شاهنامه فردوسی – رفتن زال به نزد رودابه

رفتن زال به نزد رودابه

      

   ‏

چو خورشيد تابنده شد ناپديد            در حجره بستند و گم شد كليد

         پرستنده شد سوى دستان سام            كه شد ساخته كار بگذار گام‏

         سپهبد سوى كاخ بنهاد روى            چنانچون بود مردم جفت جوى‏

         بر آمد سيه چشم گلرخ ببام            چو سرو سهى بر سرش ماه تام‏

         چو از دور دستان سام سوار            پديد آمد آن دختر نامدار

         دو بيجاده بگشاد و آواز داد            كه شاد آمدى اى جوانمرد شاد

         درود جهان آفرين بر تو باد            خم چرخ گردان زمين تو باد

  شاهنامه فردوسی - گفتارى در بخت زال در نزد ستاره ‏شناسان

         پياده بدين سان ز پرده سراى            برنجيدت اين خسروانى دو پاى‏

         سپهبد كزان گونه آوا شنيد            نگه كرد و خورشيد رخ را بديد

         شده بام از آن گوهر تابناك            بجاى گل سرخ ياقوت خاك‏

         چنين داد پاسخ كه اى ماه چهر            درودت ز من آفرين از سپهر

         چه مايه شبان ديده اندر سماك            خروشان بدم پيش يزدان پاك‏

         همى خواستم تا خداى جهان            نمايد مرا رويت اندر نهان‏

         كنون شاد گشتم بآواز تو            بدين خوب گفتار با ناز تو

         يكى چاره راه ديدار جوى            چه پرسى تو بر باره و من بكوى‏

  دیوان حافظ - به سر جام جم آنگه نظر توانی کرد

         پرى روى گفت سپهبد شنود            سر شعر گلنار بگشاد زود

         كمندى گشاد او ز سرو بلند            كس از مشك زان سان نپيچد كمند

          خم اندر خم و مار بر مار بر            بران غبغبش نار بر نار بر

         بدو گفت بر تاز و بركش ميان            بر شير بگشاى و چنگ كيان‏

         بگير اين سيه گيسو از يك سوم            ز بهر تو بايد همى گيسوم‏

         نگه كرد زال اندران ماه روى            شگفتى بماند اندران روى و موى‏]

         چنين داد پاسخ كه اين نيست داد            چنين روز خورشيد روشن مباد

  شاهنامه فردوسی - آمدن سام به نزد منوچهر

         كه من دست را خيره بر جان زنم            برين خسته دل تيز پيكان زنم‏

         كمند از رهى بستد و داد خم            بيفگند خوار و نزد ايچ دم‏

         بحلقه در آمد سر كنگره            بر آمد ز بن تا بسر يك سره‏

         چو بر بام آن باره بنشست باز            بر آمد پرى روى و بردش نماز

         گرفت آن زمان دست دستان بدست            برفتند هر دو بكردار مست‏

         فرود آمد از بام كاخ بلند            بدست اندرون دست شاخ بلند

         سوى خانه زرنگار آمدند            بران مجلس شاهوار آمدند

  دیوان حافظ - تویی که بر سر خوبان کشوری چون تاج

         بهشتى بد آراسته پر ز نور            پرستنده بر پاى و بر پيش حور

         شگفت اندر و مانده بد زال زر            بر آن روى و آن موى و بالا و فر

         ابا ياره و طوق و با گوشوار            ز دينار و گوهر چو باغ بهار

         دو رخساره چون لاله اندر سمن            سر جعد زلفش شكن بر شكن‏

         همان زال با فرّ شاهنشهى            نشسته بر ماه با فرهى‏

         حمايل يكى دشنه اندر برش            ز ياقوت سرخ افسرى بر سرش‏

         همى بود بوس و كنار و نبيد            مگر شير كو گور را نشكريد

  شاهنامه فردوسی - داستان ضحاك با كاوه آهنگر

         سپهبد چنين گفت با ماه روى            كه اى سرو سيمين بر و رنگ بوى‏

         منوچهر اگر بشنود داستان            نباشد برين كار همداستان‏

         همان سام نيرم برآرد خروش            ازين كار بر من شود او بجوش‏

         و ليكن نه پر مايه جانست و تن            همان خوار گيرم بپوشم كفن‏

         [ پذيرفتم از دادگر داورم            كه هرگز ز پيمان تو نگذرم‏

         شوم پيش يزدان ستايش كنم            چو ايزد پرستان نيايش كنم‏

         مگر كو دل سام و شاه زمين            بشويد ز خشم و ز پيكار و كين‏

         جهان آفرين بشنود گفت من            مگر كاشكارا شوى جفت من‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن كنيزكان رودابه به ديدن زال زر

         بدو گفت رودابه من همچنين            پذيرفتم از داور كيش و دين‏

         كه بر من نباشد كسى پادشا            جهان آفرين بر زبانم گوا

         جز از پهلوان جهان زال زر            كه با تخت و تاجست و با زيب و فر

         همى مهرشان هر زمان بيش بود            خرد دور بود آرزو پيش بود

         چنين تا سپيده بر آمد ز جاى            تبيره بر آمد ز پرده سراى‏

         پس آن ماه را شيد پدرود كرد            بر خويش تار و برش پود كرد

         ز بالا كمند اندر افگند زال            فرود آمد از كاخ فرخ همال‏

  شاهنامه فردوسی - رزم كردن رستم با سه شاه و رها شدن كاوس از بند

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

بستان دگر امروز بهشتست ولیکن
هرجا که توئی گلشن و بستان من آنجاست
«خواجوی کرمانی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

مخیط

(مَ) [ ع. ] (اِمف.) دوخته شده.

مخیط

(مِ یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- سوزن.
۲- محل عبور، گذرگاه.

مخیل

(مُ خَ یِّ) [ ع. ] (اِفا.) خیال کننده.

مخیله

(مُ خَ یِّ لِ) [ ع. مخیله ] (اِ.) قوه تخیل و تصور.

مخیله

(مَ لَ یا لِ) [ ع. مخیله ] (اِ.)
۱- گمان، پندار.
۲- کبر، تکبر.
۳- ابری که آن را بارنده گمان برند.

مخیم

(مُ خَ یَّ) [ ع. ] (اِ.)
۱- جایی که در آن خیمه زنند، خیمه گاه.
۲- اردوگاه، معسکر.

مد

(مَ دّ) [ ع. ]
۱- (اِمص.) کشش، کشیدگی.
۲- بالا آمدن آب دریا بر اثر جاذبه ماه و خورشید.
۳- (اِ.) علامتی به این شکل «~» که بالای الف ممدوده گذاشته می‌شود.

مد

(مُ) [ فر. ] (اِ.) سلیقه و روشی که باب روز است. اعم از طرز زندگی، سر و وضع ظاهری و غیره. و معمولاً گذراست و در زمان‌های مختلف تغییر می‌کند.

مداح

(مَ دّ) [ ع. ] (ص.) بسیار ستایش کننده و مدح کننده.

مداخل

(مَ خِ) [ ع. ] (اِ.) درآمد به ویژه درآمد فرعی و جانبی.

مداخله

(مُ خِ لِ) [ ع. مداخله ] (مص ل.) دخالت کردن، داخل شدن در کاری.

مداد

(مِ) [ ع. ] (اِ.)
۱- مرکب.
۲- نوعی قلم که دارای مغزی به رنگ‌های مختلف است که از آن برای نوشتن یا نقاشی کردن استفاده می‌کنند.

مداد تراش

(~. تَ) [ ع - فا. ] (اِ.) وسیله‌ای با یک تیغه ثابت یا چرخان برای تیز کردن یا تراشیدن نوک مداد.

مداد پاک کن

(~. کُ) [ ع - فا. ] (اِ.) وسیله‌ای از ترکیبات لاستیک برای زدودن اثر مداد.

مدار

(مَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- جای دور زدن و گردیدن.
۲- در اصطلاح جغرافیا عبارت از خطی است که سیارات به دور خورشید می‌پیمایند. ؛ ~ رأس الجدی مدار َ۲۷ ْ۲۳ عرض جنوبی کره زمین که خورشید در ...

مدارا

(مُ) (اِ.) همکاری، همراهی یا همزیستی با دیگران.

مدارا کردن

(~. کَ دَ) [ ع - فا. ] (مص ل.) نرمی کردن، خوشرفتاری نمودن.

مدارات

(مُ) [ ع. مداراه ]
۱- (مص ل.) با کسی ملایمت و نرمی کردن.
۲- (اِمص.) نرمی، لطف، مهربانی.

مدارج

(مَ رِ) [ ع. ] (اِ.) جِ مدرج ؛ درجه‌ها، پایه‌ها، رتبه‌ها.

مدارس

(مَ رِ) [ ع. ] (اِ.) جِ مدرسه.


دیدگاهتان را بنویسید