شاهنامه فردوسی – تاختن سهراب بر سپاه كاوس

تاختن سهراب بر سپاه كاوس

                    چو بشنيد اين گفتهاى درشت            نهان كرد ازو روى و بنمود پشت‏

         ز بالا زدش تند يك پشت دست            بيفگند و آمد بجاى نشست‏

         بپوشيد خفتان و بر سر نهاد            يكى خود چينى بكردار باد

         ز تندى بجوش آمدش خون برگ            نشست از بر باره تيزتگ‏

         خروشيد و بگرفت نيزه بدست            به آوردگه رفت چون پيل مست‏

         كس از نامداران ايران سپاه            نيارست كردن بدو در نگاه‏

         ز پاى و ركيب و ز دست و عنان            ز بازوى و ز آب داده سنان‏

  دیوان حافظ - مطلب طاعت و پیمان و صلاح از من مست

         ازان پس دليران شدند انجمن            بگفتند كاينت گو پيل تن‏

         نشايد نگه كردن اسان بدوى            كه يارد شدن پيش او جنگجوى‏

         ازان پس خروشيد سهراب گرد            همى شاه كاوس را بر شمرد

         چنين گفت با شاه آزاد مرد            كه چون است كارت بدشت نبرد

         چرا كرده نام كاوس كى            كه در جنگ نه تاو دارى نه پى‏

         تنت را برين نيزه بريان كنم            ستاره بدين كار گريان كنم‏

         يكى سخت سوگند خوردم ببزم            بدان شب كجا كشته شد ژندرزم‏

         كز ايران نمانم يكى نيزه دار            كنم زنده كاؤس كى را بدار

  دیوان حافظ - مردم دیده ما جز به رخت ناظر نیست

         كه دارى از ايرانيان تيز چنگ            كه پيش من آيد بهنگام جنگ‏

         همى گفت و مى بود جوشان بسى            از ايران ندادند پاسخ كسى‏

         خروشان بيامد بپرده سراى            بنيزه در آورد بالا ز جاى‏

         خم آورد زان پس سنان كرد سيخ            بزد نيزه بر كند هفتاد ميخ‏

         سرا پرده يك بهره آمد ز پاى            زهر سو بر آمد دم كرّ ناى‏

         رميد آن دلاور سپاه دلير            بكردار گوران ز چنگال شير

         غمى گشت كاؤس و آواز داد            كزين نامداران فرّخ نژاد

         يكى نزد رستم بريد آگهى            كزين ترك شد مغز گردان تهى‏

  دیوان حافظ -  گر می‌فروش حاجت رندان روا کند

         ندارم سوارى و را هم نبرد            از ايران نيارد كس اين كار كرد

         بشد طوس و پيغام كاوس برد            شنيده سخن پيش او بر شمرد

         بدو گفت رستم كه هر شهريار            كه كردى مرا ناگهان خواستار

         گهى گنج بودى گهى ساز بزم            نديدم ز كاؤس جز رنج رزم‏

         بفرمود تا رخش را زين كنند            سواران بروها پر از چين كنند

         ز خيمه نگه كرد رستم بدشت            ز ره گيو را ديد كاندر گذشت‏

         نهاد از بر رخش رخشنده زين            همى گفت گرگين كه بشتاب هين‏

  دیوان حافظ - گل بی‌رخ یار خوش نباشد

         همى بست بر باره رهّام تنگ            ببر گستوان بر زده طوس چنگ‏

         همى اين بدان آن بدين گفت زود            تهمتن چو از خيمه آوا شنود

         بدل گفت كين كار آهرمنست            نه اين رستخيز از پى يك تنست‏

         بزد دست و پوشيد ببر بيان            ببست آن كيانى كمر بر ميان‏

         نشست از بر رخش و بگرفت راه            زواره نگهبان گاه و سپاه‏

         درفشش ببردند با او بهم            همى رفت پرخاش جوى و دژم‏

         چو سهراب را ديد با يال و شاخ            برش چون بر سام جنگى فراخ‏

  دیوان حافظ - خسروا گوی فلک در خم چوگان تو باد

         بدو گفت از ايدر بيك سو شويم            بآوردگه هر دو همرو شويم‏

         بماليد سهراب كف را بكف            باوردگه رفت از پيش صف‏

         برستم چنين گفت كاندر گذشت            ز من جنگ و پيكار سوى تو گشت‏

         از ايران نخواهى دگر يار كس            چو من با تو باشم بآورد بس‏

         به آوردگه بر ترا جاى نيست            ترا خود بيك مشت من پاى نيست‏

         ببالا بلندى و با كتف و يال            ستم يافت بالت ز بسيار سال‏

         نگه كرد رستم بدان سرفراز            بدان چنگ و يال و ركيب دراز

  شاهنامه فردوسی - مردانگى منوچهر و سپاه او در جنگ با تور

         بدو گفت نرم اى جوان مرد گرم            زمين سرد و خشك و سخن گرم و نرم‏

         بپيرى بسى ديدم آوردگاه            بسى بر زمين پست كردم سپاه‏

         تبه شد بسى ديو در جنگ من            نديدم بدان سو كه بودم شكن‏

         نگه كن مرا گر ببينى بجنگ            اگر زنده مانى مترس از نهنگ‏

         مرا ديد در جنگ دريا و كوه            كه با نامداران توران گروه‏

         چه كردم ستاره گواى منست            بمردى جهان زير پاى منست‏

         بدو گفت كز تو بپرسم سخن            همه راستى بايد افگند بن‏

  شاهنامه فردوسی - گفتار اندر زادن دختر ايرج‏‏

         من ايدون گمانم كه تو رستمى            گر از تخمه نامور نيرمى‏

         چنين داد پاسخ كه رستم نيم            هم از تخمه سام نيرم نيم‏

         كه او پهلوانست و من كهترم            نه با تخت و گاهم نه با افسرم‏  

        از اميد سهراب شد نااميد            برو تيره شد روى روز سپيد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

ما لاله سان ز داغ تو نوشیم خون دل
تو همچو گل حریف قدح نوش کیستی؟
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

ب

(بِ) (پیش.)
۱- بر سر اسم درآید (به جای تنوین منسوب عربی) و از آن قید سازد: بیقین = یقیناً.
۲- بر سر اسم و حاصل مصدر درآید و قید سازد: بزودی.
۳- گاه بر سر اسم درآید و آن را صفت سازد: ...

بآژیر

(بِ) (ص.) با احتیاط، دوراندیش.

بآیین

(بِ) (ص.)
۱- کامل.
۲- نیکو.

بأس

(بَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نیرو، شجاعت.
۲- خشم، غضب.
۳- سختی، شدت.
۴- بیم، ترس.

بؤس

(بُ) [ ع. ] ( اِ.)
۱- تنگی، سختی.
۲- فشار. ؛ نعم و ~نرمی و درشتی، سستی و سختی، ناز و تنگی.

بئر

(بِ) [ ع. ] ( اِ.) چاه. ج. آبار.

با

( اِ.) آش: شوربا.

با

[ په. ] (پیش.)
۱- در اول اسم می‌آید و صفت می‌سازد: باهنر، باصفا.
۲- در اول مصدرهای عربی می‌آید و صفت می‌سازد: بااطلاع، بامعرفت.

با

[ په. ] (حراض.)
۱- همراه.
۲- در مقابل، در ازا.
۳- بعلاوه.
۴- برای عطف می‌آید و به جای «و» می‌نشیند.
۵- درباره، نسبت به.

با آب و تاب

(بُ) (ص مر.) مفصل، با شرح جزییات.

با آب و رنگ

(~ُ رَ) (ص مر.)
۱- گلگون.
۲- زیبا و قشنگ.

با خود

(خُ) (ص.) با خویشتن، هوشیار.

با دندان

(دَ) (ص.) استوار در کار، نیرومند.

با پرستیژ

(پِ رِ) [ فا - فر. ] (ص مر.) باآبرو، بااعتبار، دارای شخصیت.

باآبرو

(ص مر.) صاحب آبرو، آبرودار، باارزش، بااعتبار.

بائت

(ئِ) [ ع. ] (ص.) آن چه شبی بر آن گذشته باشد (از گوشت و نان و غیره)، شب مانده، بیات ؛ مق. تازه.

باابهت

(اُ بُ هَّ) [ ع - فا. ] (ص مر.) باشکوه، باجلال.

باادب

(اَ دَ) (ص مر.) دارای ادب، مؤدب. مق بی ادب.

بااستخوان

(اُ تُ خا) (ص مر.)
۱- نیرومند.
۲- اصیل، خانواده دار.

بااصل و نسب

(اَ لُ نَ سَ) [ فا - ع. ] (ص مر.) اصیل، خانواده دار، نجیب، بااصالت. مق. بی اصل و نسب.


دیدگاهتان را بنویسید