شاهنامه فردوسی – پادشاهی كيومرث

پادشاهى گيومرت

      

                        پادشاهى گيومرت نخستين شاهان پارسيان سى سال بود

          سخن‏گوى دهقان چه گويد نخست            كه نام بزرگى بگيتى كه جست‏

         كه بود آنكه ديهيم بر سر نهاد            ندارد كس آن روزگاران بياد

          مگر كز پدر ياد دارد پسر            بگويد ترا يك بيك در بدر

          كه نام بزرگى كه آورد پيش            كرا بود از آن برتران پايه بيش‏

         پژوهنده نامه باستان            كه از پهلوانان زند داستان‏

          چنين گفت كآيين تخت و كلاه            كيومرث آورد و او بود شاه‏

  شاهنامه فردوسی - خوان ششم جنگ رستم و ارژنگ ديو

          چو آمد ببرج حمل آفتاب            جهان گشت با فرّ و آيين و آب‏

         بتابيد از آن سان ز برج بره            كه گيتى جوان گشت ازان يك سره‏

         كيومرث شد بر جهان كدخداى            نخستين بكوه اندرون ساخت جاى‏

         سر بخت و تختش بر آمد بكوه            پلنگينه پوشيد خود با گروه‏

         ازو اندر آمد همى پرورش            كه پوشيدنى نو بد و نو خورش‏

         بگيتى درون سال سى شاه بود            بخوبى چو خورشيد بر گاه بود

        همى تافت زو فرّ شاهنشهى            چو ماه دو هفته ز سرو سهى‏

  دیوان حافظ - ساقیا آمدن عید، مبارک بادت

         دد و دام و هر جانور كش بديد            ز گيتى بنزديك او آرميد

         دو تا مى‏شدندى بر تخت او            از آن بر شده فرّه و بخت او

      برسم نماز آمدنديش پيش            و زو بر گرفتند آيين خويش‏

         پسر بد مر او را يكى خوبروى            هنرمند و همچون پدر نامجوى‏

         سيامك بدش نام و فرخنده بود            كيومرث را دل بدو زنده بود

         بجانش بر از مهر گريان بدى            ز بيم جداييش بريان بدى‏

         بر آمد برين كار يك روزگار            فروزنده شد دولت شهريار

         بگيتى نبودش كسى دشمنا            مگر بدكنش ريمن آهرمنا

  شاهنامه فردوسی - رشك بردن سلم بر ايرج

         بر شك اندر آهر من بدسگال            همى راى زد تا بباليد بال‏

         يكى بچه بودش چو گرگ سترگ            دلاور شده با سپاه بزرگ‏

         جهان شد بر ان ديو بچه سياه            ز بخت سيامك و زان پايگاه‏

         سپه كرد و نزديك او راه جست            همى تخت و ديهيم كى شاه جست‏

         همى گفت با هر كسى راى خويش            جهان كرد يك سر پر آواى خويش‏

         كيومرث زين خود كى آگاه بود            كه تخت مهى را جز او شاه بود

         يكايك بيامد خجسته سروش            بسان پرى‏ء پلنگينه پوش‏

  دیوان حافظ - گفتم ای سلطان خوبان رحم کن بر این غریب

         بگفتش ورا زين سخن در بدر            كه دشمن چه سازد همى با پدر

 

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

این سوز سینه شمع شبستان نداشته است
وین موج گریه سیل خروشان نداشته است
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

بابرکت

(بَ رَ کَ) (ص مر.)
۱- دارای برکت.
۲- (عا.) هر چیز که بیش از تصور افزون آید مانند: غذا، پارچه و غیره.

بابزن

(زَ) (اِ.) سیخ کباب.

بابل

(بِ) (اِ.) مغرب.

بابلی

(بِ) (ص نسب)
۱- منسوب به بابِل.
۲- کنایه از: جادوگر.

بابوفیسم

(بُ) [ فر. ] (اِ.) نام جنبشی انقلابی در فرانسه قرن ۱۸ به رهبری فرانسوا نوئل بابوف که هدف آن ایجاد جمهوری برابری بود - رفتار یکسان با همه افراد در همه امور اجتماعی - بابوفی‌ها ...

بابونه

(نِ) (اِ.) گیاهی خوشبو و پُر برگ با شاخه‌های سبز و باریک و برگ‌های ریز که دارای گل‌های سفیدی است و میان آن‌ها زرد است، در زمین‌های شنی و کنار آبگیرها می‌روید. بابونک، بانونج، هم گفته می‌شود.

بابک

(بَ) (اِ.) پدر.

بابی

(ص نسب.) منسوب به سید علی محمد باب، از فرقه بابیه.

باتجربه

(تَ رِ بِ) [ فا - ع. ] (ص مر.) مجرب، کاردان.

باتره

(تَ رَ) (اِ.) دف، دایره.

باتری

[ فر. ] (اِ.) = باطری: مجموعه‌ای است از چند واحد الکتروشیمیایی یا انباره که محل ذخیره نیروی الکتریسته‌است.

باتلاق

[ فر. ] (اِ.) = باطلاق: پهنه زمینی که به علت نداشتن راه زه کشی، رطوبت در آن اشباع شده، به حالت سست و اسفنجی در آمده، گاه تمام یا بخشی از آن را آب فراگرفته، یا گیاهانی بر آن ...

باتون

[ فر. ] (اِ.) = باتوم. باطوم: میله کوتاهی از چوب یا لاستیک که پاسبانان بر کمر می‌آویزند و برای سرکوب کردن شورش و جنجال از آن استفاده می‌کنند.

باج

[ په. ] (اِ.) کلیه دعاهای مختصر که زرتشیتان آهسته به زبان می‌رانند. واج و واژ و باژ نیز گویند.

باج

(اِ.)
۱- آنچه که در قدیم پادشاهان بزرگ از فرمانروایان زیردست می‌گرفتند.
۲- خراج، مالیات، عوارض.
۳- گمرک.
۴- جزیه. ؛ ~به شغال ندادن به زور و قلدری تسلیم نشدن.

باج بگیر

(بِ) (ص مر.) باج گیر، کسی که به سبب زور و نفوذ خود از دکان دارها و غیره وجوهی اخذ کند.

باج خانه

(نِ) (اِمر.) گمرک، محل گرفتن باج.

باج سبیل

(جِ س ِ) (اِمر.)با زور و قلدری و به ناحق پول و وجه یا جنس و امثال آن از کسی گرفتن و آن غالباً با «گرفتن» و «دادن» استعمال شود.

باجربزه

(جُ بُ ز ِ) (ص مر.) لایق، شایسته، با قدرت، مدیر.

باجناق

[ تر. ] (ص. اِ.) = باجناغ: دو مردی که با دو خواهر ازدواج کرده باشند، هم ریش.


دیدگاهتان را بنویسید