاپور تا كشته شد            سر بخت ايرانيان گشته شد

         از انبوه تركان پرخاش جوى            بسوى دهستان نهادند روى‏

         شب و روز بد بر گذرهاش جنگ            بر آمد برين نيز چندى درنگ‏

         چو نوذر فروهشت پى در حصار            برو بسته شد راه جنگ سوار

         سواران بياراست افراسياب            گرفتش ز جنگ درنگى شتاب‏

         يكى نامور ترك را كرد ياد            سپهبد كروخان ويسه نژاد

         سوى پارس فرمود تا بر كشيد            براه بيابان سر اندر كشيد

         كزان سو بد ايرانيان را بنه            بجويد بنه مردم بدتنه‏

         چو قارن شنود آنكه افراسياب            گسى كرد لشكر بهنگام خواب‏

         شد از رشك جوشان و دل كرد تنگ            بر نوذر آمد بسان پلنگ‏

         كه توران شه آن ناجوانمرد مرد            نگه كن كه با شاه ايران چه كرد

         سوى روى پوشيدگان سپاه            سپاهى فرستاد بى‏مر براه‏

         شبستان ما گر بدست آورد            برين نامداران شكست آورد

         بننگ اندرون سر شود ناپديد            بدنب كروخان ببايد كشيد

         ترا خوردنى هست و آب روان            سپاهى بمهر تو دارد روان‏

         همى باش و دل را مكن هيچ بد            كه از شهرياران دليرى سزد

         كنون من شوم بر پى اين سپاه            بگيرم بريشان ز هر گونه راه‏

         بدو گفت نوذر كه اين راى نيست            سپه را چو تو لشكر آراى نيست‏

         ز بهر بنه رفت گستهم و طوس            بدانگه كه بر خاست آواى كوس‏

         بدين زودى اندر شبستان رسد            كند ساز ايشان چنانچون سزد

         نشستند بر خوان و مى خواستند            زمانى دل از غم بپيراستند

         پس آنگه سوى خان قارن شدند            همه ديده چون ابر بهمن شدند

         سخن را فگندند هر گونه بن            بران بر نهادند يك سر سخن‏

         كه ما را سوى پارس بايد كشيد            نبايد برين جايگاه آرميد

         چو پوشيده رويان ايران سپاه            اسيران شوند از بد كينه خواه‏

         كه گيرد بدين دشت نيزه بدست            كرا باشد آرام و جاى نشست‏

         چو شيدوش و كشواد و قارن بهم            زدند اندرين راى بر بيش و كم‏

         چو نيمى گذشت از شب دير ياز            دليران برفتن گرفتند ساز

         بدين روى دژدار بد گژدهم            دليران بيدار با او بهم‏

         و زان روى دژ بارمان و سپاه            ابا كوس و پيلان نشسته براه‏

         كزو قارن رزم زن خسته بود            بخون برادر كمر بسته بود

         بر آويخت چون شير با بارمان            سوى چاره جستن ندادش زمان‏

         يكى نيزه زد بر كمربند اوى            كه بگسست بنياد و پيوند اوى‏

         سپه سر بسر دل شكسته شدند            همه يك ز ديگر گسسته شدند

         سپهبد سوى پارس بنهاد روى            ابا نامور لشكر جنگ جوى‏

                       

رزم افراسياب با نوذر ديگر بار

بر آسود پس لشكر از هر دو روى            برفتند روز دوم جنگجوى‏

         رده بر كشيدند ايرانيان            چنانچون بود ساز جنگ كيان‏

         چو افراسياب آن سپه را بديد            بزد كوس رويين و صف بر كشيد

         چنان شد ز گرد سواران جهان            كه خورشيد گفتى شد اندر نهان‏

         دهاده بر آمد ز هر دو گروه            بيابان نبود ايچ پيدا ز كوه‏

         بر انسان سپه بر هم آويختند            چو رود روان خون همى ريختند

         بهر سو كه قارن شدى رزمخواه            فرو ريختى خون ز گرد سياه‏

         كجا خاستى گرد افراسياب            همه خون شدى دشت چون رود آب‏

         سرانجام نوذر ز قلب سپاه            بيامد بنزديك او رزمخواه‏

         چنان نيزه بر نيزه انداختند            سنان يك بديگر بر افراختند

         كه بر هم نپيچد بران گونه مار            شهانرا چنين كى بود كارزار

         چنين تا شب تيره آمد بتنگ            برو خيره شد دست پور پشنگ‏

         از ايران سپه بيشتر خسته شد            و زان روى پيكار پيوسته شد

         ببيچارگى روى برگاشتند            بهامون بر افگنده بگذاشتند

         دل نوذر از غم پر از درد بود            كه تاجش ز اختر پر از گرد بود

         چو از دشت بنشست آواى كوس            بفرمود تا پيش او رفت طوس‏

         بشد طوس و گستهم با او بهم            لبان پر ز باد و روان پر ز غم‏

         بگفت آنك در دل مرا درد چيست            همى گفت چندى و چندى گريست‏

         از اندرز فرّخ پدر ياد كرد            پر از خون جگر لب پر از باد سرد

         كجا گفته بودش كه از ترك و چين            سپاهى بيايد بايران زمين‏

         از يشان ترا دل شود دردمند            بسى بر سپاه تو آيد گزند

         ز گفتار شاه آمد اكنون نشان            فراز آمد آن روز گردنكشان‏

         كس از نامه نامداران نخواند            كه چندين سپه كس ز تركان براند

         شما را سوى پارس بايد شدن            شبستان بياوردن و آمدن‏

         و زان جا كشيدن سوى زاوه كوه            بران كوه البرز بردن گروه‏

         ازيدر كنون زى سپاهان رويد            وزين لشكر خويش پنهان رويد

         ز كار شما دل شكسته شوند            برين خستگى نيز خسته شوند

         ز تخم فريدون مگر يك دو تن            برد جان ازين بى‏شمار انجمن‏

         ندانم كه ديدار باشد جزين            يك امشب بكوشيم دست پسين‏

         شب و روز داريد كارآگهان            بجوييد هشيار كار جهان‏

         ازين لشكر ار بد دهند آگهى            شود تيره اين فرّ شاهنشهى‏

         شما دل مداريد بس مستمند            كه بايد چنين بد ز چرخ بلند

         يكى را بجنگ اندر آيد زمان            يكى با كلاه مهى شادمان‏

         تن كشته با مرده يكسان شود            طپد يك زمان بازش آسان شود

         بدادش مران پندها چون سزيد            پس آن دست شاهانه بيرون كشيد

         گرفت آن دو فرزند را در كنار            فرو ريخت آب از مژه شهريار